Co to jest zapalenie otrzewnej? Poznaj jego przyczyny oraz objawy i dowiedz się, jakie są rokowania
![Kobieta z zapaleniem otrzewnej leży skulona i trzyma się za obolały brzuch.](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2019/02/zapalenie-otrzewnej-1140x760.jpeg)
się ten artykuł?
Zapalenie otrzewnej to stan zapalny w obrębie jamy brzusznej, którą wyścieła otrzewna. Choroba ma bardzo wiele przyczyn. Z reguły objawy pojawiają się nagle i postępują w bardzo szybkim tempie. Zapalenie otrzewnej wymaga bezwzględnej hospitalizacji, a często również interwencji chirurgicznej. Stan zapalny otrzewnej stanowi zagrożenie życia.
![](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2019/03/confident-woman-looking-up-vector-portrait-vector-id500427439-850x850.jpg)
Nasze teksty zawsze konsultujemy z najlepszymi specjalistami
”Zuzanna Pujanek”
Zapalenie otrzewnej to stan zapalny w obrębie jamy brzusznej, która wyściełana jest przez cienką błonę surowiczą. Do jej powstania mogą prowadzić wszelkie choroby zapalne narządów zlokalizowanych w jamie brzusznej. Stan zapalny otrzewnej wywołuje objawy, które pojawiają się nagle, mają dużą dynamikę przebiegu i nie zawsze możliwe jest określenie rokowania choroby. W przypadku ograniczonego zapalenia otrzewnej jest ono dość dobre, natomiast w przypadku rozlanego zapalenia otrzewnej albo stanu zapalnego związanego z obecnością treści ropnej w jamie brzusznej (ropne zapalenie otrzewnej) jest raczej niepomyślne i może prowadzić do zgonu chorego. Podejrzenie zapalenia otrzewnej jest wskazaniem do pilnej hospitalizacji i konsultacji chirurgicznej.
Otrzewna – czym jest ta struktura i co to jest zapalenie otrzewnej?
Otrzewną nazywamy cienką surowiczą błonę, która pokrywa od wewnątrz ściany jamy brzusznej i miednicy, wraz z narządami w nich zawartymi. W warunkach fizjologicznych u zdrowego człowieka otrzewna i jama otrzewnej są jałowe. Podstawową funkcją otrzewnej jest podtrzymywanie narządów wewnętrznych i utrzymywanie ich w prawidłowym położeniu. O ostrym zapaleniu otrzewnej mówimy w sytuacji, w której dochodzi do „zanieczyszczenia” jej przez drobnoustroje, co zaburza jałowe warunki. Poza drobnoustrojami do zapalenia otrzewnej mogą też prowadzić czynniki drażniące. Najczęściej zapalenie otrzewnej związane jest z jej infekcją bakteryjną. Jednak można też spotkać zapalenie otrzewnej związane z podrażnieniem żółcią (żółciowe zapalenie otrzewnej), sokiem trzustkowym, krwią, kwaśną treścią z żołądka lub kałem (kałowe zapalenie otrzewnej). Podstawowym mechanizmem zapalenia otrzewnej jest przerwanie ciągłości organów znajdujących się w jamie brzusznej, uwolnienie czynników drażniących i infekcyjnych i zaburzenie jałowości otrzewnej.
Zapalenie otrzewnej – przyczyny schorzenia
Przyczyny zapalenia otrzewnej są bardzo różne. Wiele stanów zapalnych i chorobowych narządów jamy brzusznej może wywołać zapalenie otrzewnej. Częstą przyczyną jest perforacja w obrębie układu pokarmowego, która może dotyczyć żołądka czy jelita w dowolnym jego miejscu. Poza tym do zapalenia otrzewnej doprowadzić może zapalenie wyrostka robaczkowego, zapalenie uchyłka jelita i niedrożność jelit. Także choroby wątroby (marskość, stany zapalne) i trzustki (przede wszystkim jej ostre zapalenie) doprowadzić mogą do zapalenia otrzewnej. Z wątrobą ściśle związany jest pęcherzyk żółciowy, którego stan zapalny i perforacja ściany także infekują otrzewną. Dużą grupę przyczyn stanowią też urazy jamy brzusznej, zwłaszcza rany penetrujące struktury jamy brzuszne, które uszkadzają narządy i zaburzają jałowość otrzewnej. U kobiet dodatkowo przyczynami zapalenia otrzewnej mogą być infekcje i schorzenia ginekologiczne. Należą do nich ropnie jajowodu i jajnika, stany zapalne z pęknięciem macicy oraz ciąża pozamaciczna. Kolejną grupą przyczyn są powikłania po leczeniu operacyjnym w obrębie jamy brzusznej.
Objawy stanu zapalnego jamy brzusznej
Objawy zapalenia otrzewnej są bardzo różne, ich stopień nasilenia też jest różny w zależności od zaawansowania procesu zapalnego. Objawem charakterystycznym jest silny ból brzucha. Może być on zlokalizowany i ograniczony do jednego miejsca (w zależności od tego, który narząd jest przyczyną dolegliwości) albo rozlany i obejmować cały brzuch. Ból nasila się przy ruchach ciała, może promieniować do pleców. Tym dolegliwościom towarzyszą nudności i wymioty, gorączka, zawroty głowy. Zaobserwować można spadek ciśnienia i wzrost tętna.
Zobacz także
Zapalenie otrzewnej a powikłania
Najczęstsze powikłania to zrosty wewnątrzotrzewnowe oraz ropnie międzyjelitowe. Wśród powikłań występują także ropnie narządów jamy brzusznej, może rozwinąć się wstrząs, posocznica, niewydolność wielonarządowa, a w rezultacie zgon. Przy zapaleniu otrzewnej rokowania są nieprzewidywalne i trudno jest określić, jak poważny przebieg będzie miało schorzenie.
Jak wygląda leczenie w przypadku zapalenia otrzewnej?
Podejrzenie zapalenia otrzewnej wymaga bezwzględnej hospitalizacji i konsultacji chirurga. Im szybciej zostanie wdrożone leczenie, tym lepsze są rokowania dla pacjenta. W większości przypadków terapię rozpoczyna się od leczenia operacyjnego. Dodatkowo stosuje się antybiotykoterapię, leki przeciwbólowe, przeciwkrzepliwe i uzupełnianie niedoborów elektrolitowych i białka.
Najnowsze w naszym serwisie
Polecamy
![Zbigniew Ziobro](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2024/07/ziobro-850x478.jpg)
Ma żołądek na płucu i nowy przełyk. „Ratowanie mojego życia wymagało ciężkiego okaleczenia”
![Usta i zęby - Hello Zdrowie](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2024/06/filip-mishevski-6mfbyr3xyr8-unsplash-kopia-850x425.jpg)
Koniec z implantami! Lek na… porost zębów ma szanse trafić do sprzedaży już całkiem niedługo
![Kobieta w zaawansowanej ciąży w bluzce w paski siedzi na kanapie](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2019/03/rzucawka-850x567.jpg)
Kiedy pojawia się rzucawka ciążowa? Objawy, które powinny zaniepokoić
![Hepatologia – co to jest? Czym zajmuje się ta dziedzina medycyny?](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2019/03/adobestock_459685039-kopia-850x497.jpg)