Niebezpieczne objawy sepsy – kiedy wezwać pogotowie ratunkowe?

Sepsa jest ogólnoustrojową, zapalną reakcją organizmu na drobnoustroje, bytujące głównie w układzie krwionośnym. Podczas sepsy dochodzi do dysfunkcji wielu narządów. Jest to stan zagrożenia życia – bardzo ważne jest, aby prawidłowo rozpoznać objawy sepsy.

W czasie sepsy układ odpornościowy człowieka wydziela substancje, które powodują uogólniony odczyn zapalny. Zwiększa się przepuszczalność naczyń krwionośnych i pojawia się skłonność do zakrzepów. Sepsa bywa określana zapaleniem całego organizmu. Stan ten jest bardzo niebezpieczny, ponieważ dochodzi do niewydolności nerek, serca, wątroby, płuc. Objawy sepsy u dorosłych są inne niż u dzieci i noworodków, dlatego rodzaje posocznicy dzieli się na sepsę dorosłych, dzieci i niemowląt. Choroba w zaawansowanym stadium może doprowadzić do rozwinięcia się wstrząsu septycznego. Dzieje się tak, gdy wyczerpują się mechanizmy kompensacyjne organizmu – nie jest on w stanie dostarczać odpowiednio natlenowanej krwi do zakażonych komórek. Podczas wstrząsu ważne narządy zaczynają się stopniowo „wygaszać” – dochodzi do niewydolności wielonarządowej, a w jej efekcie do śmierci.

Objawy sepsy – skąd się bierze posocznica?

Sepsa wywoływana jest najczęściej przez bakterie, rzadziej przez wirusy czy grzyby. Najczęściej obserwuje się objawy sepsy u dzieci. Do jej rozwinięcia prowadzą za każdym razem określone czynniki. Sepsa pojawia się wtedy, kiedy w organizmie osoby chorej bytują szczególnie zajadłe, odporne na antybiotyki, bakterie. Najczęściej zakażenie całego ustroju wywołują meningokoki, pneumokoki, paciorkowce i gronkowce. Należy jednak uważać i słuchać swojego organizmu – sepsa dotyka również osoby dorosłe. Zdarza się bowiem, że nawet czujące się dobrze, zdrowe osoby nagle wykazują objawy sepsy, np. z powodu zbagatelizowanej lub bezobjawowej infekcji. Co roku w Polsce na sepsę umiera około 1000 osób.

Sepsa – objawy u dzieci i niemowląt

Sepsa najczęściej występuje u noworodków, niemowląt i dzieci. Dzieje się tak, ponieważ ich układ odpornościowy nie jest jeszcze do końca wykształcony. Objawy sepsy u niemowlaka mogą zaczynać się od braku apetytu, rozdrażnienia, silnego płaczu i kwilenia. Pojawia się gorączka, główka dziecka odgina się do tyłu, mogą wystąpić wymioty i biegunka. Należy zwrócić uwagę na ciemiączko – pulsuje. Sepsa ma też objawy skórne – na ciele niemowlęcia mogą wystąpić wybroczyny. U dzieci obserwuje się podwyższoną temperaturę, światłowstręt, mogą pojawić się sztywność karku i bóle stawów. Zaawansowana sepsa może zacząć wysyłać bardzo niebezpieczne objawy, wskazujące na uszkodzenia narządów. Mogą być to: zaburzenia świadomości (uszkodzenia układu nerwowego), zmiany zachowania, brak oddawania moczu (uszkodzenie nerek), bardzo niskie ciśnienie tętnicze (uszkodzenia serca i układu krwionośnego), bardzo silne bóle brzucha i wymioty (zapalenie jelit, trzustki, otrzewnej). Objawy sepsy wymagają natychmiastowego wezwania karetki pogotowia.

Sepsa u dorosłych – objawy

Sepsa daje takie symptomy, jak: wymioty, gorączka, silne bóle głowy, nadwrażliwość na światło, bóle stawów, senność, sztywność karku i drgawki. Objawy sepsy u dorosłych to również: szybka akcja serca, przyspieszony oddech lub zamiast gorączki – temperatura poniżej 36°C.

Zagrożone sepsą są te osoby, które mają ropnie, rany (np. po zabiegach) lub przechodzą infekcję. Sepsę może wywołać każde miejsce w ciele, gdzie bytują duże ilości bakterii, wywołujące stan zapalny. Szczególnie niebezpieczna jest sytuacja, jeśli do dotychczasowych objawów chorobowych dołączają wysoka gorączka lub hipotermia, chory szybko oddycha, skarży się na się sztywność karku i światłowstręt. Chory musi zostać poddany wstępnej diagnostyce, aby wykluczyć lub potwierdzić sepsę – na początku pobiera się krew, aby sprawdzić odczyny przeciwzapalne – białko C-reaktywne (CRP, tzw. białko ostrej fazy), leukocyty w morfologii i odczyn Biernackiego (OB). Należy znaleźć również ognisko zakażenia – w tym przypadku wykonuje się badania obrazowe, takie jak rentgen (RTG), ultrasonografię (USG) lub tomografię (TK). Sepsa powinna być leczona na oddziałach intensywnej terapii. Pierwsze leczenie, jeszcze na szpitalnym oddziale ratunkowym (SOR), polega na podaniu dożylnie takiej ilości płynów, aby osiągnąć odpowiednie ciśnienie żylne (8–15 mm Hg) i nasycić krew tlenem. Po godzinie od rozpoznania sepsy powinno się rozpocząć terapię antybiotykami.