Przejdź do treści

Hiperteloryzm – przyczyny, objawy i leczenie. Czy konieczne jest leczenie chirurgiczne?

oczy kobiety
Fot. Sergey Pristyazhnyuk / stock.adobe.com
Podoba Ci
się ten artykuł?
Udostępnij bliskim

Hiperteloryzm to wada występująca pojedynczo lub w zespole deformacji wynikających z wad genetycznych. Może dotykać wszystkie parzyste narządy. Bardzo nasilony hiperteloryzm oczny może być klasyfikowany do leczenia chirurgicznego.

Nasze teksty zawsze konsultujemy z najlepszymi specjalistami

lek. Marta Dąbrowska
Marta Dąbrowska
lekarz

Malformacje występują u dzieci od wieków. Dawniej deformacje spowodowane wadami genetycznymi było postrzegane jako proroctwo dla danej rodziny, a czasami nawet całego kraju. Już w starożytnej Grecji Arystoteles szukał przyczyn narodzin dzieci przypominających mitologiczne stwory. Zauważył też wpływ dziedziczenia, pisząc: „zdeformowani urodzą zdeformowanych, kalecy urodzą kalekich, ślepi dadzą życie ślepym”.

W przestrzeni zakupowej HelloZdrowie znajdziesz produkty polecane przez naszą redakcję:

Odporność
Naturell Omega-3 1000 mg, 120 kaps
54,90 zł
Odporność
Naturell Omega-3 500 mg, 240 kaps.
30,00 zł
BESTSELLER
Odporność, Good Aging
Naturell Selen Organiczny 200 µg, 365 tabletek
73,00 zł
NOWOŚĆ
Odporność, Multilac
Hello Box Odporność
129,99 zł
NOWOŚĆ
Odporność, Multilac
Multilac Synbiotyk, 20 kapsułek
23,39 zł

Czym jest hiperteloryzm?

Hiperteloryzm (z łaciny hipertelorismus) to wada polegającą na odbiegającej od normy (zwiększonej) odległości pomiędzy dwoma parzystymi narządami lub częściami ciała, np. brodawkami sutkowymi. Jednak w medycynie określenie to stosowane jest głównie w odniesieniu do zwiększonej odległości między oczodołami (hiperteloryzm oczny). Hiperteloryzm może być łagodny lub bardzo nasilony. Może powstać nie tylko w wyniku zaburzeń rozwoju struktur anatomicznych, ale również u dzieci, których matki, będąc w ciąży, zażywały leki zawierające jako substancję czynną fenytoinę (lek przeciwdrgawkowy i przeciwarytmiczny), która ma właściwości teratogenne.

Rodzaje wad wrodzonych

Wady wrodzone można podzielić na duże i małe. Duże wady wrodzone to wady upośledzające czynności ustroju bądź powodujące krótsze życie. Przykładami takich wad są m.in. zespół Downa, rozszczep wargi czy zaćma. Duże wady są rzadkie u noworodków, niestety część z nich objawia się w późniejszym wieku, m.in. mukopolisacharydoza, głuchota, wiele wad kostnych oraz wady serca.

Małe wady mają raczej znaczenie wizualne, kosmetyczne. Bywają też określane jako małe anomalie (anomalia w języku greckim oznacza nierówność i świadczy o mniejszym niż wad stopniu nieprawidłowości). Małe anomalie, czyli odchylenia od normy, nie zawsze są postrzegane jako ułomność, czasem stanowią nawet powód do dumy. Przypadek hiperteloryzmu ocznego o niewielkim stopniu nasilenia był atutem urody wielu znanych kobiet, m.in. żony prezydenta Stanów Zjednoczonych Jacqueline Kennedy Onassis, która pomimo niewielkiego hiperteloryzmu ocznego, uchodziła za ikonę mody. Małe anomalie nie powodują zazwyczaj poważnych problemów zdrowotnych. Jednak mają duże znaczenie w diagnostyce zespołów chorobowych, mogą też naprowadzić na inne, poważniejsze zaburzenia morfologiczne.

