Czym jest termolezja? Wskazania do zabiegu oraz jego skutki uboczne

Termolezja należy do niefarmakologicznych sposobów leczenia bólu. Znajduje zastosowanie głównie w dolegliwościach bólowych kręgosłupa lędźwiowego. Efektem zabiegu jest długotrwała redukcja bólu. U większości osób utrzymuje się on od 12 do 24 miesięcy.

Przewlekłe dolegliwości bólowe różnych narządów i okolic ciała należą do schorzeń bardzo częstych i w znacznym stopniu utrudniających funkcjonowanie chorych. W celu ich redukcji stosowane są różnego rodzaju środki farmakologiczne. Niestety przewlekłe ich przyjmowanie również wiąże się ze skutkami ubocznymi. Czasem stan ogólny pacjenta nie pozwala na doustne podawanie środków przeciwbólowych.

Na czym polega zabieg termolezji?

Jedną z niefarmakologicznych metod leczenia bólu jest termolezja. Może być stosowana w przypadku wielu chorób, jednak najczęściej spotykana jest w leczeniu kręgosłupa lędźwiowego. W związku z tym, że przewlekłe bóle mogą być związane z neuralgiami, stosowana jest także termolezja nerwu trójdzielnego. Celem zabiegu termolezji jest nie tylko redukcja bólu, ale również to, aby efekt terapeutyczny utrzymywał się jak najdłużej. Obecnie w większości pacjentów udaje się otrzymać znaczącą poprawę na 12–24 miesiące. Termolezja jest zabiegiem bezpiecznym, jednakże istnieją pewne przeciwwskazania do jej wykonania oraz mogą pojawić się skutki uboczne.

Zabieg należy do małoinwazyjnych. Najczęściej wykonywana jest termolezja kręgosłupa. Inna nazwa zabiegu, którą można spotkać, to termoablacja. Pod tym pojęciem kryje się zabieg, który ma czasowo lub trwale zablokować przewodzenie w obrębie włókien nerwowych poprzez umieszczenie niewielkiej elektrody w okolicy grupy włókien nerwowych odpowiadających za dolegliwości. Następnie uruchamia się przepływ prądu zmiennego o częstotliwości 300–500 kHz. W związku z tym, że w obrębie neuronów znajdują się elektrolity zawieszone w roztworze, efektem są gwałtowne ruchy jonów, co powoduje wzrost temperatury w danym obszarze (miejsce ulega nagrzaniu). Prowadzi to do nieznacznego uszkodzenia włókien nerwowych. Dzięki działaniu miejscowemu oraz odpowiednio dobranym parametrom przepływającego prądu uszkadzane są jedynie włókna czuciowe w danym obszarze. Upośledzenie przewodnictwa nerwowego powoduje zmniejszenie dolegliwości bólowych aż do czasu, kiedy włókna ulegną regeneracji.

Jakie są wskazania do wykonania termolezji?

Termolezja jest skuteczna zwłaszcza w leczeniu bólu neuropatycznego. Jest on związany z podrażnieniem i nieprawidłowym przewodnictwem w obrębie nerwów czuciowych. Często jest oporny na terapię farmakologiczną, stąd alternatywą stały się zabiegi termolezji. Bóle neuropatyczne dotyczą najczęściej kręgosłupa, a zwłaszcza odcinka lędźwiowego. W związku z tym podstawowym wskazaniem do termolezji jest choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa, zwłaszcza taka, w której bólu nie udaje się redukować farmakologicznie.

Często termolezja stosowana jest w przypadkach dyskopatii. Wskazaniami do niej są też neuralgie będące wynikiem podrażnienia nerwu trójdzielnego, a także przejawiające się klasterowymi bólami głowy. Kolejnym istotnym wskazaniem są przerzuty nowotworów złośliwych do kręgosłupa, które związane są z bardzo dużymi dolegliwościami bólowymi i znaczną opornością na terapię farmakologiczną. Termolezję można zastosować także w przypadkach innych dolegliwości bólowych, jeżeli potwierdzi się ich nerwowe pochodzenie i określi dokładną lokalizację. Sposobem weryfikacji tego jest wykonanie wcześniejszej blokady farmakologicznej – jeśli jest skuteczna, można chorego zakwalifikować do termolezji.

Termolezja – powikłania po zabiegu i przeciwwskazania do niego

Termolezja należy do zabiegów bezpiecznych i małoinwazyjnych. Przeciwwskazaniami są wszelkiego rodzaju zmiany zapalne skóry (ropnie, czyraki, zranienia, obrzęki) w miejscu, w którym ma być wprowadzona igła. Nie powinno się wykonywać jej w przypadku ciężkich, niewyrównanych chorób ogólnoustrojowych (niewydolność serca, nerek). Zabieg jest również niewskazany u kobiet ciężarnych w związku ze szkodliwym dla płodu promieniowaniem jonizującym. Ponadto nie zaleca się go, gdy nie ma wystarczających dowodów na skuteczność – osobom z nieprawidłowościami neurologicznymi, pacjentom, którzy nie zareagowali na farmakologiczne blokady nerwów.

Przy termolezji skutki uboczne to głównie odczyn zapalny w miejscu wkłucia, czasami krwiak. Pozostałe powikłania zdarzają się bardzo rzadko.