Brodawczak piersi – objawy, diagnostyka, leczenie

Brodawczak piersi to zwykle łagodny nowotwór piersi, który leczy się operacyjnie. Znajduje się on na obwodzie piersi lub za brodawką sutka. Jednym z jego objawów jest wyciek wydzieliny z brodawki – może być ona przezroczysta lub krwista. Brodawczak pojawia się zwykle u kobiet między 35. a 55. rokiem życia, a ryzyko jego pojawienia się wzrasta po 45 latach, jednak większe jest u kobiet będących jeszcze przed menopauzą.

Co to jest brodawczak piersi?

Brodawczak piersi, znany też jako „brodawczak sutka” czy też „brodawczak wewnątrzprzewodowy sutka lub piersi” to zazwyczaj łagodny nowotwór piersi. Powstaje on pod wpływem rozrostu nabłonka przewodów mlecznych. Często wykrywany jest przypadkowo, podczas samobadania tego gruczołu. Najczęściej znajduje się on za brodawką sutka bądź na obwodzie piersi i przybiera kształt małego guza o kształcie groszku. W większości przypadków nie powoduje on jednak przerzutów i nie wnika pomiędzy komórki prawidłowych tkanek. Pojedyncze brodawczaki najczęściej pojawiają się u kobiet w okresie menopauzy.

Brodawczak na piersiach ma dobre rokowania, choć – w rzadkich przypadkach – łagodna zmiana przekształca się w zmianę o złośliwym charakterze. Dlatego też, aby do tego nie doszło, najczęściej konieczna jest operacja. Zdarza się również, że zmiana ta nie jest pojedyncza, a mnoga – wówczas brodawczaki występują w postaci rozlanych rozrostów nabłonka. Mnogie brodawczaki mogą być wyczuwalne podczas badania palpacyjnego w formie guzków, choć czasem nie dają żadnych objawów. Najczęściej zlokalizowane są one głębiej w piersi, dalej od brodawki sutkowej. Tego rodzaju zmiany najczęściej występują u młodych kobiet. Czasem pojawiają się w obu piersiach, istnieje przy nich również większe ryzyko zezłośliwienia zmian. Warto dodać, ze nowotwór złośliwy wykrywany jest u 1 na 20 kobiet, u których zauważono krwisty wyciek z brodawki sutkowej. Należy też zaznaczyć, że niekiedy ból spowodowany brodawczakiem może być bardzo silny.

Brodawczak piersi – przyczyny

Przyczyny brodawczaka wewnątrzprzewodowego sutka są obecnie nieznane. Najpewniej są one bardzo złożone.

Objawy brodawczaka sutka

Główne objawy brodawczaka gruczołu piersiowego to:

• wyczuwalny zmiana w piersi, najczęściej pojedyncza, zwykle o niewielkich rozmiarach (zazwyczaj ma ona kilka milimetrów, choć czasem sięga do 1 cm), a mała średnica sprawia, że guz jest czasem niewyczuwalny podczas zwykłego badania klinicznego,
• krwisty wyciek z brodawki sutkowej – może powstać nawet pod wpływem małego urazu, najczęściej zauważalny jest podczas zdejmowania biustonosza,
• przezroczysty lub żółtawy wyciek z brodawki sutkowej – ma charakter surowiczy lub serowaty, niekiedy pojawia się również z domieszką krwi podczas próby ucisku brodawki sutkowej,
• wciągnięcie brodawki sutkowej (występuje rzadko).

Brodawczaki na piersiach bardzo rzadko przyjmują formę łatwo wyczuwalnych pod palcami guzów. Najczęściej kobiety wykrywają małe zgrubienie w obrębie przewodu mlecznego. Większe brodawczaki lokalizują się jednak na końcu przewodów mlecznych, tuż za brodawką sutkową i wówczas można je wyczuć podczas dotyku. Zmiany mogą też być czasem wyczuwalne, gdy pojawiają się na obwodzie piersi.

Brodawczaki w piersiach – diagnostyka

Brodawczak w piersiach może być zdiagnozowany dzięki następującym badaniom:

• badanie palpacyjne piersi – wykonywane przez wykwalifikowanego ginekologa,
• mammografia piersi – radiologiczne badanie piersi, wykonywane przy pomocy mammografu,
• USG piersi – badanie to stanowi jeden z najważniejszych elementów w profilaktyce raka piersi, jest ono całkowicie bezbolesne,
• duktoskopia piersi – jest to badanie, podczas którego dokonuje się wziernikowania przewodów mlecznych o dużej średnicy przy pomocy specjalnego fiberoskopu, który pozwala jednocześnie owe przewody zobrazować; badanie to wykonuje się jedynie w niektórych ośrodkach medycznych – ze względu na wysoki koszt oraz niewielką dostępność,
• galaktografia piersi (MGR) – podczas tego badania obrazowego wprowadza się środek cieniujący do przewodu, z którego nastąpił wyciek krwistej wydzieliny,
• badanie cytologiczne wydzieliny z brodawki sutkowej – związane jest z płukaniem przewodów mlecznych oraz badaniem rozmazów pobieranych szczoteczką,
• badanie histologiczne – wykonuje się je, jeśli brodawczak został usunięty operacyjnie.

Bardzo istotna jest również profilaktyka, która umożliwia wczesne wykrycie tego nowotworu. Kluczowe jest tutaj częste samobadanie piersi, a w przypadku kobiet powyżej 40. roku życia – również regularne USG piersi. Jeśli chodzi o samobadanie piersi, dobrze jest je wykonywać raz w miesiącu, a najlepiej – między szóstym a dziewiątym dniem cyklu, czyli dwa dni po miesiączce – dotyczy to kobiet miesiączkujących regularnie. Panie, u których okres pojawia się nieregularnie lub które są np. w okresie okołomenopauzalnym, powinny wykonywać samobadanie w tym samym dniu każdego miesiąca.

Warto pamiętać, że gruczoł piersiowy powinien mieć jednorodną konsystencję – mniej więcej taką jak na pośladkach. Znakiem ostrzegawczym powinno być dla kobiet pojawienie się zmian w wyglądzie skóry piersi, np. skórki pomarańczowej, która może sygnalizować pewną chorobę.

Brodawczak sutka – leczenie

Leczenie brodawczaka piersi polega na operacyjnym usunięciu zmienionego fragmentu gruczołu sutkowego lub przewodu zajętego przez ów brodawczak. Przy zabiegu najczęściej stosuje się jedną z dwóch metod: mikrodochektomię lub mikrodochotomię. Operacja przebiega w znieczuleniu ogólnym. Po jej wykonaniu określone części usuniętego nowotworu wysyła się do laboratorium. Tam, podczas badania histologicznego, ostatecznie wyklucza się obecność nowotworu złośliwego.

Źródła:

1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1395317/
2. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3558092/
3. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6012041/
4. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31612568/