Przejdź do treści

Co oznacza kacheksja? Dowiedz się, jakie są jej przyczyny, objawy i jak można leczyć wyniszczenie organizmu

Bardzo chuda dziewczyna w czarnej bieliźnie trzyma się za brzuch
fot. glisic_albina/AdobeStock
Podoba Ci
się ten artykuł?
Udostępnij bliskim

Kacheksja to inaczej wyniszczenie organizmu. Charakteryzuje ją znaczny spadek masy ciała, który związany jest z zanikiem tkanki podskórnej i utratą masy mięśniowej. Kacheksja zwykle jest wynikiem chorób przewlekłych, w tym najczęściej nowotworów. Mogą do niej prowadzić także schorzenia zakaźne (AIDS) oraz uzależnienia (alkoholizm, narkomania).

Kacheksja to słowo oznaczające wyniszczenie. Jego pochodzenia doszukuje się w języku łacińskim (łac. cachexia) lub greckim (gr. kacheksia), w których oznacza zły stan ciała. Kacheksja charakteryzuje się znacznym spadkiem masy (powyżej 5% w ciągu 3 miesięcy) i związana jest głównie z utratą tkanki podskórnej i zanikiem masy mięśniowej. Chociaż do jej rozwoju prowadzi wiele chorób przewlekłych, najczęściej spotykamy się z terminem kacheksji nowotworowej, będącej wynikiem zaawansowanego stadium schorzenia nowotworowego.

Kacheksja – przyczyny wyniszczenia organizmu

Wśród przyczyn kacheksji znajdują się również choroby zakaźne (AIDS), ale także uzależnienia i zaburzenia psychiczne (anoreksja). W krajach rozwijających się jej powodem, zwłaszcza wśród dzieci, jest głód wynikający z braku dostępu do produktów spożywczych. Kacheksja jest niebezpieczna, w znacznym stopniu upośledza funkcjonowanie wielu organów i może prowadzić do śmierci. Przyczyn kacheksji jest wiele, różne schorzenia mogą doprowadzić do znacznego osłabienia organizmu. Najczęściej spotykamy się z zespołem wyniszczenia nowotworowego. Choroby nowotworowe stanowią znaczne zagrożenie dla organizmu, zwłaszcza jeżeli ich stopień zaawansowania jest znaczny. Nowotwory, które najczęściej prowadzą do kacheksji to guzy w obrębie górnego odcinka przewodu pokarmowego (jama ustna, gardło, przełyk, żołądek) oraz nowotwory płuc. Nie znaczy to, że inne nie mogą być przyczyną kacheksji, spotyka się ją również przy nowotworach wątroby i trzustki. Do wyniszczenia organizmu dochodzi u ponad 80% osób z zaawansowanymi nowotworami. W przypadku tych schorzeń często przyczyną są leki podawane w trakcie chemioterapii lub radioterapia, gdyż mogą być one powodem osłabienia apetytu. Przy guzach przewodu pokarmowego występują techniczne trudności z przyjmowaniem pokarmów, czasem jedzeniu towarzyszy znaczny ból związany z lokalizacją guza. Przyczyną kacheksji są także niedobory żywieniowe, ma to miejsce zwłaszcza w krajach rozwijających się, w których panuje głód. Na tego typu wyniszczenie podatne są zwłaszcza dzieci. Są również choroby, które czynią podatnymi na kacheksję osoby starsze – należą do nich: przewlekła choroba nerek, niewydolność mięśnia sercowego, przewlekła obturacyjna choroba płuc. Ponadto kacheksja towarzyszy zakażeniu wirusem HIV i pełnoobjawowemu AIDS. Również uzależnienia doprowadzają organizm do wyniszczenia, zwłaszcza alkoholizm i narkomania.

W przestrzeni zakupowej HelloZdrowie znajdziesz produkty polecane przez naszą redakcję:

Odporność
Naturell Czosnek Max Bezzapachowy, 90 kapsułek
17,39 zł
Odporność
Bloxin Żel do nosa w sprayu, 20 ml
25,99 zł
NOWOŚĆ
Odporność, Multilac
Hello Box Odporność
129,99 zł
Odporność
Naturell Immuno Hot, 10 saszetek
16,48 zł
Odporność
Naturell Omega-3 1000 mg, 120 kaps
54,90 zł
Młoda kobieta zarażona AIDS ze smutkiem spogląda przez okno.

Objawy wyniszczenia organizmu

Do kacheksji prowadzi wiele procesów biochemicznych zachodzących w organizmie. Istotna rola należy do cytokin, które wytwarzane są przez komórki nowotworowe lub organizm gospodarza. Dochodzi do nadmiernej aktywacji układu neurohormonalnego. Wzrasta stężenie kortyzolu (hormon stresu) oraz angiotensyny i aldosteronu. Ponadto kacheksja wiąże się z przewlekłym stanem zapalnym indukowanym przez choroby nowotworowe. W przypadku wyniszczenia organizmu obserwujemy ogólne osłabienie, zmęczenie, większą senność. Brak jest poczucia apetytu, a wręcz pojawiają się uporczywe mdłości. Ponadto często występują obrzęki i niedokrwistość. Na skutek rozpadu i zaniku tkanki mięśniowej spada wydolność fizyczna, nawet proste czynności są wykonywane z trudem. Zanika też tkanka tłuszczowa i podskórna. Brak apetytu w chorobach nowotworowych wiąże się głównie z zaburzeniami mózgowych ośrodków, ale także z obniżeniem nastroju, depresją i bólem. Do monitorowania stanu odżywienia służą: ocena BMI (body mass index), badania laboratoryjne – przede wszystkim proteinogram oraz pomiary, np. obwodu mięśni ramienia. Mogą one zostać użyte do postawienia diagnozy, ale również do monitorowania przebiegu leczenia.

