Przejdź do treści

Odczyn antystreptolizynowy (ASO) – co to za badanie? Wskazania i normy

lekarz w rękawiczkach wkłada próbki krwi do stojaka
Fot. rh2010 / Adobe
Podoba Ci
się ten artykuł?
Udostępnij bliskim

Badanie ASO, czyli odczynu antystretptolizynowego to test, który wykonuje się w celu stwierdzenia zakażenia paciorkowcami z grupy A. Wynik określa ilość przeciwciał przeciwko streptolizynie O – enzymowi produkowanemu przez te drobnoustroje. Wskazaniem do badania ASO u dzieci i dorosłych są bóle stawów i długo utrzymująca się gorączka.

Nasze teksty zawsze konsultujemy z najlepszymi specjalistami

lek. Marta Dąbrowska
Marta Dąbrowska
lekarz

Antystreptolizyna (ASO – anti-streptolysin O) to określenie swoistych przeciwciał, które są produkowane przez organizm w odpowiedzi na pojawienie się streptolizyny O – substancji wytwarzanej przez paciorkowce. Podwyższone ASO u dzieci i dorosłych świadczy więc o obecności tego patogenu w organizmie. Może oznaczać trwającą lub przebytą w niedawnym czasie infekcję.

W przestrzeni zakupowej HelloZdrowie znajdziesz produkty polecane przez naszą redakcję:

NOWOŚĆ
Odporność
Przecier z owoców bzu czarnego ElPol, 300 ml
19,50 zł
Odporność
Bloxin Żel do jamy ustnej w sprayu, 20 ml
25,99 zł
Odporność, Energia, Beauty
Naturell Witamina B Complex Vegan, 180 tabletek
79,99 zł
Odporność
Naturell Ester-C® PLUS 100 tabletek
57,00 zł
NOWOŚĆ
Odporność, Trawienie
Nasiona trybuły ogrodowej do samodzielnego wysiania, 1 g
2,00 zł

Na czym polega badanie ASO?

Badanie ASO, nazywane także odczynem antystreptolizynowym, jest testem, który pozwala na określenie poziomu swoistych przeciwciał, które są produkowane po kontakcie z bakteriami należącymi do grupy paciorkowców A, najczęściej Streptococcus pyogenes. Patogen ten jest przyczyną anginy, zapalenia ucha środkowego, płonicy i liszajca. Paciorkowce i ASO powyżej normy mogą skutkować rozwinięciem się chorób autoimmunologicznych – gorączki reumatycznej i kłębuszkowego zapalenia nerek.

Badanie ASO ilościowo umożliwia określenie ilości wyprodukowanych przeciwciał. Aby wynik był miarodajny, należy przeprowadzić je dwukrotnie, zachowując dwutygodniowy odstęp. Analizowanym materiałem jest próbka krwi pobrana z żyły w dole łokciowym. Można je przeprowadzić o każdej porze dnia, a pacjent nie musi pozostać na czczo. Zalecane jest, aby około 30 minut przed wizytą w laboratorium wypić szklankę niegazowanej i niesłodzonej wody. Wyniki ASO ilościowo są dostępne następnego dnia roboczego. Test może być wykonany nieodpłatnie w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia lub prywatnie. Cena ASO to ok. 10 zł.

Badanie ASO (test ilościowy) – norma

Wyniki badania ASO zwykle można odebrać z laboratorium już następnego dnia roboczego. Ich oceną i interpretacją zajmuje się lekarz, który zlecił test. Należy pamiętać, że normy badania ASO mogą się nieznacznie różnić w poszczególnych laboratoriach. Na wydruku zawsze powinien znaleźć się zakres referencyjny.

Norma badania ASO u dzieci i osób dorosłych, które są zdrowe, wynosi 50–150 jednostek. We krwi znajduje się minimalna ilość przeciwciał, ponieważ zakażenia paciorkowcowe są częste i powszechne, a wiele dzieci jest bezobjawowymi nosicielami tej bakterii. Taka sytuacja nie stanowi zagrożenia. Natomiast ASO podwyższone (u dorosłych osób wynosi powyżej 200 jednostek, a u dzieci powyżej 333 jednostki) może świadczyć o trwającej lub przebytej infekcji Streptococcus pyogenes.

Zdarza się, że wynik ASO jest ujemny lub bardzo niski. Oznacza to, że osoba prawdopodobnie nie przeszła w ostatnim czasie zakażenia paciorkowcem. Poziom przeciwciał może być jednak fałszywie zaniżony, ponieważ około 20% pacjentów w ogóle nie produkuje antystreptolizyny.

Zobacz także

Co oznacza podwyższone ASO?

Podwyższone ASO oznacza, że pacjent w ostatnim czasie przeszedł infekcję paciorkowcową lub trwa ona nadal. Najwyższe stężenie występuje między 4 a 6 tygodniem od zakażenia. Z tego powodu duże znaczenie ma wykonanie drugiego badania ASO. Wzrost poziomu w kolejnym teście świadczy o rozwijającej się infekcji, spadek zaś odnotowuje się w ustępującym zakażeniu.

Bardzo wysokie ASO jest charakterystyczne dla gorączki reumatycznej. Badanie jednoznacznie potwierdza rozpoznanie. Choroba rozwija się jako powikłanie anginy paciorkowcowej. Charakteryzuje się nieprawidłowym funkcjonowaniem układu immunologicznego, który produkuje przeciwciała atakujące własne tkanki. Gorączka reumatyczna prowadzi do uszkodzenia serca.

Inną przyczyną za wysokiego ASO jest kłębuszkowe zapalenie nerek (powikłanie infekcji paciorkowcowej). Choroba objawia się ogólnym osłabieniem, spadkiem energii, bólami mięśniowymi, wzrostem temperatury ciała, spadkiem diurezy, a także krwiomoczem lub białkomoczem.

