Grzybica układu pokarmowego u dorosłych i dzieci – jak objawia się ta choroba?

Grzybica układu pokarmowego pojawia się w wyniku zakażenia drożdżakami z rodzaju Candida. Choroba może obejmować jamę ustną, gardło, przełyk, żołądek i jelita. Rozwija się w momencie obniżonej odporności lub z powodu nieodpowiedniej diety. Leczenie jest długotrwałe, ponieważ grzybica ma tendencję do nawracania.

W przewodzie pokarmowym znajdują się mikroorganizmy, które tworzą fizjologiczną florę bakteryjną. Są one konieczne do fermentowania składników pokarmowych, regulowania rozwoju jelit oraz stymulowania układu odpornościowego. Poza bakteriami znajdują się w nim także grzyby z rodzaju Candida. W pewnych warunkach dochodzi do ich nadmiernego namnażania się, co prowadzi do rozwinięcia się grzybicy układu pokarmowego (kandydozy).

Przyczyny grzybicy układu pokarmowego

W prawidłowych warunkach drożdżaki, które bytują w układzie pokarmowym człowieka, nie wywołują żadnych dolegliwości ani chorób. Jednak pod wpływem niektórych czynników, dochodzi do nagłego namnażania się grzybów, w wyniku czego rozwija się grzybica układu pokarmowego: jamy ustnej, przełyku, żołądka lub jelit. Patogeny zajmują powierzchowne warstwy nabłonka i powodują przewlekły stan zapalny. Do kandydozy układu pokarmowego dochodzi najczęściej w przypadku:

• obniżonej odporności organizmu,
• przyjmowania leków immunosupresyjnych i przeciwnowotworowych,
• antybiotykoterapii (antybiotyki zabijają bakterie w przewodzie pokarmowym, co pozwala nadmiernie namnażać się grzybom),
• diety bogatej w cukry proste,
• niedożywienia,
• nowotworów, cukrzycy i AIDS.

Objawy grzybicy układu pokarmowego

Objawy grzybicy układu pokarmowego zależą od miejsca, w którym doszło do nadmiernej kolonizacji drożdżaków. W przypadku żołądka i jelit pojawiają się: niestrawność, uczucie pełności, ból brzucha, wzdęcia, nudności, biegunka, wymioty, brak apetytu, spadek masy ciała, a niekiedy także krwawienie z przewodu pokarmowego. W badaniu endoskopowym stwierdza się owrzodzenia błony śluzowej, rzadziej występują białawe płytki i nadżerki. Grzybica jamy ustnej i gardła powoduje charakterystyczne zaczerwienienie, obrzęk oraz biały nalot na błonach śluzowych, dziąsłach i języku, które mogą powodować ból. Osoba chora ma także trudności z połykaniem. Obecność patogenów w przełyku objawia się owrzodzeniami, trudnościami w przełykaniu pokarmu. Może pojawić się ból za mostkiem, krwawienie lub perforacja. Objawy grzybicy układu pokarmowego mogą dotyczyć skóry w okolicy odbytu. Zakażenie powoduje silny świąd, macerację naskórka, nadżerki, intensywny odczyn zapalny i nieprzyjemne dolegliwości bólowe podczas wypróżniania się.

Grzybica układu pokarmowego – jakie badania wykonać?

Diagnostyka grzybicy układu pokarmowego polega na zebraniu dokładnego wywiadu, wykonaniu badania fizykalnego oraz testów laboratoryjnych, które obejmują przede wszystkim wymaz ze zmienionych chorobowo miejsc. Pozwala on na dokładne określenie gatunku grzyba. Można wykonać także test ELISA, polegający na pobraniu próbki krwi i stwierdzeniu w nich przeciwciał, które pojawiają się po kontakcie z tym patogenem. W przypadku grzybicy jamy ustnej i gardła postawienie diagnozy jest możliwe poprzez stwierdzenie charakterystycznych zmian na błonach śluzowych. Jeżeli choroba obejmuje dalsze odcinki układu pokarmowego, konieczne jest wykonanie badania endoskopowego, pobranie wycinków i zbadanie ich pod mikroskopem.

Grzybica układu pokarmowego u dzieci

Grzybica układu pokarmowego u dzieci jest najczęściej zlokalizowana w jamie ustnej i gardle. Pojawia się po antybiotykoterapii lub spożywaniu nadmiernej ilości produktów zawierających cukry proste, głównie słodyczy i słodkich napojów. Występują obrzęk, zaczerwienienie i biały nalot na języku, podniebieniu i błonach śluzowych. Dziecko jest niespokojne, ma trudności z połykaniem, nie chce jeść. Podejrzenie choroby wymaga konsultacji z lekarzem i wdrożenia szybkiego leczenia.

Jak leczyć grzybicę układu pokarmowego?

Leczenie grzybicy układu pokarmowego polega na stosowaniu farmakoterapii oraz odpowiedniej diety. Terapia jest długotrwała, ponieważ drożdżaki szybko się namnażają, przez co choroba często nawraca. Leki na grzybicę układu pokarmowego to środki przeciwgrzybicze: flukonazol, ketokonazol, itrakonazol, które przyjmuje się doustnie. Są one dostępne na receptę. Można wykonywać także pędzlowanie jamy ustnej za pomocą nystatyny. Dieta przy grzybicy układu pokarmowego powinna być całkowicie pozbawiona cukru i produktów, które go zawierają, ponieważ powoduje on namnażanie się grzybów. Należy wyeliminować także mąkę pszenną i mleko. Zaleca się spożywanie dużej ilości warzyw oraz kwaśnych owoców. Leczenie mogą wspomóc zioła na grzybicę układu pokarmowego: czosnek, cynamon i tymianek. Ważne jest również spożywanie odpowiedniej ilości wody – osoba dorosła powinna pić minimum 2 litry dziennie.