Zobacz także

Hiperteloryzm oczny – anomalia okolicy oczu

Poważne wady oczu określane jako duże, np. nieprawidłowa wielkość czy rozstawienie gałek ocznych, są łatwe do zaobserwowania. Niestety czasami nie wystarczy wizualna ocena pacjenta, należy dokonać również stosowanych pomiarów, które pozwolą na postawienie diagnozy. Rozstaw oczodołów mierzony jest poprzez określenie odległości między środkami źrenic. Odległość pomiędzy wewnętrznymi i zewnętrznymi kątami oczu, jak również długość szpar powiekowych, można zmierzyć nawet zwykłą linijką. Pomiary muszą odbywać się przy pełnym otwarciu oczu przez badanego.

Hiperteloryzm oczny diagnozowany jest jako wada/malformacja w przypadku, gdy odległość między źrenicami jest większa niż trzy odchylenia standardowe powyżej średniej odległość dla danej grupy etnicznej i wieku. Niewielkie różnice w osadzeniu i rozstawieniu oczu uznawane za prawidłowe, czyli występujące w niewielkim nasileniu, wpływają na atrakcyjność seksualną kobiet. W tym przypadku oprócz hiperteloryzmu ocznego można też wymienić hipoteloryzm, czyli zmniejszenie odległości międzyźreniczej. Hipoteloryzm oczny może jednak wskazywać na nieprawidłowości rozwojowe płatów węchowych i czołowych. W bardzo nasilonym hipoteloryzmie oczy mogą stanowić jedną strukturę (cyclopia). Leczenie nasilonego hiperteloryzmu ocznego, które jest często poważnym problemem natury kosmetycznej, polega na zabiegu chirurgicznym zmieniającym odległość między oczodołami.

Hiperteloryzm w zespołach wad wrodzonych

Hiperteloryzm często jest jedną z wad występujących w zespole. Medycyna zna wiele schorzeń, w których w obrazie klinicznym ujawnia się hiperteloryzm, np.:

  • zespół cri du chat – zespół kociego krzyku; nazwa pochodzi od charakterystycznego płaczu dziecka podobnego do miauczenia małego kota;
  • zespół Wolfa-Hirschhorna – w większości przypadków mutacja powodująca to schorzenie powstaje de novo;
  • zespół Edwardsa – trisomia chromosomu 18; dzieci z tą wadą rodzą się bardzo rzadko, zazwyczaj dochodzi do poronienia;
  • zespół Turnera – dotyczy jedynie płci żeńskiej; jest to zespół wad wynikający z braku jednego lub części chromosomu X;
  • płodowy zespół walproinianowy – zespół wad wrodzonych powstały w wyniku przyjmowania przez kobiety w ciąży kwasu walproinowego lub jego pochodnych (leki przeciwpadaczkowe).

Bibliografia

Przytrzymaj
i odkryj

L. Korniszewski, Dziecko z zespołem wad wrodzonych. Diagnostyka dysmorficzna, Warszawa, 2005.

i
Treści zawarte w serwisie mają wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.

Podoba Ci się ten artykuł?

Tak
Nie

Powiązane tematy:

Zainteresują cię również:

Kobieta - ból zeba

Co zrobić, kiedy boli ząb? Poznaj domowe sposoby, które przyniosą Ci ulgę!

Przelewanie w brzuchu – czy jest normalne? Co może oznaczać uczucie przelewania wody w brzuchu?

