się ten artykuł?
Ból brzucha i biegunka u dziecka jest częstą dolegliwością, która może pojawić się z wielu różnych przyczyn. Nie zawsze wiąże się z poważną chorobą, jednak wymaga szczególnej troski i odpowiedniego postępowania, ponieważ może doprowadzić do groźnego dla zdrowia odwodnienia.
Biegunka u małych dzieci jest reakcją obronną organizmu na drobnoustroje lub substancję toksyczną. Odpowiedzią podrażnionych jelit jest przyspieszenie perystaltyki i przesuwania się strawionego pokarmu, co skutkuje częstszym oddawaniem stolców. Biegunkę u dziecka leczy się najczęściej w warunkach domowych.
Biegunka u dziecka – objawy
Zgodnie z definicją Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) biegunka u dziecka to objaw związany ze zwiększoną ilością wypróżnień: minimum 3 razy na dobę. Rozwolnienie rozpoznaje się także wtedy, gdy charakter stolca jest zmieniony na półpłynny lub płynny (mogą znajdować się w nim niestrawione resztki pokarmu), kiedy jest go dwukrotnie więcej, a także kiedy jest widoczna w nim krew lub śluz.
Biegunka u małego dziecka może przebiegać bez innych dolegliwości, jednak częściej zdarza się, że towarzyszą jej następujące objawy:
- osłabienie, złe samopoczucie, apatia,
- ból brzucha,
- brak apetytu,
- gorączka,
- wzdęcia,
- wymioty.
Ile może trwać biegunka u dzieci?
Czas trwania rozwolnienia zależy od przyczyny, która je wywołała, od zastosowanego leczenia oraz ogólnych mechanizmów obronnych organizmu. Wyróżnia się dwie postacie biegunki u dziecka – ostrą i przewlekłą. Pierwsza z nich może trwać nawet 14 dni, jednak najczęściej kończy się przed upływem tygodnia. Jest bardzo uciążliwa i łatwo się nią zarazić. Szacuje się, że każdy maluch przeszedł ją przynajmniej raz przed ukończeniem 5. roku życia. Jeżeli objawy utrzymują się powyżej 4. tygodni, jest to przewlekła biegunka u dziecka.
Biegunka u dziecka – przyczyny
Przyczyny biegunki u dziecka są różne, od zupełnie niegroźnych, związanych ze zjedzeniem niezdrowego pokarmu, po poważne choroby układu pokarmowego. Często jest to jeden z objawów infekcji górnych dróg oddechowych. Poznanie czynnika, który wywołał rozwolnienie, pozwala na zapobieganie nawrotom i efektywniejsze wyleczenie.
Przyczyny ostrej biegunki u dziecka:
- infekcje wirusowe układu pokarmowego (rotawirusy),
- zakażenia bakteryjne (E.coli, Salmonella),
- przejedzenie lub zatrucie,
- nadwrażliwość lub alergia pokarmowa,
- infekcje poza układem pokarmowym: zapalenie ucha, układu moczowego lub górnych dróg oddechowych,
- ząbkowanie,
- sytuacje stresowe,
- antybiotykoterapia.
Przyczyny przewlekłej biegunki u dziecka:
- zakażenia pasożytami (tasiemiec, lamblie, czerwonka),
- nadwrażliwość i alergia pokarmowa,
- zapalenia jelit: choroba Leśniowskiego-Crohna, wrzodziejące zapalenie jelit,
- nietolerancja glutenu (celiakia), nietolerancja laktozy,
- reakcja na niektóre leki.
Biegunka ze śluzem i krwią u dziecka
Domieszka krwi w stolcu w przebiegu biegunki u dziecka (czerwone nitki w kale lub na papierze toaletowym) oznacza najczęściej zakażenie bakteryjne, pasożytnicze lub alergię pokarmową. Może pojawić się również w wyniku uszkodzenia i podrażnienia odbytu przez częste podcieranie. Swoje obawy należy skonsultować z lekarzem. Można także pobrać próbkę kału do badania laboratoryjnego.
Biegunka ze śluzem u dziecka nie powinna stanowić powodów do obaw. Śluz jest produkowany przez błonę śluzową przewodu pokarmowego w celu jej nawilżenia i ochrony. Kiedy ilość wypróżnień się zwiększa, wydzieliny jest więcej, dlatego może być widoczna w kale.
Biegunka u dziecka – leczenie i leki
Rozwolnienie, które przebiega wraz z innymi objawami i trwa dłużej niż 3 dni, powinno być skonsultowane z pediatrą. Obecnie leczenie biegunki u dziecka opiera się głównie na nawadnianiu, uzupełnianiu elektrolitów oraz stosowaniu specjalnej diety. Leki, które mogą zostać przepisane przez lekarza, nie hamują rozwolnienia, ale łagodzą objawy i pomagają odbudować naturalną florę bakteryjną jelit i chronić ich błonę śluzową. Są to probiotyki oraz smecta.
Domowe sposoby na biegunkę u dziecka
Łagodna biegunka u dziecka bez innych objawów może być leczona domowymi sposobami:
- Obfite pojenie. Dziecko powinno popijać dużo niegazowanej, niesłodzonej wody, elektrolitów lub ziół. Należy je podawać małymi łykami co kilka minut, aby nie dopuścić do wymiotów.
- Dieta biegunkowa, czyli podawanie dziecku lekkostrawnych posiłków opartych na gotowanej marchewce, ryżu, pieczonym jabłku. Wraz z ustępowaniem objawów dołącza się gotowane warzywa, chude mięso, kasze.
- Masowanie brzucha okrężnymi ruchami, które przyniesie ulgę w bólu.
- Ciepłe okłady lub termofor na brzuch.
- Pielęgnacja skóry w okolicy odbytu w celu zapobieganiu podrażnieniom i odparzeniom. Należy przemywać pupę dziecka przegotowaną wodą i delikatnym mydłem.
Biegunka u dziecka – zagrożenia
Rozwolnienie najczęściej trwa kilka dni i ustępuje samoistnie, jednak wymaga obserwacji i odpowiedniego postępowania, ponieważ może prowadzić do niebezpiecznych dla zdrowia i życia powikłań. Największym zagrożeniem jest jednoczesne wystąpienie gorączki, wymiotów i biegunki u dziecka, zwłaszcza rocznego lub dwuletniego, ponieważ następuje wtedy największa i najszybsza utrata płynów, a ich uzupełnianie jest utrudniane przez zwracanie treści z żołądka. Taki stan jest najczęściej wskazaniem do hospitalizacji.
