Regularne badanie wzroku jest bardzo istotne u dzieci, osób po 40 roku życia oraz pacjentów z wadami refrakcji i stwierdzonymi chorobami narządu wzroku. W przypadku wystąpienia nagłych zaburzeń widzenia należy natychmiast zgłosić się do lekarza.
Nasze teksty zawsze konsultujemy z najlepszymi specjalistami
Przesiewowe badania wzroku wykonywane są u dzieci w wieku szkolnym. W przypadku stwierdzenia niepełnej ostrości widzenia uczniowie są kierowani do lekarza okulisty w celu zdiagnozowania przyczyny. Najczęściej jest nią wada wzroku, choć czasem problemy z widzeniem mogą świadczyć także o przewlekłych chorobach. Badanie wzroku u okulisty daje możliwość ustalenia właściwego rozpoznania.
Jak wygląda podstawowe badanie wzroku?
Podstawowym badaniem wzroku jest sprawdzenie ostrości widzenia do dali i do bliży. Dzięki temu badaniu można ocenić zdolność rozdzielczą siatkówki umożliwiającą prawidłowe rozróżnianie znaków położonych w bliskim sąsiedztwie – zarówno tych, które znajdują się w większej odległości (5 m), jak i bliskiej (30 cm – odległość potrzebna do czytania).
W badaniu ostrości wzroku wykorzystuje się tablice Snellena, na której znajdują się optotypy, czyli znaki o zróżnicowanej wielkości. W badaniu do dali na tablicy znajduje się 11 rzędów znaków – w każdym kolejnym wielkość optotypów jest mniejsza. Zadaniem pacjenta jest odczytanie najmniejszego widocznego rzędu znaków – najczęściej są to litery lub cyfry. Tablice wykorzystywane w badaniu do bliży prezentują krótkie akapity tekstu – w każdym następnym wielkość liter jest większa. Ostrość widzenia sprawdza się w każdym oku oddzielnie, dlatego jedno oko zasłania się podczas badania, ale powinno być ono cały czas otwarte. To najczęściej darmowe badanie wzroku, które wykonuje się podczas badań przesiewowych oraz doboru okularów i szkieł kontaktowych.
Komputerowe badanie wzroku
Autorefraktometria, znana powszechnie jako komputerowe badanie wzroku pozwala ocenić krzywiznę rogówki oka, dzięki czemu możliwe jest określenie wartości wady sferycznej oraz astygmatyzmu. Metoda ta wykorzystuje zasadę skiaskopii, czyli badania polegającego na wyznaczeniu kierunku ruchu odblasku pochodzącego z dna oka w obrębie źrenicy w wyniku rzutowania wiązki promieni świetlnych. Ze względu na trudności z pełnym wyeliminowaniem akomodacji podczas komputerowego badania wzroku wynik interpretuje się jako przybliżony. Dokładne określenie wartości wady refrakcyjnej wymaga uzupełnienia o badanie na tablicy Snellena.
Zobacz także
Tonometria – badanie ciśnienia wewnątrzgałkowego
Pomiar ciśnienia w gałce ocznej to część rutynowego badania okulistycznego. Nadciśnienie może świadczyć m.in. o rozwoju jaskry bądź innych poważnych chorób. Standardowo w badaniu wykorzystuje się tonometr aplanacyjny (metoda Goldmanna), którym dokonuje się pomiaru (uciskając rogówkę oka).
Kolejną metodą powszechnie wykorzystywaną do pomiaru ciśnienia jest tonometria wgłobieniowa z wykorzystaniem tonometru Schiøtza. Polega ona również na uciskaniu gałki ocznej przez końcówkę urządzenia. Badanie wzroku tego rodzaju tonometrami przeprowadza się z kroplami znieczulającymi, jest więc całkowicie bezbolesne. Ważne jest, żeby nie zaciskać powiek i zachować spokój w trakcie, gdyż w przeciwnym razie wynik może być fałszywie zawyżony. Obecnie coraz bardziej powszechne są również urządzenia typu air-puf, które umożliwiają bezdotykowe wykonanie tonometrii. Metoda ta polega na wykorzystaniu sprężonego powietrza, które spłaszcza rogówkę. W tym przypadku nie jest konieczne znieczulenie.
Gdzie wykonać badanie wzroku – u optyka czy okulisty?
Podstawowe badanie wzroku można wykonać w salonie optycznym u optyka bądź optometrysty. Podczas wizyty przeprowadzane jest badanie wzroku refraktometrem automatycznym i dobierane są okulary z wykorzystaniem tablicy Snellena. Niekiedy – w zależności od salonu – dokonywany jest także pomiar ciśnienia wewnątrzgałkowego metodą bezdotykową. Jeśli pacjent zamawia od razu okulary, wizyta zwykle jest bezpłatna.
W przypadku nagłych lub też niezdiagnozowanych zaburzeń widzenia, takich jak mroczki, błyski czy ból oczu, należy wykonać badanie wzroku u okulisty w celu ustalenia przyczyny dolegliwości. Tylko lekarz może rozpoznać choroby narządu wzroku i przeprowadzić specjalistyczne badania okulistyczne, takie jak:
- oftalmoskopia – badanie dna oka za pomocą wziernika,
- biomikroskopia – badanie gałki ocznej z wykorzystaniem lampy szczelinowej,
- USG gałki ocznej – wykonywane w celu oceny oczodołu,
- pole widzenia – służące ocenie reagowania na wiązkę promieni świetlnych.
W specjalistycznych badaniach okulistycznych zazwyczaj konieczne jest podanie kropli hamujących akomodację. W zależności od badania można zastosować tropikamid (działający krótko) lub atropinę wykazującą działanie do kilkunastu dni (zazwyczaj jest wykorzystywana w badaniu wzroku dziecka). Zatrzymanie akomodacji powoduje nieostre widzenie i nadwrażliwość na światło, dlatego wybierając się do okulisty, warto mieć przy sobie okulary przeciwsłoneczne. Po badaniu lepiej też nie prowadzić samochodu.
Najnowsze w naszym serwisie
Udostępnij
Podoba Ci się ten artykuł?
Powiązane tematy:
Polecamy
„20 proc. pacjentek, niejednokrotnie nawet z zaawansowaną endometriozą, nie ma żadnych dolegliwości bólowych” – mówi dr Jan Olek
Uważano, że kobietom papierosy szkodzą szczególnie, niszcząc nie tyle ich zdrowie, co moralność. Jak kiedyś leczono tytoniem
„Perspektywa psychoterapeuty nie ogranicza się do spojrzenia na indywidualne cierpienie. Sięga do tego, co się dzieje między światem a człowiekiem” – mówi Bogdan de Barbaro
