Przejdź do treści

Czym jest perforacja? Jakich narządów może dotyczyć? Przyczyny, objawy i leczenie

kobieta, którą boli brzuch
Fot. nenetus / stock.adobe.com
Podoba Ci
się ten artykuł?
Udostępnij bliskim

Perforacja to inaczej przerwanie ciągłości. Najczęściej dotyczy przewodu pokarmowego, lecz występuje również perforacja skóry, macicy, a nawet zęba. Objawy zależą w dużej mierze od umiejscowienia oraz rozległości perforacji.

Nasze teksty zawsze konsultujemy z najlepszymi specjalistami

lek. Marta Dąbrowska
Marta Dąbrowska
lekarz

Do perforacji dochodzi w wyniku urazu, a także z powodu niedokrwienia czy zmian chorobowych (np. perforacja przewodu pokarmowego wywołana rakiem jelita grubego czy choroby wrzodowej żołądka).

W przestrzeni zakupowej HelloZdrowie znajdziesz produkty polecane przez naszą redakcję:

NOWOŚĆ
Odporność
Przecier z owoców bzu czarnego ElPol, 300 ml
19,50 zł
Odporność
Bloxin Żel do jamy ustnej w sprayu, 20 ml
25,99 zł
NOWOŚĆ
Odporność, Trawienie
Nasiona trybuły ogrodowej do samodzielnego wysiania, 1 g
2,00 zł
Odporność, Beauty
Naturell Cynk Organiczny + C, 100 tabletek
12,99 zł
Odporność, Good Aging
Naturell Witamina D 1000mg, 365 tabletek
70,00 zł
schabowy

Perforacja przewodu pokarmowego

Perforacją przewodu pokarmowego nazywamy uszkodzenie wszystkich warstw ściany przełyku, żołądka czy jelit. Najczęściej powstaje w wyniku choroby wrzodowej, urazu, chorób zapalnych czy nowotworowych. To stan zagrożenia życia, który wymaga pilnej interwencji medycznej. Na szczególną uwagę zasługuje perforacja wrzodu żołądka oraz dwunastnicy, ponieważ jest powikłaniem  choroby wrzodowej.

Objawy zależą przede wszystkim od lokalizacji perforacji. Najczęściej występuje nagły, silny ból, który początkowo zlokalizowany jest w okolicy perforacji, a następnie rozprzestrzenia się na całą jamę brzuszną. Objaw ten może wskazywać na rozlane zapalenie otrzewnej. Dodatkowo dochodzi do wzrostu napięcia mięśni brzucha (tzw. brzuch deskowaty) i do zaniku perystaltyki. W przypadku perforacji wrzodu mogą wystąpić dodatkowo nudności oraz wymioty. Z kolei w perforacji przełyku może dojść do ropnego zapalenia śródpiersia, które w aż 40% przypadków może prowadzić do zgonu. Wszystkie ciężkie przypadki perforacji, bez względu na lokalizację, stają się przyczyną wstrząsu i rozwoju sepsy, które mogą zakończyć się śmiercią.

Leczenie jest uzależnione głównie od przyczyny. W perforacji przełyku będzie to operacyjne usunięcie przedziurawionego fragmentu i chirurgiczne odtworzenie ciągłości narządu. Z kolei w przypadku perforacji żołądka i dwunastnicy leczenie będzie polegało na zszyciu owrzodzenia oraz płukaniu jamy otrzewnowej. Perforację jelit leczy się również operacyjne, usuwając zajętą część jelita. We wszystkich przypadkach konieczne jest wyrównanie zaburzeń elektrolitowych oraz antybiotykoterapia. Na szczęście udoskonalone leczenie zachowawcze choroby wrzodowej znacznie zmniejszyło ryzyko perforacji wrzodów, a wczesne wykrywanie chorób nowotworowych ograniczyło przypadki perforacji w obrębie jelit.

Perforacja zęba

O perforacji zęba mówimy, gdy w wyniku niezamierzonego działania stomatologa dojdzie do połączenia komory miazgi lub kanału korzeniowego z tkankami, które otaczają ząb. Najczęściej do perforacji zęba dochodzi podczas leczenia kanałowego, gdy lekarz wykonujący zabieg nie przeanalizuje wielkości korony zęba, budowy korzeni i przebiegu światła kanałów. Do objawów perforacji zęba należy głównie obfite krwawienie i silny ból. Czasami pacjenci uskarżają się również na dziwny posmak środków odkażających w jamie ustnej.

Rokowanie zależy przede wszystkim od rozmiaru perforacji, położenia zęba, a także czasu, jaki upłynął od zdarzenia. Im wcześniej lekarz zamknie ubytek, tym większa szansa na uratowanie zęba. Zwłoka może skutkować rozwojem stanu zapalnego, a nawet zanikiem kości. Niestety zdarza się, że zęba nie udaje się uratować i wymagana jest jego ekstrakcja.

Zobacz także

Perforacja macicy

Do perforacji, czyli przebicia ściany macicy, najczęściej dochodzi w wyniku łyżeczkowania jamy macicy. Objawy perforacji macicy są niespecyficzne, najczęściej to ból w okolicy podbrzusza i krwawienie z dróg rodnych. Przy silnym krwotoku może nawet dojść do wstrząsu. Zdarza się, że w wyniku przebicia ściany macicy, w której toczył się stan zapalny z powodu zakażenia, dochodzi do rozwoju zapalenia otrzewnej.

Rokowanie i postępowanie zależą głównie od wielkości otworu. Wymagana jest szczegółowa obserwacja pacjentki. Przy niewielkich urazach w wyniku obkurczenia ściany macicy dochodzi do samoistnego zasklepienia ubytku. Bardziej rozległa perforacja czasami powoduje silne krwawienie, które może być wskazaniem do usunięcia macicy.

