Przejdź do treści

Borówka brusznica – sposób na zdrowe przetwory i nie tylko

Borówka brusznica - sposób na zdrowe przetwory i nie tylko
Borówka brusznica - sposób na zdrowe przetwory i nie tylko Istock.com
Podoba Ci
się ten artykuł?
Udostępnij bliskim

Borówkę brusznicę znajdziemy spacerując po lesie albo uprawiając w przydomowym ogrodzie. Od dawna wykorzystywana w kuchni do produkcji przetworów, dziś służy też jako roślina o właściwościach leczniczych. Przyda się szczególnie w infekcjach dróg moczowych, ale jej zastosowanie jest o wiele szersze. 

Borówka brusznica – co to za roślina ?

Borówka brusznica, zwana też borówką czerwoną jest niewysoką krzewinką porastającą głównie lasy i wrzosowiska. Gatunek ten jest szeroko rozpowszechniony w Europie i Azji. Liście borówki są owalne, ciemnozielone i błyszczące. Kwiaty, zebrane na końcu pędów w kwiatostany mają kolor biały lub różowy. Owoce początkowo są białe, natomiast dojrzałe przybierają kolor jasno lub ciemnoczerwony 

Borówka brusznica bardzo często mylona jest z żurawiną. Nic dziwnego, w końcu jest z nią spokrewniona, podobnie jak borówka czarna i jagoda.   

Różnice między borówką brusznicą a żurawiną przedstawia poniższa tabela.  

  Borówka brusznica   Żurawina  
Występowanie   Lasy sosnowe i mieszane   Bagna torfowe  
Wielkość   Krzewinka o pędach pionowych, do 30 cm wysokości   Płożące pędy do 1,5 metra długości  
kwitnienie   Maj- lipiec   Czerwiec- lipiec  
Owoce   Małe, drobne, okrągłe, 05,-1 cm wielkości, jednolicie czerwone   Większe, okrągłe, do 1-2 cm, nierównomiernie zabarwione 
Smak   Gorzko- kwaskowaty   Kwaśny  

W przestrzeni zakupowej HelloZdrowie znajdziesz produkty polecane przez naszą redakcję:

Odporność, Good Aging
Naturell Witamina D 1000mg, 365 tabletek
70,00 zł
Beauty, Verdelab
Verdelab Seborh - Zestaw 3 produktów do skóry z łzs: szampon, emulsja i płyn do skóry głowy
249,00 zł
Beauty
Miya Cosmetics My Wonder Balm I'm Coco Nuts, intensywnie nawilżający krem do twarzy z olejkiem kokosowym, 75ml
29,90 zł
Good Aging, Beauty, Verdelab
Verdelab Richevon - Serum przeciwzmarszczkowe do twarzy o bogatym składzie. Nawilża, odżywia. 50 ml
179,00 zł
Beauty, Verdelab
Verdelab Odexim - Zestaw 4 produktów do skóry z nużycą - pielęgnacja skóry w ciągu całego dnia
289,99 zł
Nagietek lekarski - właściwości i zastosowanie w medycynie

Borówka brusznica w kuchni 

Popularne owoce leśne borówki brusznicy  z powodzeniem wykorzystywane były w kuchni staropolskiej. Pochodzące z lat 20 ubiegłego wieku przepisy kulinarne wspominają o smażeniu konfitur z borówki, robieniu z niej galaretek i dodawaniu do gęsiny.

Obecnie do celów kulinarnych używa się zarówno liście jak i owoce  brusznicy. Liście zrywa się wiosną (kwiecień, maj) lub jesienią ( wrzesień i początek października) i poddaje suszeniu. Owoce zbiera się pod koniec lata i początkiem jesieni. Po zebraniu, owoce należy dokładnie umyć i osuszyć. Jeśli nie będą od razu zużyte, można je zamrozić.Dzięki wysokiej zawartości kwasu benzoesowego, który jest konserwantem, owoce można przechowywać przez dłuższy czas.

Z borówki brusznicy można zrobić napar, nalewkę, dżem, konfiturę, kompot, sok i syrop. Suszone bądź świeże owoce borówki są wyśmienitym dodatkiem do mięs, w szczególności dziczyzny i wołowiny.

