04.11.2018
4 min.
Kamica nerkowa to grupa schorzeń układu moczowego, dotykająca nawet co 10 osobę w Europie. Niezależnie od rodzaju tej jednostki chorobowej, leczenie kamicy nerkowej obejmuje modyfikację stylu życia, w tym zmianę nawyków żywieniowych. W schorzeniu, jakim jest kamica nerkowa, leczenie domowe skutecznie wspomaga terapię farmakologiczną i chroni przed możliwymi powikłaniami.
Inwazyjne leczenie kamicy nerkowej, w tym litotrypsja pozaustrojowa oraz nefrolitotrypsja przezskórna, polegają na usunięcie kamienia nerkowego po zmniejszeniu jego rozmiarów. Kamica nerkowa, leczenie różnych typów kamicy to problemy, z którymi zmagają się nie tylko lekarze, ale także dietetycy.
W przypadku dolegliwości, jaką jest kamica nerkowa, leczenie domowe, pełni nieprzecenioną rolę. Postępowanie terapeutyczne polega przede wszystkim na modyfikacji stylu życia, w tym na wyeliminowaniu błędów żywieniowych. Leczenie kamicy nerkowej przy użyciu diety zależy od rodzaju schorzenia. W przypadku kamieni z kwasu moczowego zaleca się zmniejszenie podaży puryn w diecie. Natomiast w kamicy fosforanowo-wapniowej oraz szczawianowo-wapniowej zalecane jest ograniczenie podaży wapnia w spożywanych posiłkach.
Ważną funkcję w leczeniu kamicy nerkowej pełnią również zioła. Jeśli przeanalizujemy metody leczenia jednostki chorobowej, takiej jak kamica nerkowa, leczenie ziołami ma dwa podstawowe cele. Po pierwsze surowce roślinne łagodzą dolegliwości bólowe w napadach kolki, dzięki swojemu działaniu rozkurczającemu na mięśniówkę gładką dróg moczowych. Z drugiej strony, ich moczopędne działanie mechanicznie wspomaga proces usuwania (wydalania) z organizmu kamieni nerkowych. Specjaliści zajmujący się ziołolecznictwem w terapii kamicy nerkowej polecają surowce takie jak: ziele skrzypu polnego, liść borówki brusznicy, liść brzozy, liść pokrzywy, korzeń i owoc pietruszki, kłącze perzu oraz ziele rdestu ptasiego. W przypadku kamicy nerkowej, leczenie naturalne pełni ważną rolę również w profilaktyce powikłań i zapobieganiu infekcji dróg moczowych.
W przypadku dolegliwości, jaką jest kamica nerkowa, leczenie farmakologiczne prowadzi się przy użyciu leków o działaniu przeciwbólowym oraz rozkurczowym. Spośród analgetyków stosuje się niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), np. ketoprofen, diklofenak. Leki te dodatkowo działają przeciwobrzękowo i zmniejszają odczyn zapalny, co może wspomóc przesuwanie się kamieni nerkowych do pęcherza moczowego. Z przepisu lekarza mogą być wydane silne analgetyki z grupy opioidów, np. tramadol, petydyna, a nawet morfina. Leki spazmolityczne, czyli wpływające rozkurczająco na mięśnie gładkie moczowodów, podawane są zwykle w połączeniu z lekiem z grupy NLPZ lub opioidem. Spazmolityki dostępne są w postaci tabletek do połknięcia, czopków, ale także roztworów do podania dożylnego, domięśniowego lub podskórnego. Do najczęściej stosowanych zalicza się drotawerynę, papawerynę, hioscynę oraz oksyfenonium.
Jeśli leczenie kamicy nerkowej ma polegać na łagodzeniu dolegliwości o mniejszym nasileniu, można podać doustnie słabsze analgetyki, np. paracetamol, ibuprofen, naproksen czy kodeinę. Do wyboru w monoterapii lub w połączeniu z lekiem o działaniu rozkurczowym. W łagodzeniu dolegliwości bólowych pomaga też odpowiednie nawodnienie oraz stymulacja diurezy. Postępowanie ogólne ma na celu uspokojenie pacjenta.
Zabieg usunięcia kamieni nerkowych rzadko wykonuje się przy użyciu metody operacyjnej. Większe zastosowanie w leczeniu kamicy nerkowej znalazła litotrypsja pozaustrojowa oraz metody endoskopowe (np. nefrolitotrypsja przezskórna czy ureterorenoskopia). Litotrypsja pozaustrojowa stosowana jest w celu rozbicia kamienia nerkowego przy zastosowaniu tzw. fali wstrząsowej. Nefrolitotrypsja przezskórna znalazła zastosowanie w przypadku większych kamieni nerkowych (powyżej 2,5 cm), zlokalizowanych w takim miejscu, że nie ma możliwości wykonania zabiegu litotrypsji pozaustrojowej. Ureterorenoskopia pozwala na usunięcie kamieni nerkowych ze środkowego i dolnego odcinka moczowodu. Inwazyjne leczenie kamicy nerkowej stosuje się, gdy metody zachowawcze, dietetyczne i farmakologiczne nie przynoszą wystarczających efektów.
Postępowanie profilaktyczne polega na piciu dużej ilości płynów (aby objętość moczu wynosiła minimum 2 litry na dobę), ograniczeniu spożycia produktów spożywczych bogatych w składniki budulcowe kamieni moczowych, a także zmniejszeniu spożycia soli kuchennej oraz białka zwierzęcego (poza nabiałem). Zalecenia profilaktyczne są szczególnie ważne w przypadku osób z nadwagą, otyłością, cukrzycą, nadciśnieniem tętniczym, chorobą wieńcową czy dyslipidemią.
Należy pamiętać, że wczesne rozpoznanie i właściwe leczenie kamicy nerkowej poprawia rokowania, zwłaszcza u pacjentów w młodym wieku. U połowy chorych kamica nerkowa występuje tylko raz w życiu i nie wymaga przewlekłego leczenia.
Warto wiedzieć, że kamica nerkowa może być objawem dny moczanowej, schorzenia autoimmunologicznego, związanego z odkładaniem się złogów soli kwasu moczowego w miedniczkach nerkowych. W takim przypadku wyleczenie kamicy nerkowej może być następstwem podjęcie odpowiedniej terapii dny moczanowej.