Przejdź do treści

Objaw Chełmońskiego – czym jest i w jakim celu stosują go medycy?

Kobieta z objawem Chełmońskiego, trzymająca się za ramię z powodu skurczu
Fot. pathdoc / Adobe Stock
Podoba Ci
się ten artykuł?
Udostępnij bliskim

Objaw Chełmońskiego to objaw chorobowy występujący przy zapaleniu pęcherzyka żółciowego. Lekarz uderza obszar łuku żebrowego po stronie prawej. Pacjent, u którego stwierdza się objaw dodatni, odczuwa silny ból.

Nasze teksty zawsze konsultujemy z najlepszymi specjalistami

lek. Marta Dąbrowska
Marta Dąbrowska
lekarz

Objaw Chełmońskiego po raz pierwszy został opisany przez lekarza polskiego pochodzenia – Adama Chełmońskiego. Metodę tę wykorzystuje się w ocenie patologii pęcherzyka żółciowego. Objaw Chełmońskiego ujemny świadczy o braku schorzenia, natomiast dodatni każe medykowi przypuszczać, że ma do czynienia z chorobą pęcherzyka żółciowego.

Objaw Chełmońskiego – na czym polega?

Diagnostyka upośledzenia funkcjonowania wątroby wykorzystuje objaw Chełmońskiego obserwowany po uderzeniu chorego w obszar prawego podżebrza. Nie jest to jednak podstawa do postawienia ostatecznej diagnozy. Jeśli pacjent odczuwa ból podczas standardowego badania fizykalnego, musi zostać skierowany na bardziej szczegółowe badania. Objaw Chełmońskiego jest powszechnie stosowany w badaniu jamy brzusznej i wykorzystuje uderzenie (bądź „wstrząsanie” w nomenklaturze medycznej) pięści prawej ręki przy jednoczesnym trzymaniu lewej dłoni płasko na brzuchu. Pacjent powinien znajdować się w pozycji leżącej z kończynami górnymi ułożonymi wzdłuż ciała i dolnymi wyprostowanymi.

W przestrzeni zakupowej HelloZdrowie znajdziesz produkty polecane przez naszą redakcję:

Odporność
Naturell Ester-C® PLUS 100 tabletek
57,00 zł
Odporność, Good Aging
Naturell Witamina D 1000mg, 365 tabletek
70,00 zł
Odporność
Estabiom Junior, Suplement diety, 20 kapsułek
28,39 zł
Odporność, Beauty
Naturell Cynk Organiczny + C, 100 tabletek
12,99 zł
BESTSELLER
Odporność, Good Aging
Naturell Selen Organiczny 200 µg, 365 tabletek
73,00 zł
Endometrioza / rawpixel.com

O czym świadczy objaw Chełmońskiego?

Schorzenia dotykające pęcherzyk żółciowy objawiają się promieniującym bólem ciągnącym się od prawego ramienia do łopatki. Z racji specyficznego ułożenia mówi się o nich jako o bólach szelkowych. Kamica pęcherzyka żółciowego jest dość powszechnym schorzeniem, które występuje bezobjawowo aż u 8 na 10 pacjentów z kamicą. Dodatni objaw Chełmońskiego może świadczyć o:

  • ostrym zapaleniu pęcherzyka żółciowego – jest to poważny stan chorobowy, przy którym koniecznie jest podjęcie leczenia zarówno antybiotykami, jak i środkami przeciwzapalnymi. Często chorobie tej może towarzyszyć żółtaczka. Ból przy ostrym zapaleniu pęcherzyka żółciowego może utrzymywać się nawet dobę lub mieć charakter nawracający. W przebiegu choroby dochodzi do uszkodzenia ściany pęcherzyka żółciowego, czemu towarzyszyć może wysięk i obrzęk. Nawet po przyjęciu przez pacjenta leków o działaniu rozkurczającym nie następuje zelżenie bólu. Pacjent może mieć również wysoką temperaturę ciała, nawet powyżej 40℃.
  • kamicy dróg żółciowych – dotyczy częściej kobiet niż mężczyzn po 50. roku życia. Objawy bólowe pojawiają się po spożyciu posiłku. Typowy dla kamicy dróg żółciowych jest ból opasujący prawego podżebrza. Brzuch jest tkliwy i powiększony. Chory może uskarżać się również na wymioty, zgagę i nudności, a także napięcie powłok brzusznych. Pacjent nie ma objawów otrzewnowych ani wysokiej temperatury ciała.