Witamina D - jak przyjmować i czego unikać?

Borówka brusznica – przepisy 

Konfitura: Szklankę cukru należy zalać 1/4 szklanki wody i zagotować. Następnie wsypać ok. 200 gram borówek i smażyć przez 30 minut na wolnym ogniu, do momentu puszczenia przez nie soku. Gotową konfiturę należy przełożyć do wyparzonych słoików i zakręcić je. 

Wywar: ok. 1,5 łyżeczki suszu zalać szklanką wody, gotować przez 5 minut a następnie przecedzić. Można spożywać do 3 razy dziennie po połowie szklanki jako środek moczopędny. 

Napar: 2-3 łyżeczki suszonych liści borówki należy zalać szklanką wrzątku i trzymać pod przykryciem ok. 5 minut. Susz można dodać w niewielkiej ilości do ulubionej herbaty. 

Nalewka z liści: Do połowy szklanki wsypać suche, pokruszone liście, a następnie zalać 0,5 l wódki. Odstawić na dwa tygodnie. Po upływie tego czasu przecedzić roztwór i przelać do słoika. 

kac

Dlaczego warto jeść borówkę brusznicę? 

W borówce brusznicy znajdziemy około 5,5% zawartości białka i 509 kcal na 100 gram owoców. Owoce  bogate w kwasy organiczne, witaminy z grupy B (B1, B2 i B3), witaminę C, prowitaminę A (β-karoten) oraz minerały: potas, wapń, magnez fosfor.

Roślina ta może pochwalić się zawartością związków bioaktywnych takich jak:  

  • kwasy fenolowe i flawonoidy zmiatające wolne rodniki i wspomagające zachowanie prawidłowej masy ciała 
  • antocyjany i procyjanidy o korzystnym wpływie na wzrok 
  • garbniki katechinowe o działaniu ściągającym, antyseptycznym i przeciwbiegunkowym 
  • arbutyna o właściwościach wybielających i rozjaśniających plamy pigmentacyjne
Liść damiany łagodnie uspokaja, poprawia nastrój, działa przeciwlękowo

Borówka brusznica – właściwości lecznicze 

Borówkę brusznicę charakteryzuje jedna z najwyższych aktywności przeciwutleniających i najwyższe właściwości antyproliferacyjne w porównaniu do innych owoców jagodowych, takich jak jeżyny, jagody, maliny, truskawki i żurawina.   

Brusznica działa przeciwzapalnieprzeciwrodnikowo i przeciwdrobnoustrojowo. Hamuje rozwój bakterii Helicobakter pylori, która przyczynia się do zapalenia i wrzodów żołądka. Niektóre badania sugerują, że borówka brusznica wykazuje działanie przeciwnowotworowe, a jej ekstrakt może potencjalnie indukować apoptozę ludzkich komórek białaczki HL-60.  

Zawarte w liściach brusznicy sitosterole obniżają poziom cholesterolu, znajdują też zastosowanie w leczeniu dolegliwości żołądkowych i reumatycznych. Ponadto inny składnik aktywny – arbutyna, działa odkażająco i moczopędnie, co jest wykorzystywane w przypadku zakażeń dróg moczowych oraz chorób nerek. 

Co na zły nastrój, PMS i bóle głowy? Szafran!

 Borówka brusznica – uprawa

Borówkę brusznicę można uprawiać w ogrodzie. Dwuletnie krzewinki najlepiej sadzić wiosną lub jesienią na stanowiskach nasłonecznionych i glebie kwaśnej (pH= 3,5). Roślina owocuje po 2-3 latach od posadzenia. Jeden krzew dostarcza nawet do 300 jagód rocznie. Plony zbiera się dwa razy do roku – pod koniec lipca/ na początku sierpnia oraz pod koniec września/ na początku października. 

 

Bibliografia:

[1 ]Dróżdż, V. Šėžienė, J. Wójcik, and K. Pyrzyńska, “Evaluation of Bioactive Compounds, Minerals and Antioxidant Activity of Lingonberry (Vaccinium vitis-idaea L.) Fruits,” Molecules, vol. 23, no. 1, p. 53, Dec. 2017, doi: 10.3390/molecules23010053.

