Przejdź do treści

Kręgozmyk – co to jest? Przyczyny, objawy, leczenie

Lekarz w białym kitlu pokazuje szkielet kręgosłupa
Kregozmyk/ Fot. vectorfusionart/AdobeStock
Podoba Ci
się ten artykuł?
Udostępnij bliskim

Kręgozmyk (inaczej spondylolisteza) to schorzenie, które może mieć niepojące objawy i przyczyny. Wyjaśniamy, czym jest ta choroba i na czym polega jej leczenie.

Kręgozmyk zsuwa się w różnych kierunkach, wywołuje głównie objawy neurologiczne i występuje w czterech stopniach, z czego każdy z nich oznacza skalę deformacji. Leczenie kręgozmyku jest niezbędne, a ryzyko postępu choroby i rozwinięcia stopnia objawów – duże. Ćwiczenia na kręgozmyk to podstawowa forma usprawniania, zaawansowane przypadki wymagają operacji.

Co to jest kręgozmyk?

Kręgozmyk (spondylolisteza) jest przewlekłą chorobą centralnego układu ruchu, wynikająca głównie z niestabilności strukturalnej kręgosłupa, powstałej w wyniku zaburzeń i chorób tkanek kręgosłupa. Kręgozmyk kształtuje się zazwyczaj w lędźwiowym odcinku kręgosłupa na poziomie L4 i L5. 

Kręgozmyk to schorzenie kręgosłupa polegające na przemieszczeniu się kręgów względem siebie w sytuacji, w której kręg leżący wyżej przesuwa się ku przodowi w stosunku do kręgu położonego niżej (tzw. kręgozmyk przedni). W odróżnieniu do kręgozmyku przedniego schorzenie może również rozwinąć się w postaci odwrotnej – to tzw. kręgozmyk tylny lub tyłozmyk, polegający na przesunięciu do tyłu kręgu wyższego względem niższego. Tego typu patologia także wymaga leczenia.

W zaawansowanym stadium choroby może dojść do znacznej utraty stabilności kręgosłupa, co prowadzi do postępującego upośledzenia sprawności ruchowej, przewlekłych dolegliwości bólowych i innych objawów neurologicznych kręgozmyku. 

Kobieta ćwiczy

Przyczyny kręgozmyku

Do przyczyn kręgozmyku zalicza się:

W ich skutek powstaje szczelina w miejscu połączenia wyrostków stawowych górnych i dolnych. W zależności od skali ześlizgnięcia kręgosłupa kręgozmyk różnicuje się na stopnie, oceniające skalę zaawansowania choroby.

Kręgozmyk: stopnie

Stopnie kręgozmyku oznaczają przesunięcie wyższego kręgu nad niższym, według skali Meyerdinga:

  • I stopień – do 25%;
  • II stopień – 25–50%;
  • III stopień – 50–75%;
  • IV Stopień – 75%–100%, gdzie stuprocentowy wskaźnik oznacza całkowitą utratę styczności dwóch kręgów ze sobą.

Do najczęściej występujących rodzajów kręgozmyków należą m.in.:

  • kręgozmyk węzinowy, najczęściej występujący rodzaj kręgozmyku, powstaje na skutek przerwania węziny łuku kręgu z jednoczesnym jego przemieszczeniem;
  • kręgozmyk dysplastyczny, czyli wrodzony niedorozwój łuków i stawów kręgu; typowy dla dzieci i młodzieży;
  • kręgozmyk rzekomy, znany też jako kręgozmyk zwyrodnieniowy, typowy dla osób starszych, powstaje na skutek zmian zwyrodnieniowych kręgów i krążków międzykręgowych;
  • kręgozmyk pourazowy.

Kręgozmyk: objawy, kręgozmyk a ciąża

Dominującymi objawami kręgozmyku są dolegliwości bólowe miejscowe i promieniujące do kończyn dolnych, w wyniku ucisku struktur kręgosłupa na korzenie nerwowe rdzenia kręgowego. Ból ma tendencję do nasilania się podczas siadania i wstawania albo w czasie poruszania się. Zaawansowana ciąża może nasilać objawy kręgozmyku i zaburzenia ruchomości kręgosłupa. 

Zaawansowane stadium choroby może objawiać się poprzez:

  • widoczną deformację kręgosłupa,
  • pogorszenie jakości chodzenia,
  • zaburzenia czucia w obrębie kręgozmyku i kończyn dolnych,
  • osłabienie mięśni nóg,
  • parestezje.

Kręgozmyk – diagnoza

Właściwa diagnoza jest podstawą, gdy podejrzewamy u siebie kręgozmyk. Jest on bardzo często mylony jest z innymi często występującymi schorzeniami kręgosłupa, m.in. retrospondylolistezą, czyli tyłozmyk, który polega na podwinięciu się kręgu do tyłu. Innym schorzeniem mylonym z kręgozmykiem jest spondyloliza. W jej wyniku dochodzi do defektu kostnienia łuków kręgu, co powoduje ich przerwanie w miejscu węziny. W efekcie kręgi zmieniają dotychczasowe położone, co może przyczyniać się do rozwoju kręgozmyku.

