Ból kręgosłupa w ciąży ‒ jak sobie radzić?

Bolący kręgosłup w ciąży to dość powszechna dolegliwość, z którą zmaga się ponad połowa ciężarnych kobiet. Jego przyczyną jest przeciążenie, dlatego nasila się wraz ze zwiększaniem się brzucha. Najlepszym sposobem na ból kręgosłupa w ciąży są lekkie ćwiczenia rozluźniające.

Ból kręgosłupa w ciąży może pojawić się już w pierwszych tygodniach ciąży. Nie jest objawem choroby i nie zagraża życiu ani zdrowiu rozwijającego się płodu. Im bliżej porodu, tym dolegliwości stają się coraz bardziej dokuczliwe. Dlatego warto wiedzieć, jak sobie radzić z bólem kręgosłupa w ciąży, aby nie utrudniał codziennej aktywności.

Bolący kręgosłup w ciąży ‒ jakie są przyczyny?

Ciąża to czas, kiedy w organizmie kobiety zachodzą dynamiczne zmiany. Powiększający się brzuch i piersi powodują przesunięcie środka ciężkości wyżej i do przodu, co wymusza zmianę postawy ‒ pochylenie i zgarbienie ramion oraz wypięcie miednicy, aby łatwiej utrzymać równowagę. Mięśnie pleców są stale napięte, dlatego pojawia się silny ból kręgosłupa w ciąży, zwłaszcza w odcinku krzyżowym i piersiowym. Dolegliwości nasilają się podczas pozostawania przez długi czas w jednej pozycji lub w wyniku nieodpowiedniego ułożenia ciała w czasie snu.

Za ból kręgosłupa lędźwiowego w ciąży odpowiada przyrost masy ciała o kilkanaście kilogramów w krótkim czasie, co skutkuje dużym obciążeniem dla stawów międzykręgowych. Dlatego szczególnie ważna jest umiarkowana aktywność fizyczna oraz prawidłowe odżywianie się. Predyspozycje do większych dolegliwości bólowych mają kobiety, które są w ciąży mnogiej lub zmagały się z problemami z kręgosłupem jeszcze przed ciążą.

Ból brzucha i kręgosłupa w ciąży może być jednym z objawów infekcji układu moczowego. Jeśli kobieta oddaje częściej mocz i odczuwa pieczenie lub bolesne parcie na pęcherz, powinna zgłosić się do lekarza i wykonać kontrolne badanie ogólne moczu.

Ból kręgosłupa na początku ciąży

Ból kręgosłupa w pierwszym trymestrze ciąży jest związany z przygotowywaniem się miednicy i narządów rodnych do ciągłego powiększania się brzucha, a ostatecznie porodu. Więzadła, które łączą przednią część macicy z pachwinami ulegają rozciągnięciu, co skutkuje odczuwaniem dolegliwości w postaci bólu pleców, pachwin i ud.

Ból kręgosłupa we wczesnej ciąży pojawia się zwłaszcza w odcinku krzyżowym i jest związany z intensywnymi zmianami hormonalnymi zachodzącymi w ciele kobiety. Przypomina ból, który pojawia się przed spodziewaną miesiączką. Nie powinien być powodem do niepokoju, jeżeli występuje bez innych dolegliwości (skurczów macicy, plamienia lub krwawienia z dróg rodnych). Ból w dole kręgosłupa na początku ciąży przez niektóre ciężarne wskazywany jest jako pierwszy z objawów, który przyczynił się do wykonania testu ciążowego.

Ból kręgosłupa piersiowego i krzyżowego w ciąży ‒ jak sobie radzić?

Ciągły ból kręgosłupa piersiowego w ciąży to efekt jego obciążenia przez powiększające się piersi i wymuszoną zmianą postawy. Ramiona pochylają się do przodu i z każdym miesiącem sylwetka staje się coraz bardziej zgarbiona. Ból odcinka lędźwiowego i krzyżowego spowodowany jest przez powiększającą się macicę, która obciąża kręgi, powoduje napięcie mięśni przykręgosłupowych i uciska na nerwy. Dolegliwości wzmaga pozostawanie przez długi czas w jednej pozycji, zwłaszcza długotrwałe stanie lub siedzenie.

Aby złagodzić ból pleców, należy pamiętać o utrzymywaniu prawidłowej postawy ciała: łopatki ściągnięte, barki obniżone, mostek wysunięty do przodu i ku górze. Podczas siedzenia kręgosłup powinien być odchylony do tyłu, co przyczyni się do jego odciążenia. Pod odcinek lędźwiowy dobrze jest podkładać małą poduszkę. Leżenie na plecach powoduje ucisk macicy na nerwy i kręgi, dlatego najlepszą pozycją do spania jest ułożenie ciała na lewym boku z poduszką lub zwiniętym kocem między kolanami.

Aby zmniejszyć dolegliwości, wskazany jest delikatny i relaksujący masaż kręgosłupa w ciąży. Może być poprzedzony ciepłą kąpielą, co dodatkowo rozluźni przykurczone mięśnie. Podczas masażu ciężarna powinna siedzieć lub leżeć na lewym boku.

Ból kręgosłupa w ciąży ‒ ćwiczenia

Umiarkowana aktywność fizyczna w ciąży jest wskazana nie tylko po to, aby złagodzić ból pleców, ale także pozwala utrzymać prawidłową wagę, polepsza krążenie i samopoczucie przyszłej mamy. Ćwiczenia na ból kręgosłupa w ciąży to prosta gimnastyka rozciągająca i rozluźniająca mięśnie, która może być wykonywana samodzielnie w domu. Przykładowe ćwiczenia to:

• koci grzbiet,
• ćwiczenia z wykorzystaniem piłki gimnastycznej: siadanie na niej i wykonywanie skrętów barków lub okrężnych ruchów biodrami,
• joga dla ciężarnych.

Zalecane są także regularne spacery oraz basen, ponieważ pływanie odciąża kręgosłup.

Ból kręgosłupa po ciąży

Ból kręgosłupa po ciąży jest również związany z przeciążeniem i rozluźnieniem więzadeł macicy. Mięśnie pleców muszą ponownie przyzwyczaić się do nowej postawy i spadku wagi. Należy pamiętać o odpoczynku, prawidłowej pozycji podczas karmienia, a także wykonywać ćwiczenia rozluźniające lub masaż.