Czy rak jest zaraźliwy? Ten i inne mity o nowotworach
W erze powszechnego dostępu do internetu fałszywe informacje rozprzestrzeniają się z zatrważającą szybkością, co dotyczy także chorób nowotworowych. Mity i błędne przekonania, które powstają w wyniku tych nieprawdziwych teorii, mogą prowadzić do niepotrzebnego stresu, a nawet zagrażać zdrowiu. Jakie są najpopularniejsze mity na temat raka?
MIT 1. Każdy nowotwór jest rakiem
W rzeczywistości nowotwory dzielą się na łagodne i złośliwe, a rak jest zawsze złośliwy. Postacie łagodne, takie jak gruczolaki czy mięśniaki, nie mają zdolności do tworzenia przerzutów i zazwyczaj nie stanowią zagrożenia dla życia. Co więcej, rak wywodzi się z tkanki nabłonkowej, natomiast nowotwory mogą obejmować również inne typy komórek.
Złośliwe nowotwory (w tym raki) charakteryzują się agresywnym wzrostem, możliwością naciekania na sąsiednie tkanki oraz zdolnością do rozprzestrzeniania się po organizmie. W związku z tym, choć każdy rak jest nowotworem, nie każdy nowotwór jest rakiem.
MIT 2. Rak jest zaraźliwy
Nowotwór nie jest wirusem, bakterią ani pasożytem, dlatego nie można się nim zarazić. Nowotwory rozwijają się, gdy w organizmie dochodzi do niekontrolowanego namnażania się komórek spowodowanego mutacjami w genach odpowiedzialnych za regulację cyklu komórkowego i mechanizmów naprawczych DNA, co może być wynikiem czynników genetycznych, środowiskowych lub obu jednocześnie.
Jednak w naturze istnieją pewne wyjątki – niektóre nowotwory u zwierząt, np. rak pyska u diabłów tasmańskich czy psi guz weneryczny, „przenoszą” się z osobnika na osobnika ze względu na ich etiologię. W tym wypadku to wirus jest odpowiedzialny za wystąpienie choroby.
MIT 3. Jedzenie cukru powoduje raka
Mit, że jedzenie cukru powoduje raka, wynika z błędnego zrozumienia, jak organizm wykorzystuje glukozę. Komórki rakowe rzeczywiście zużywają więcej glukozy niż zdrowe, co jest znane jako efekt Warburga. Nie oznacza to jednak, że spożywanie cukru „karmi” nowotwór i przyspiesza jego rozwój.
Wszystkie komórki potrzebują glukozy do przetrwania. Ograniczenie cukru w diecie nie zatrzyma wzrostu nowotworu, a wręcz może zaszkodzić zdrowym komórkom. Jednak dieta bogata w cukier może prowadzić do otyłości, która zwiększa ryzyko rozwoju niektórych nowotworów i pogarsza rokowania w przypadku choroby.
MIT 4. Rak boi się skalpela
Mit, że „rak boi się skalpela” opiera się na przestarzałych przekonaniach i nieuzasadnionych obawach. Wielu pacjentów unika operacji, wierząc, że zabieg może „zezłościć” nowotwór lub spowodować przerzuty. Te obawy są jednak nieuzasadnione. Współczesne techniki chirurgiczne polegają na usunięciu zarówno guza, jak i marginesu zdrowych tkanek, co minimalizuje ryzyko nawrotu choroby. Ponadto często stosuje się dodatkowe leczenie, takie jak chemioterapia czy radioterapia.
Unikanie operacji jest znacznie bardziej niebezpieczne, ponieważ daje chorobie czas na rozwój, co może pogorszyć rokowania i zmniejszyć skuteczność terapii. W rzeczywistości aż 70% nowotworów można całkowicie wyleczyć, poddając się operacji na czas.
MIT 5. Rak to wyrok śmierci
Rak nie jest wyrokiem śmierci. Ten mit jest niebezpieczny, ponieważ może prowadzić do rezygnacji z leczenia. Współczesna medycyna oferuje wiele skutecznych metod walki z nowotworami, a rokowania pacjentów zależą od wielu czynników, takich jak typ nowotworu, jego stadium, a także indywidualne cechy pacjenta.
MIT 6. Dietą można wyleczyć raka
Choć zdrowy i zróżnicowany jadłospis zmniejsza ryzyko zachorowania na niektóre nowotwory oraz wspiera organizm podczas leczenia, nie istnieje żadna dieta, która mogłaby samodzielnie wyleczyć raka. W skrajnych przypadkach rezygnacja z konwencjonalnego leczenia na rzecz samej modyfikacji odżywiania może odebrać choremu szansę na wyleczenie. Jedzenie jest ważne, ale tylko jako element wsparcia terapii onkologicznej zalecanej przez specjalistów.
MIT 7. Mieszanki ziołowe leczą raka
Niektóre zioła wspomagają ogólną odporność organizmu lub łagodzą objawy związane z leczeniem, ale nie ma naukowych dowodów na to, że mogą zastąpić konwencjonalne terapie. Mogą jedynie je wspierać. Poleganie wyłącznie na ziołach i rezygnacja z leczenia onkologicznego może prowadzić do nieodwracalnego postępu choroby i utraty szansy na wyleczenie.
MIT 8. Nastawienie psychiczne to podstawa wygranej walki z rakiem
Chociaż pozytywne myślenie może pomóc w utrzymaniu dobrej jakości życia i lepszych relacji społecznych, co z kolei wspiera ogólne samopoczucie, to nie ma jednoznacznych dowodów na to, że przyspiesza ono proces leczenia raka. Z drugiej strony, stres i negatywne emocje mogą wywoływać dodatkowe dolegliwości fizyczne, które utrudniają radzenie sobie z chorobą. Mimo że dobre nastawienie ma swoje zalety, kluczową rolę w leczeniu nowotworów odgrywają przede wszystkim odpowiednia terapia i wsparcie medyczne.
Bibliografia:
- Brown J. S. i in., Updating the Definition of Cancer, Molecular Cancer Research 2023, MCR, 21(11), 1142-1147.
- Cainap C., Crisan N., Advances in Cancer Therapy from Research to Clinical Practice-Surgical, Molecular or Systemic Management of Cancer, Medicina (Kaunas, Lithuania) 2023, 59(7), 1309.
- https://biotechnologia.pl/biotechnologia/9-popularnych-mitow-dotyczacych-nowotworow,17845 [dostęp 24.08.2024].
- Nagy S. i in., The Impact of Modern Dietary Practices on Cancer Risk and Progression: A Systematic Review, Cureus 2023, 15(10), e46639.
- Amjad M.T. i in., Cancer Chemotherapy, StatPearls, 2024.
Podoba Ci się ten artykuł?
Powiązane tematy:
Polecamy
Polskie naukowczynie opracowują rewolucyjną metodę leczenia raka jajnika. „Bardzo obiecująca”
Ciężkie infekcje COVID-19 mają zaskakujący wpływ na rozwój raka
Używały talku, zachorowały na raka jajnika. „Po prostu ufałyśmy temu, co mówiły reklamy” – mówią i pozywają kosmetycznego giganta
Dave Coulier ma raka w trzecim stadium. Wspiera go kolega z „Pełnej chaty”
się ten artykuł?