Perforacja błony bębenkowej

Przyczyną perforacji błony bębenkowej jest uraz mechaniczny, np. powstały przez nieprawidłowe stosowanie patyczków higienicznych. Należy też pamiętać, że perforacja może być powikłaniem niedoleczonego zapalenia ucha środkowego. Dlatego bardzo ważne jest przestrzeganie zaleceń lekarskich. Perforacja błony bębenkowej objawia się przede wszystkim nagłym, silnym bólem ucha, pogorszeniem słuchu, szumami usznymi oraz zawrotami głowy. W przypadku małego urazu leczenie jest zachowawcze, ponieważ niewielkie pęknięcia zarastają się samoistnie w ciągu kilku tygodni. Niestety większe urazy wymagają leczenia operacyjnego, tzw. myringoplastyki. Rokowanie zależy głównie od wielkości urazu i czasami nie udaje się przywrócić prawidłowego słuchu.

Bibliografia

Przytrzymaj
i odkryj

Chirurgia, red. W. Noszczyk, T. I i II, Warszawa 2015.
Położnictwo i ginekologia, red. G. Bręborowicz, T. I, Warszawa 2015.

i
Treści zawarte w serwisie mają wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.

Podoba Ci się ten artykuł?

Tak
Nie

Powiązane tematy:

Zainteresują cię również:

Kobieta - ból zeba

Co zrobić, kiedy boli ząb? Poznaj domowe sposoby, które przyniosą Ci ulgę!

Przelewanie w brzuchu – czy jest normalne? Co może oznaczać uczucie przelewania wody w brzuchu?

Uważano go za defekt skóry, a chorym podawano arszenik, jod i olej z wątroby dorsza. Jak kiedyś leczono toczeń

Bruzdy na paznokciach – podłużne, poprzeczne. Przyczyny i leczenie bruzd na paznokciach

„Medycyna konwencjonalna nie stoi w sprzeczności z medycyną integralną czy holistycznym podejściem do zdrowia. Przeciwnie, jest jej częścią” – mówi Orina Krajewska

Nazywano go „złotem duszy”, wierząc, że poprawia nastrój, podawano z winem i gotowano w ryżu. Jak kiedyś leczono złotem

Kobieta

Ty zawsze w trzech swetrach, a dalej ci zimno? Oto kilka możliwych przyczyn

„Dzięki współpracy z pacjentami czuję spokój i nie boję się chorób” – mówi Robert Statkiewicz, osoba współtworząca aplikację „Pacjenci Pacjentom”, członkum zarządu Fundacji Ludzie i Medycyna

Jak Polacy oceniają szpitale?

Pacjenci i pacjentki ocenili polskie szpitale. Najczęściej narzekali na brak poszanowania prawa do intymności i kiepskie jedzenie

5 codziennych zagrożeń dla kręgosłupa. Unikaj jak ognia!

Dłonie

Dziewczynce amputowano wszystkie kończyny. Winą błędna diagnoza lekarzy

Jeden z najlepszych szpitali na świecie znajduje się w Krakowie. „Za konsolą robota i chirurg, i chirurżka mają taką samą doskonałość”, mówi prezeska Joanna Szyman

Co słychać? O dziwnych odgłosach organizmu

Czy masz obowiązek odwołać wizytę lekarską i co może ci grozić, jeśli tego nie zrobisz? Wyjaśnia prawniczka

Czy masz obowiązek odwołać wizytę lekarską i co może ci grozić, jeśli tego nie zrobisz? Wyjaśnia prawniczka

Największe naukowe odkrycia 2022 roku. Subiektywne zestawienie biotechnologa Dawida Polaka / AdobeStock

Największe naukowe odkrycia 2022 roku. Subiektywne zestawienie biotechnologa Dawida Polaka

Jedna, "centralna" kolejka sprawi, że szybciej dostaniemy się do specjalistów? Wyjaśniamy, co zakłada nowy projekt ustawy Ministerstwa Zdrowia

Jedna, „centralna” kolejka sprawi, że szybciej dostaniemy się do specjalistów? Wyjaśniamy, co zakłada nowy projekt ustawy Ministerstwa Zdrowia

Jak opanować przetłuszczające się włosy? Kosmetyki i domowa pielęgnacja

Ma 23 lata i pokaźny dorobek naukowy. Poznajcie Wojciecha Nazara, najmłodszego doktora w Polsce!

Ma 23 lata i pokaźny dorobek naukowy. Poznajcie Wojciecha Nazara, najmłodszego doktora w Polsce!

Lek. Ewa Stawiarska: Umniejszanie problemów pacjenta jest słabe i nie pozostawia profesjonalnego wrażenia

Lek. Ewa Stawiarska: Umniejszanie problemów pacjenta jest słabe i nie pozostawia profesjonalnego wrażenia

Od 2023 r. pielęgniarki będą miały większe uprawnienia. Co to dla nas oznacza?

Od 2023 r. pielęgniarki będą miały większe uprawnienia. Co to dla nas oznacza?

„Zostało złamane moje prawo do intymności i godności”. Pacjentka opowiada o wizycie u ginekologa, na którą złożyła skargę, a FEDERA apeluje: „Czujesz, że twoje prawa są łamane? Reaguj”

„Zostało złamane moje prawo do intymności i godności”. Pacjentka opowiada o wizycie u ginekologa, na którą złożyła skargę, a FEDERA apeluje: „Czujesz, że twoje prawa są łamane? Reaguj”

Badanie ABR – czym jest i jak przygotować się do badania słuchu

cukier

Życie bez cukru. Co się zadzieje, kiedy odstawisz słodkości?

Pulsujący ból głowy – jakie są przyczyny i co przyniesie ulgę?

×