Anoreksja

Anoreksja, czyli jadłowstręt psychiczny, jest złożoną jednostką chorobową, w której splatają się czynniki psychologiczne i biologiczne. Choroba prowadzi do wychudzenia i wyniszczenia organizmu, a w skrajnych przypadkach do śmierci.
Przebieg anoreksji dzieli się na trzy fazy. Pierwsza z nich polega na świadomej walce z głodem, modyfikacji diety prowadzącej do ograniczenia ilości tłuszczów i węglowodanów w posiłkach. Stan chorego jest dobry, ale nie toleruje on swojego wyglądu, co wcale nie musi towarzyszyć nadwadze czy otyłości – na anoreksję zapadają także osoby szczupłe. W fazie drugiej głód przestaje być dokuczliwy, a chory ma poczucie władzy i panowania nad własnym ciałem. Masa ciała spada, pojawia się uczucie lekkości i zadowolenia. Chory zaczyna odczuwać lęk, czy nie je za dużo, i wzmacnia działanie głodówki środkami przeczyszczającymi i intensywnymi ćwiczeniami fizycznymi. W ostatniej, trzeciej fazie, głód przestaje być odczuwalny, następuje całkowita utrata apetytu (jadłowstręt psychiczny), dalszy spadek masy ciała. W miejsce wcześniejszego zadowolenia pojawia się depresja i lęk o utratę „wypracowanych” efektów głodówki. Osoba dotknięta anoreksją nie zdaje sobie sprawy z choroby.

Skutkami anoreksji jest wiele zmian, do których należą: zmniejszenie wydolności serca, obniżenie ciśnienia krwi, spowolnienie tętna, obniżenie poziomu cukru we krwi, obniżenie temperatury ciała, uczucie zimna, dreszcze, zburzenia miesiączkowania do zatrzymania miesiączki włącznie, zrzeszotnienie kości, zaparcia, odwodnienie, suchość i łuszczenie się skóry.
Przyczyny anoreksji nie są jednoznaczne, ale za główną uważa się zaburzenia emocjonalne i nieprawidłowe układy rodzinne. Leczenie polega na odizolowaniu chorego od środowiska rodzinnego i umieszczeniu go w ośrodku leczniczym. Tam podaje się bogato energetyczną, odżywczą dietę (często przez sondę) i stosuje psychoterapię (psychoterapii powinna poddać się także rodzina osoby chorej). Jeśli anoreksja nie zostanie rozpoznana w pierwszych miesiącach jej trwania i przejdzie w postać chroniczną, u 15–20 proc. chorych następują trwałe zmiany w organizmie. Zbyt późne rozpoczęcie leczenia grozi śmiercią – 5–18 proc. anorektyków umiera z powodu wyniszczenia organizmu, a 2–5 proc. chorych popełnia samobójstwo wskutek depresji. Ofiarami anoreksji najczęściej padają dziewczęta i chłopcy w wieku 11–20 lat.
Anoreksję można podejrzewać, gdy osoba odczuwa silny lęk przed przybraniem na wadze, nieprawidłowo ocenia wygląd swojej sylwetki i wymiary ciała, nie przejmuje się skutkami gwałtownego spadku wagi, jada w samotności, kłamie na temat liczby i wielkości spożytych posiłków, uprawia intensywne ćwiczenia fizyczne, często mówi o jedzeniu, kaloriach, zawartości tłuszczu w pożywieniu, gotuje dla innych tzw. zdrowe posiłki, jej BMI wynosi mniej niż 17,5.