Leczenie kręgozmyku

Przy braku objawów kręgozmyku prowadzi się głównie obserwację, zaleca się również lekkie ćwiczenia ruchowe, wzmacniające struktury kręgosłupa. Na kręgozmyk o lekkim stopniu (1 i 2) stosuje się leczenie zachowawcze, polegające na unieruchomieniu pacjenta w łóżku oraz podawaniu leków przeciwbólowych. Po ustąpieniu ostrego bólu osoba chora musi założyć specjalną sznurówkę ortopedyczną i stosować lekkie ćwiczenia wzmacniająco-stabilizujące kręgosłup. 

Leczenie kręgozmyku wprowadza się na etapie pojawienia dolegliwości bólowych i innych objawów. Oprócz farmakoterapii przeciwbólowej Stosuje się:

  • ćwiczenia na kręgozmyk lędźwiowy prowadzone po ustąpieniu fazy ostrej, w której atakują dolegliwości bólowe. Ćwiczenia na kręgozmyk mają na celu wzmocnienie gorsetu mięśniowego kręgosłupa, jego mięśni głębokich oraz mięśni dna miednicy i brzucha. Stabilizację kręgosłupa wspiera się również zaopatrzeniem ortopedycznym w postaci gorsetów i sznurówek;
  • fizykoterapię, głównie magnetoterapię, ultradźwięki i laseroterapię;
  • masaże lecznicze poprawiające elastyczność i ruchomość kręgosłupa;
  • terapię manualną mobilizującą tkanki kręgosłupa do rozluźnienia w miejscach spustowych i wzmocnienia w miejscach uszkodzeń, przywracającą balans metabolizmu miejscowego tkanki kostnej, mięśniowej i powięzionej kręgosłupa;
  • modyfikację dotychczasowego trybu życia, głównie zmianę ergonomii pracy, unikanie przeciążeń kręgosłupa i częsty odpoczynek;
  • operację kręgozmyku – operacja kręgozmyku polega na stabilizacji miejsca ześlizgu w celu ograniczenia postępu przemieszczania się kręgów. Rehabilitacja kręgozmyku po operacji i okres rekonwalescencji może trwać blisko 12 miesięcy.

Znaczne upośledzenie motoryczności organizmu i związana z tym niezdolność do pracy mogą być przyczyną niepełnosprawności ze wskazaniem do renty.

Nasze teksty zawsze konsultujemy z najlepszymi specjalistami

lek. Marta Dąbrowska
Marta Dąbrowska
lekarz

Najnowsze w naszym serwisie

Zobacz także

i
Treści zawarte w serwisie mają wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.

Podoba Ci się ten artykuł?

Tak
Nie

Powiązane tematy:

Zainteresują cię również:

Przedawkowanie magnezu – czy jest możliwe? Jak się objawia?

Gert-Jan Oskam

Sparaliżowany mężczyzna po 12 latach zaczął chodzić. Pomogła pionierska operacja w Szwajcarii

Stopa kobiety na mchu modzele i nagniotki Hello Zdrowie

Czym są nagniotki i jak się ich pozbyć?

Kobieta dostaje zastrzyk z heparyny.

Heparyna – zastosowanie, przeciwwskazania i skutki uboczne

Kobieta cierpi na zatrucie pokarmowe

Zatrucie pokarmowe – objawy, leczenie, pierwsza pomoc

mierzenie ciśnienia krwi hipotensja

Hipotensja – zbyt niskie ciśnienie, które utrudnia funkcjonowanie

Kobieta leży chora w łóżku z chusteczkami, obok niej stoją lekarstwa

Stan zapalny w organizmie – o czym może świadczyć?

stopy i palce młotkowate na mokrym piasku

Czym są palce młotkowate? Jak je leczyć?

Obsesja to zaburzenie u kobiety Hello Zdrowie

Czym jest obsesja? Jak można ją leczyć?

Kobieta w czasie terapii behawioralnej

Czym jest terapia behawioralna i jakie niesie korzyści?

Ręka chorej na białaczkę osoby na szpitalnej pościeli_leukemia/HelloZdrowie

Leukemia, czyli białaczka – śmiertelnie niebezpieczny nowotwór

Traumatolog – czym się zajmuje? Kiedy warto się do niego udać?

Jakie są przyczyny zgagi? Jak sobie z nią radzić na co dzień?

Co to jest szpiczak mnogi? Objawy, rokowania, diagnostyka 

Cholesterol całkowity – co to? Kiedy jego poziom jest niebezpieczny?

Skąd się biorą pryszcze? Jak skutecznie się ich pozbyć?

Czym jest kolposkopia? Na czym polega? Interpretacja wyników

noworodek

Czym jest zespół kociego krzyku i jak leczyć to zaburzenie?

Podniebienie gotyckie – co to? Przyczyny, objawy, leczenie

Opryszczka w nosie. Jakie są jej przyczyny i sposoby leczenia?

Spuchnięta powieka – skąd się bierze? Jak sobie z tym radzić?

Złamany nos – objawy i leczenie. Co robić w przypadku urazu?

Biegunka po jedzeniu – co powoduje biegunki poposiłkowe?

Co oznacza burczenie w brzuchu i jak mu zapobiec?