Zobacz także

Leczenie chorób dających dodatni objaw Chełmońskiego

Po stwierdzeniu przez lekarza dodatniego objawu Chełmońskiego konieczne jest dalsze postępowanie diagnostyczne. Powszechnie stosuje się obrazowanie ultrasonograficzne (USG) oraz badanie rentgenowskie (RTG) z kontrastem. W ten sposób możliwe jest chociażby uwidocznienie złogów w pęcherzyku żółciowym. Dopiero po ustaleniu pierwotnej przyczyny bólu lekarz może podjąć decyzję o wdrożeniu określonego leczenia farmakologicznego. Najczęściej stosuje się leki przeciwbólowe oraz rozkurczowe.

Kamica żółciowa – charakterystyka i leczenie

Kamica żółciowa przebiega wraz z patologicznym zagęszczeniem substancji tworzących żółć. Nie mogą być one wydalane, więc odkładają się w pęcherzyku żółciowym, tworząc złogi. Złogi, zwane powszechnie kamieniami, przyczyniają się do podrażnienia błon śluzowych, co może doprowadzać do stanów zapalnych. Objawami kamicy żółciowej są problemy trawienne występujące po posiłku. Ból pojawia się po prawej stronie brzucha, tuż pod żebrami. Z czasem nasila się i pojawić się mogą inne symptomy, w tym gorączka, nudności i wymioty. Ataki kamicy żółciowej bywają na tyle intensywne, że wymagają natychmiastowej interwencji medycznej. Nieleczona choroba może z czasem doprowadzić do bardzo poważnych powikłań, w tym zapalenia otrzewnej czy też perforacji pęcherzyka żółciowego.

Jeśli chory doświadcza powikłań po kamicy pęcherzyka żółciowego, niewykluczona jest interwencja chirurgiczna. Chirurg może zadecydować nawet o usunięciu pęcherzyka żółciowego, co nosi nazwę cholecystektomii. Przy kamicy żółciowej niezbędne jest stosowanie restrykcyjnej diety (lekkostrawnej z niską zawartością tłuszczów) oraz unikanie spożywania nadmiernych ilości alkoholu.

Bibliografia

Przytrzymaj
i odkryj

1. Bóle brzucha. Katedra Medycyny Ratunkowej, KAiAFM, 2015.
2. Jan Fibak: Chirurgia. Warszawa: PZWL, 2010.

Najnowsze w naszym serwisie

i
Treści zawarte w serwisie mają wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.

Podoba Ci się ten artykuł?

Tak
Nie

Powiązane tematy:

Zainteresują cię również:

Dieta bezglutenowa - dla kogo, efekty, co jeść?

Dieta bezglutenowa – dla kogo jest wskazana i co jeść?

Kobieta - ból zeba

Co zrobić, kiedy boli ząb? Poznaj domowe sposoby, które przyniosą Ci ulgę!

Przelewanie w brzuchu – czy jest normalne? Co może oznaczać uczucie przelewania wody w brzuchu?

