Obecne w niewielkiej ilości we krwi zdrowego człowieka, CgA o zwiększonym stężeniu może wskazywać na rozwój choroby nowotworowej. Sprawdź, jak się przygotować do badania, kiedy się je wykonuje i jak prawidłowo interpretować wyniki.
Czym jest CgA
Chromogranina A (w skrócie CgA) to białko (glikoproteina) wytwarzane w komórkach neuroendokrynnych znajdujących się w przewodzie pokarmowym oraz endokrynnych. Pod wpływem stymulacji nerwowej, komórki znajdujące się w tych tkankach zaczynają wydzielać hormony. Dotyczy to przede wszystkim komórek chromochłonnych w rdzeniu nadnerczy oraz komórek beta znajdujących się w trzustce. Współczesna medycyna nie zna do końca funkcji, jakie chromogranina A pełni w organizmie człowieka. Najprawdopodobniej białko to odgrywa pewną rolę w prawidłowo funkcjonującym układzie wewnątrzwydalniczym, układzie nerwowym i sercowo-naczyniowym.
Stężenie chromograniny CgA w surowicy krwi zdrowego człowieka jest niewielkie. Jeśli wzrasta, można podejrzewać rozwój nowotworu lub innych groźnych chorób. W praktyce więc chromogranina CgA jest markerem nowotworowym. Rozwój guza neuroendokrynnego polega na niekontrolowanym podziale komórek, w których znajduje się CgA. Czym więcej chromograniny we krwi, tym większe prawdopodobieństwo trwających procesów nowotworowych.
Badanie CgA – w jakim celu się go stosuje
Oznaczenie CgA we krwi stosuje się w celu wykrycia guzów neuroendokrynnych oraz ustalenia, jakie leczenie zastosować i jakie szanse ma pacjent na wyzdrowienie. Stężenie chromograniny CgA w surowicy krwi jest markerem niespecyficznym. Oznacza to, iż jego wzrost może wskazywać na nieprawidłowości, jednak nie można na ich podstawie stwierdzić obecności konkretnego rodzaju nowotworu.
Wśród objawów guza chromochłonnego, którego rozwój powoduje zwiększenie stężenia CgA we krwi, wyróżnia się m.in. bóle głowy, przyspieszony rytm serca, skoki ciśnienia tętniczego, bladość skóry, zlewne poty i poczucie ogólnego niepokoju. Rakowiaka natomiast podejrzewa się przy częstych biegunkach, nagłych zaczerwienieniach twarzy i wyczuwalnym guzie w jamie brzusznej. Wszystkie te objawy są wskazaniem do wykonania badania stężenia chromograniny CgA w surowicy krwi.
Badanie CgA stosuje się także przy ocenie skuteczności leczenia guzów neuroendokrynnych oraz szans przeżycia pacjenta zmagającego się z tego rodzaju nowotworem.
Jak przygotować się badania?
Podstawowym wymaganiem przy badaniu stężenia CgA jest powstrzymanie się od jedzenia na minimum 8 godzin przed planowanym pobraniem krwi. To ważne, ponieważ udowodniono, iż stężenie chromograniny jest zwiększone po spożyciu pokarmów. Jeśli pacjent nie będzie na czczo, wynik badania może dać zafałszowany obraz jego stanu zdrowia.
Przed przystąpieniem do badania należy powiedzieć lekarzowi o wszystkich przyjmowanych na stałe lekach. Może być bowiem konieczne odstawienie ich nawet 7-14 dni przed badaniem. Ryzyko uzyskania nieprawidłowego wyniku występuje u pacjentów zażywających m.in. substancje z grupy inhibitorów receptora H2 (np. ranitydynę) czy inhibitorów pompy protonowej (np. omeprazol).
Chromogranina CgA – interpretacja wyników
Prawidłowe stężenie CgA we krwi nie powinno przekraczać 93 ng/ml. Normy mogą się jednak różnić w zależności od jednostki badawczej. Zanim więc wpadniemy w panikę, przeczytajmy dokładnie wszystkie informacje na wyniku. Wskazane jest przy tym, by kolejne badania wykonywać w tym samym laboratorium.
Po stwierdzeniu podwyższonego stężenia CgA we krwi, lekarz kieruje pacjenta na dalsze badania. Pozwalają one rozpoznać rodzaj guza lub wykluczyć zmiany nowotworowe. W tym celu wykonuje się np. tomografię komputerową, rezonans magnetyczny czy badanie RTG. Niestety, oznaczenie stężenia CgA nie zawsze pozwala wykluczyć nowotwór. Przy małych guzach bowiem poziom chromograniny może mieścić się w normie. Jeśli pomimo prawidłowego wyniku badania pacjent ma objawy nowotworu, lekarz może zalecić wykonanie badań obrazowych.
Podoba Ci się ten artykuł?
Powiązane tematy:
Polecamy
„Neurolog uznał, że nie mam zespołu Tourette’a, bo nie mam tiku przeklinania, który dotyczy 10 proc. chorych” – mówi Piotr, który z zaburzeniem tym żyje od 25 lat
„Czym innym jest spędzać z dzieckiem czas i pytać je o różne rzeczy, a czym innym węszyć, podglądać, nasłuchiwać. To forma agresji”. O nadopiekuńczych rodzicach mówi psycholożka Magdalena Halicka
„Dla osoby głuchej język polski jest językiem obcym. We własnym kraju czujemy się jak obcokrajowcy” – mówi Zuzanna Szymańska z Akademii Młodych Głuchych