Uważano go za defekt skóry, a chorym podawano arszenik, jod i olej z wątroby dorsza. Jak kiedyś leczono toczeń

Bruzdy na paznokciach – podłużne, poprzeczne. Przyczyny i leczenie bruzd na paznokciach

„Medycyna konwencjonalna nie stoi w sprzeczności z medycyną integralną czy holistycznym podejściem do zdrowia. Przeciwnie, jest jej częścią” – mówi Orina Krajewska

Nazywano go „złotem duszy”, wierząc, że poprawia nastrój, podawano z winem i gotowano w ryżu. Jak kiedyś leczono złotem

Kobieta

Ty zawsze w trzech swetrach, a dalej ci zimno? Oto kilka możliwych przyczyn

„Dzięki współpracy z pacjentami czuję spokój i nie boję się chorób” – mówi Robert Statkiewicz, osoba współtworząca aplikację „Pacjenci Pacjentom”, członkum zarządu Fundacji Ludzie i Medycyna

Jak Polacy oceniają szpitale?

Pacjenci i pacjentki ocenili polskie szpitale. Najczęściej narzekali na brak poszanowania prawa do intymności i kiepskie jedzenie

5 codziennych zagrożeń dla kręgosłupa. Unikaj jak ognia!

Dłonie

Dziewczynce amputowano wszystkie kończyny. Winą błędna diagnoza lekarzy

Jeden z najlepszych szpitali na świecie znajduje się w Krakowie. „Za konsolą robota i chirurg, i chirurżka mają taką samą doskonałość”, mówi prezeska Joanna Szyman

Czy masz obowiązek odwołać wizytę lekarską i co może ci grozić, jeśli tego nie zrobisz? Wyjaśnia prawniczka

Czy masz obowiązek odwołać wizytę lekarską i co może ci grozić, jeśli tego nie zrobisz? Wyjaśnia prawniczka

Największe naukowe odkrycia 2022 roku. Subiektywne zestawienie biotechnologa Dawida Polaka / AdobeStock

Największe naukowe odkrycia 2022 roku. Subiektywne zestawienie biotechnologa Dawida Polaka

Kobieta

Pierwsza pomoc przy urazach oczu przez fajerwerki. Większość osób wykonuje ją źle

Jedna, "centralna" kolejka sprawi, że szybciej dostaniemy się do specjalistów? Wyjaśniamy, co zakłada nowy projekt ustawy Ministerstwa Zdrowia

Jedna, „centralna” kolejka sprawi, że szybciej dostaniemy się do specjalistów? Wyjaśniamy, co zakłada nowy projekt ustawy Ministerstwa Zdrowia

Jak opanować przetłuszczające się włosy? Kosmetyki i domowa pielęgnacja

Ma 23 lata i pokaźny dorobek naukowy. Poznajcie Wojciecha Nazara, najmłodszego doktora w Polsce!

Ma 23 lata i pokaźny dorobek naukowy. Poznajcie Wojciecha Nazara, najmłodszego doktora w Polsce!

Lek. Ewa Stawiarska: Umniejszanie problemów pacjenta jest słabe i nie pozostawia profesjonalnego wrażenia

Lek. Ewa Stawiarska: Umniejszanie problemów pacjenta jest słabe i nie pozostawia profesjonalnego wrażenia

Od 2023 r. pielęgniarki będą miały większe uprawnienia. Co to dla nas oznacza?

Od 2023 r. pielęgniarki będą miały większe uprawnienia. Co to dla nas oznacza?

„Zostało złamane moje prawo do intymności i godności”. Pacjentka opowiada o wizycie u ginekologa, na którą złożyła skargę, a FEDERA apeluje: „Czujesz, że twoje prawa są łamane? Reaguj”

„Zostało złamane moje prawo do intymności i godności”. Pacjentka opowiada o wizycie u ginekologa, na którą złożyła skargę, a FEDERA apeluje: „Czujesz, że twoje prawa są łamane? Reaguj”

Amblyopia – przyczyny, objawy, diagnostyka i leczenie problemu leniwego oka

cukier

Życie bez cukru. Co się zadzieje, kiedy odstawisz słodkości?

Pulsujący ból głowy – jakie są przyczyny i co przyniesie ulgę?

×