[2] P. Vyas, B. Sc, S. T. John’s Newfoundland, and L. Canada, “Antioxidant Properties of Lingonberry (Vaccinium vitis-idaea L.) Plants,” 2014.

[3] Kowalska- Wochna Elżbieta, “Kosmetyki z lasu,” Panacea, 2010. [Online]. Available: https://panacea.pl/articles.php?id=3007. [Accessed: 22-Mar-2020].

[4] Bhullar, K.S.; Rupasinghe, H.P.V. Antioxidant and cytoprotective properties of partridgeberry polyphenols. Food Chem. 2015,169, 595–605

Zobacz także

Podoba Ci się ten artykuł?

Tak
Nie

Powiązane tematy:

Zainteresują cię również:

Wierzono, że ssanie srebrnej łyżeczki chroni przed dżumą, a ciemnienie łańcuszka to objaw chorej wątroby. Jak kiedyś leczono srebrem

Tomasz Karolak aplikuje sobie jad żaby. Przed "cudownym antybiotykiem" od Indian ostrzegają lekarze

Tomasz Karolak aplikuje sobie jad żaby. Przed „cudownym antybiotykiem” od Indian ostrzegają lekarze

Beta alanina – co to, jak działa, jak ją brać i czy warto?

Oczar wirginijski – właściwości i zastosowanie złota Indian. Na co hydrolat z oczaru a na co stosować maść?

Boswellia serrata – na co pomaga kadzidłowiec? Właściwości lecznicze i prozdrowotne

Cytryniec chiński – uprawa, właściwości i działanie rośliny pięciu smaków

Glicyna – budowa, właściwości, źródła w pożywieniu. Czy glicyna pomaga w bezsenności?

Herbata z liści malin – właściwości, jak zrobić i gdzie kupić?

Ziołolecznictwo. Renesans naturalnych sposobów na wsparcie organizmu. Korzyści i środki ostrożności

Oczyszczanie energetyczne – na czym polega, opinie lekarzy

Zioła na stres i gorsze samopoczucie

Aleksandra Gnyszka: Dzięki licznym badaniom naukowym wiemy, że w ziołach występują silne związki wzmacniające funkcje układu nerwowego

Fototerapia – co to jest? Wskazania do leczenia światłem

Widłak goździsty – właściwości, zastosowanie, przeciwwskazania

Terapia lasem

„Las uczy nas otwartości na to, co przynosi los”. O terapii lasem opowiada Małgorzata Anna Charyton

Czerwona koniczyna – skuteczny sposób na kobiece dolegliwości i nie tylko

5 sposobów na pokrzywę Sylwii Majcher. Jeśli do tej pory sądziłaś, że to bezużyteczny chwast, to byłaś w ogromnym błędzie

5 sposobów na pokrzywę Sylwii Majcher. Jeśli do tej pory sądziłaś, że to bezużyteczny chwast, to byłaś w ogromnym błędzie

Sproszkowany korzeń maca

Korzeń maca – właściwości, efekty stosowania, dawkowanie

Mila Ochocka, hortiterapeutka: Potrzebujemy poczuć deszcz na skórze, zobaczyć, jak reagujemy, gdy nie jest nam do końca komfortowo

Powracające problemy z zatokami to problem wielu z nas. Naturopatka radzi, jak na zawsze się ich pozbyć

Powracające zapalenie zatok to problem wielu z nas. Naturopatka radzi, jak na zawsze się go pozbyć

Rokitnik

Nalewki, które zaskakują smakiem – sprawdź i się przekonaj

Apiterapia - co to jest i na jakie choroby może pomóc? Wyjaśnia naturopatka Joanna Brejecka-Pamungkas

Apiterapia – co to jest i na jakie choroby może pomóc? Wyjaśnia naturopatka

krwawnik pospolity, kwiaty

Krwawnik pospolity – ziele o niepospolitym działaniu. Na co pomaga?

Te rośliny warto poznać – pomagają w wielu schorzeniach (to udowodnione)

Topinambur – jakie ma właściwości, jak go jeść i jak smakuje

Topinambur – jakie ma właściwości, jak go jeść i jak smakuje

×