Zobacz także

Kacheksja nowotworowa – leczenie skutków wyniszczenia

Leczenie niedożywienia w przebiegu chorób nowotworowych nie jest łatwe. Ma ono na celu poprawienie jakość życia chorego, nawet jeżeli rokowania w aspekcie choroby podstawowej nie są obiecujące. W leczeniu niezwykle istotna jest prawidłowa dieta. Aby chory miał ochotę przyjmować posiłki, w pierwszej kolejności farmakologicznie należy zapobiegać nudnościom, poprawiać perystaltykę oraz minimalizować objawy bólowe. Zbilansowana dieta powinna być dość wysokokaloryczna i dostarczać przede wszystkim pełnowartościowego, łatwo przyswajalnego białka. Posiłki powinny być małe, ale spożywane ze znaczną częstotliwością. Zalecane jest stosowanie specjalnych odżywek i preparatów, które w małej porcji zawierają wiele składników odżywczych. Jeżeli niemożliwe jest żywienie doustne, należy rozważyć żywienie pozajelitowe.

Najnowsze w naszym serwisie

i
Treści zawarte w serwisie mają wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.

Podoba Ci się ten artykuł?

Tak
Nie

Powiązane tematy:

Zainteresują cię również:

Jak objawia się egzema i jak skutecznie pozbyć się plamek, wyprysków i nadżerek?

Białe plamy na paznokciach – co oznaczają i jak się ich pozbyć?

Kobieta - ból zeba

Co zrobić, kiedy boli ząb? Poznaj domowe sposoby, które przyniosą Ci ulgę!

Przelewanie w brzuchu – czy jest normalne? Co może oznaczać uczucie przelewania wody w brzuchu?

Uważano go za defekt skóry, a chorym podawano arszenik, jod i olej z wątroby dorsza. Jak kiedyś leczono toczeń

Bruzdy na paznokciach – podłużne, poprzeczne. Przyczyny i leczenie bruzd na paznokciach

„Medycyna konwencjonalna nie stoi w sprzeczności z medycyną integralną czy holistycznym podejściem do zdrowia. Przeciwnie, jest jej częścią” – mówi Orina Krajewska

Nazywano go „złotem duszy”, wierząc, że poprawia nastrój, podawano z winem i gotowano w ryżu. Jak kiedyś leczono złotem

Kobieta

Ty zawsze w trzech swetrach, a dalej ci zimno? Oto kilka możliwych przyczyn

„Dzięki współpracy z pacjentami czuję spokój i nie boję się chorób” – mówi Robert Statkiewicz, osoba współtworząca aplikację „Pacjenci Pacjentom”, członkum zarządu Fundacji Ludzie i Medycyna

Jak Polacy oceniają szpitale?

Pacjenci i pacjentki ocenili polskie szpitale. Najczęściej narzekali na brak poszanowania prawa do intymności i kiepskie jedzenie

5 codziennych zagrożeń dla kręgosłupa. Unikaj jak ognia!

Dłonie

Dziewczynce amputowano wszystkie kończyny. Winą błędna diagnoza lekarzy

Jeden z najlepszych szpitali na świecie znajduje się w Krakowie. „Za konsolą robota i chirurg, i chirurżka mają taką samą doskonałość”, mówi prezeska Joanna Szyman

Czy masz obowiązek odwołać wizytę lekarską i co może ci grozić, jeśli tego nie zrobisz? Wyjaśnia prawniczka

Czy masz obowiązek odwołać wizytę lekarską i co może ci grozić, jeśli tego nie zrobisz? Wyjaśnia prawniczka

Największe naukowe odkrycia 2022 roku. Subiektywne zestawienie biotechnologa Dawida Polaka / AdobeStock

Największe naukowe odkrycia 2022 roku. Subiektywne zestawienie biotechnologa Dawida Polaka

Jedna, "centralna" kolejka sprawi, że szybciej dostaniemy się do specjalistów? Wyjaśniamy, co zakłada nowy projekt ustawy Ministerstwa Zdrowia

Jedna, „centralna” kolejka sprawi, że szybciej dostaniemy się do specjalistów? Wyjaśniamy, co zakłada nowy projekt ustawy Ministerstwa Zdrowia

Jak opanować przetłuszczające się włosy? Kosmetyki i domowa pielęgnacja

Ma 23 lata i pokaźny dorobek naukowy. Poznajcie Wojciecha Nazara, najmłodszego doktora w Polsce!

Ma 23 lata i pokaźny dorobek naukowy. Poznajcie Wojciecha Nazara, najmłodszego doktora w Polsce!

Lek. Ewa Stawiarska: Umniejszanie problemów pacjenta jest słabe i nie pozostawia profesjonalnego wrażenia

Lek. Ewa Stawiarska: Umniejszanie problemów pacjenta jest słabe i nie pozostawia profesjonalnego wrażenia

Od 2023 r. pielęgniarki będą miały większe uprawnienia. Co to dla nas oznacza?

Od 2023 r. pielęgniarki będą miały większe uprawnienia. Co to dla nas oznacza?

„Zostało złamane moje prawo do intymności i godności”. Pacjentka opowiada o wizycie u ginekologa, na którą złożyła skargę, a FEDERA apeluje: „Czujesz, że twoje prawa są łamane? Reaguj”

„Zostało złamane moje prawo do intymności i godności”. Pacjentka opowiada o wizycie u ginekologa, na którą złożyła skargę, a FEDERA apeluje: „Czujesz, że twoje prawa są łamane? Reaguj”

cukier

Życie bez cukru. Co się zadzieje, kiedy odstawisz słodkości?

Pulsujący ból głowy – jakie są przyczyny i co przyniesie ulgę?

×