Samo stwierdzenie wysokiego ASO nie jest wskazaniem do rozpoczęcia antybiotykoterapii, ponieważ może być spowodowane bezobjawowym nosicielstwem, co zdarza się szczególnie u dzieci w wieku przedszkolnym. W przypadku podwyższonego ASO leczenie należy rozpocząć, jeżeli występują objawy kliniczne.

Wskazania do badania ASO

Wskazania do badania ASO to:

  • długo utrzymująca się gorączka o nieustalonej przyczynie,
  • objawy infekcji paciorkowcowej (jeżeli wymaz z gardła wyszedł ujemny),
  • bóle stawów bez ustalonej innej przyczyny,
  • wystąpienie objawów, które mogą świadczyć o powikłaniu infekcji paciorkowcowej (gorączka reumatyczna lub kłębuszkowe zapalenie nerek),
  • potrzeba ustalenia, czy infekcja jest świeża i się rozwija, czy ustępuje.

Najnowsze w naszym serwisie

i
Treści zawarte w serwisie mają wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.

Podoba Ci się ten artykuł?

Tak
Nie

Powiązane tematy:

Zainteresują cię również:

Jak objawia się egzema i jak skutecznie pozbyć się plamek, wyprysków i nadżerek?

Białe plamy na paznokciach – co oznaczają i jak się ich pozbyć?

Co to leukocytoza? Jak interpretować poziom białych krwinek?

Kobieta - ból zeba

Co zrobić, kiedy boli ząb? Poznaj domowe sposoby, które przyniosą Ci ulgę!

Przelewanie w brzuchu – czy jest normalne? Co może oznaczać uczucie przelewania wody w brzuchu?

Uważano go za defekt skóry, a chorym podawano arszenik, jod i olej z wątroby dorsza. Jak kiedyś leczono toczeń

Bruzdy na paznokciach – podłużne, poprzeczne. Przyczyny i leczenie bruzd na paznokciach

„Medycyna konwencjonalna nie stoi w sprzeczności z medycyną integralną czy holistycznym podejściem do zdrowia. Przeciwnie, jest jej częścią” – mówi Orina Krajewska

Nazywano go „złotem duszy”, wierząc, że poprawia nastrój, podawano z winem i gotowano w ryżu. Jak kiedyś leczono złotem

Kobieta

Ty zawsze w trzech swetrach, a dalej ci zimno? Oto kilka możliwych przyczyn

„Dzięki współpracy z pacjentami czuję spokój i nie boję się chorób” – mówi Robert Statkiewicz, osoba współtworząca aplikację „Pacjenci Pacjentom”, członkum zarządu Fundacji Ludzie i Medycyna

Pierwsza taka operacja! Rozrusznik serca po raz pierwszy został wszczepiony noworodkowi

Eksperymentalny rozrusznik serca został wszczepiony noworodkowi. To wielki przełom w pediatrii!

Jak Polacy oceniają szpitale?

Pacjenci i pacjentki ocenili polskie szpitale. Najczęściej narzekali na brak poszanowania prawa do intymności i kiepskie jedzenie

5 codziennych zagrożeń dla kręgosłupa. Unikaj jak ognia!

Dłonie

Dziewczynce amputowano wszystkie kończyny. Winą błędna diagnoza lekarzy

Jeden z najlepszych szpitali na świecie znajduje się w Krakowie. „Za konsolą robota i chirurg, i chirurżka mają taką samą doskonałość”, mówi prezeska Joanna Szyman

Czy masz obowiązek odwołać wizytę lekarską i co może ci grozić, jeśli tego nie zrobisz? Wyjaśnia prawniczka

Czy masz obowiązek odwołać wizytę lekarską i co może ci grozić, jeśli tego nie zrobisz? Wyjaśnia prawniczka

Największe naukowe odkrycia 2022 roku. Subiektywne zestawienie biotechnologa Dawida Polaka / AdobeStock

Największe naukowe odkrycia 2022 roku. Subiektywne zestawienie biotechnologa Dawida Polaka

Jedna, "centralna" kolejka sprawi, że szybciej dostaniemy się do specjalistów? Wyjaśniamy, co zakłada nowy projekt ustawy Ministerstwa Zdrowia

Jedna, „centralna” kolejka sprawi, że szybciej dostaniemy się do specjalistów? Wyjaśniamy, co zakłada nowy projekt ustawy Ministerstwa Zdrowia

Jak opanować przetłuszczające się włosy? Kosmetyki i domowa pielęgnacja

Ma 23 lata i pokaźny dorobek naukowy. Poznajcie Wojciecha Nazara, najmłodszego doktora w Polsce!

Ma 23 lata i pokaźny dorobek naukowy. Poznajcie Wojciecha Nazara, najmłodszego doktora w Polsce!

Lek. Ewa Stawiarska: Umniejszanie problemów pacjenta jest słabe i nie pozostawia profesjonalnego wrażenia

Lek. Ewa Stawiarska: Umniejszanie problemów pacjenta jest słabe i nie pozostawia profesjonalnego wrażenia

Od 2023 r. pielęgniarki będą miały większe uprawnienia. Co to dla nas oznacza?

Od 2023 r. pielęgniarki będą miały większe uprawnienia. Co to dla nas oznacza?

„Zostało złamane moje prawo do intymności i godności”. Pacjentka opowiada o wizycie u ginekologa, na którą złożyła skargę, a FEDERA apeluje: „Czujesz, że twoje prawa są łamane? Reaguj”

„Zostało złamane moje prawo do intymności i godności”. Pacjentka opowiada o wizycie u ginekologa, na którą złożyła skargę, a FEDERA apeluje: „Czujesz, że twoje prawa są łamane? Reaguj”

×