Uważano go za defekt skóry, a chorym podawano arszenik, jod i olej z wątroby dorsza. Jak kiedyś leczono toczeń

Kapsułka endoskopowa zastąpi gastroskopię i kolonoskopię? „Naszym celem jest, by badanie można było przeprowadzić całkowicie zdalnie w warunkach domowych”

Bruzdy na paznokciach – podłużne, poprzeczne. Przyczyny i leczenie bruzd na paznokciach

„Medycyna konwencjonalna nie stoi w sprzeczności z medycyną integralną czy holistycznym podejściem do zdrowia. Przeciwnie, jest jej częścią” – mówi Orina Krajewska

Nazywano go „złotem duszy”, wierząc, że poprawia nastrój, podawano z winem i gotowano w ryżu. Jak kiedyś leczono złotem

Kobieta

Ty zawsze w trzech swetrach, a dalej ci zimno? Oto kilka możliwych przyczyn

„Dzięki współpracy z pacjentami czuję spokój i nie boję się chorób” – mówi Robert Statkiewicz, osoba współtworząca aplikację „Pacjenci Pacjentom”, członkum zarządu Fundacji Ludzie i Medycyna

Jak Polacy oceniają szpitale?

Pacjenci i pacjentki ocenili polskie szpitale. Najczęściej narzekali na brak poszanowania prawa do intymności i kiepskie jedzenie

5 codziennych zagrożeń dla kręgosłupa. Unikaj jak ognia!

Dłonie

Dziewczynce amputowano wszystkie kończyny. Winą błędna diagnoza lekarzy

Jeden z najlepszych szpitali na świecie znajduje się w Krakowie. „Za konsolą robota i chirurg, i chirurżka mają taką samą doskonałość”, mówi prezeska Joanna Szyman

Czy masz obowiązek odwołać wizytę lekarską i co może ci grozić, jeśli tego nie zrobisz? Wyjaśnia prawniczka

Czy masz obowiązek odwołać wizytę lekarską i co może ci grozić, jeśli tego nie zrobisz? Wyjaśnia prawniczka

Największe naukowe odkrycia 2022 roku. Subiektywne zestawienie biotechnologa Dawida Polaka / AdobeStock

Największe naukowe odkrycia 2022 roku. Subiektywne zestawienie biotechnologa Dawida Polaka

Jedna, "centralna" kolejka sprawi, że szybciej dostaniemy się do specjalistów? Wyjaśniamy, co zakłada nowy projekt ustawy Ministerstwa Zdrowia

Jedna, „centralna” kolejka sprawi, że szybciej dostaniemy się do specjalistów? Wyjaśniamy, co zakłada nowy projekt ustawy Ministerstwa Zdrowia

Jak opanować przetłuszczające się włosy? Kosmetyki i domowa pielęgnacja

Ma 23 lata i pokaźny dorobek naukowy. Poznajcie Wojciecha Nazara, najmłodszego doktora w Polsce!

Ma 23 lata i pokaźny dorobek naukowy. Poznajcie Wojciecha Nazara, najmłodszego doktora w Polsce!

Lek. Ewa Stawiarska: Umniejszanie problemów pacjenta jest słabe i nie pozostawia profesjonalnego wrażenia

Lek. Ewa Stawiarska: Umniejszanie problemów pacjenta jest słabe i nie pozostawia profesjonalnego wrażenia

Wstydziły się puszczać gazy przy swoich partnerach, wylądowały w szpitalu

Wstydziły się puszczać gazy przy swoich partnerach, wylądowały w szpitalu. Teraz apelują: nie popełniajcie naszego błędu

Od 2023 r. pielęgniarki będą miały większe uprawnienia. Co to dla nas oznacza?

Od 2023 r. pielęgniarki będą miały większe uprawnienia. Co to dla nas oznacza?

„Zostało złamane moje prawo do intymności i godności”. Pacjentka opowiada o wizycie u ginekologa, na którą złożyła skargę, a FEDERA apeluje: „Czujesz, że twoje prawa są łamane? Reaguj”

„Zostało złamane moje prawo do intymności i godności”. Pacjentka opowiada o wizycie u ginekologa, na którą złożyła skargę, a FEDERA apeluje: „Czujesz, że twoje prawa są łamane? Reaguj”

cukier

Życie bez cukru. Co się zadzieje, kiedy odstawisz słodkości?

×