się ten artykuł?
Priapizm to termin stosowany do określenia bolesnego wzwodu członka niezależnego od stymulacji seksualnej. Jego przyczyną są zaburzenia mechanizmu ustępowania podniecenia spowodowane działaniem czynników zewnętrznych i wewnętrznych. Leczenie tej przypadłości opiera się głównie na farmakoterapii, choć czasem wymaga interwencji chirurga.
Nasze teksty zawsze konsultujemy z najlepszymi specjalistami
”Marta Dąbrowska”
Przy priapizmie objawy są charakterystyczne. Mężczyzna boryka się z ciągłym wzwodem, który jest nie tylko uporczywy, lecz również bolesny. Trwa wiele godzin i nie ustępuje pomimo wytrysku. Czasem ulgę przynosi uciskanie krocza, ale metoda nie zawsze okazuje się skuteczna. Brak możliwości poradzenia sobie z problemem może przymusić chorego do szukania pomocy na oddziale ratunkowym.
Co to jest priapizm?
Priapizm, inaczej ciągotka, to termin medyczny określający długotrwały wzwód członka niezależny od podniecenia seksualnego. Ta rzadka przypadłość pojawia się u zaledwie kilku mężczyzn na stu badanych w ciągu roku. Jej przyczyną są zaburzenia mechanizmu ustępowania erekcji wywołane działaniem czynników wewnętrznych i zewnętrznych. Nazwę tego schorzenia pochodzi od imienia starożytnego boga – Priapa, którego wizerunek przedstawiał mężczyznę z członkiem w stanie wzwodu.
Przyczyny priapizmu
Na powstanie priapizmu ma wpływ szereg czynników. Nie są to jedynie choroby. Długotrwały wzwód może wywołać nadmierna aktywność seksualna lub uzależnienie od alkoholu czy narkotyków. Jako czynniki ryzyka wymienia się:
- zapalenie cewki moczowej,
- nowotwory pęcherza i stercza,
- urazy kręgosłupa dotyczące wysokiego odcinka rdzenia kręgowego,
- nowotwory układu krwiotwórczego np. białaczki,
- anemia sierpowata,
- zwężenie kanału kręgowego,
- żywienie pozajelitowe,
- choroby zakrzepowe,
- nadmierna aktywność seksualna,
- alkoholizm,
- narkomania.
U niektórych mężczyzn występuje priapizm po lekach, zwłaszcza takich jak: hydralazyna, prazosyna, glutetimid, heparyna, trazodon, chlorpromazyna oraz klozapina. Ich długotrwałe stosowanie może zaburzać mechanizm ustępowania erekcji.
Objawy priapizmu
Charakterystycznym objawem priapizmu jest długotrwały wzwód członka, który trwa pomimo braku stymulacji seksualnej. Na ogół jest bolesny, choć w niektórych jego rodzajach nie ma tego uporczywego symptomu. Wyróżnia się bowiem trzy postacie priapizmu zależne od stopnia nasilenia objawów. Są to:
- priapizm z małym przepływem – najczęściej diagnozowany. Jego przyczyną są zaburzenia mechanizmu wzwodu powstałe w wyniku upośledzenia drożności naczyń żylnych lub wielogodzinnego niedokrwienia. Jego powstawaniu sprzyja też białaczka lub anemia sierpowata. Powoduje ból o dużym nasileniu. Może doprowadzić do włóknienia ciał jamistych, czego konsekwencją będzie impotencja;
- priapizm z dużym przepływem – powstaje na skutek wzmożonego napływu krwi do ciał jamistych. Jest łagodną postacią tej przypadłości;
- priapizm nawracający – spotykany u osób, które borykają się z anemią. Jego cechą charakterystyczną jest wiotczenie ciał jamistych prącia między okresami trwania wzwodu. Może przybierać postać priapizmu z małym lub dużym przepływem bądź obu naprzemiennie.
Zobacz także
Jak rozpoznać priapizm?
Rozpoznanie długotrwałego wzwodu nie jest trudne, ponieważ jego objawy są charakterystyczne, ale do pełnej diagnozy nie wystarczy jedynie badanie palpacyjne. Chory musi wykonać szereg badań laboratoryjnych, które pozwolą ustalić przyczynę dolegliwości. Istotny jest wynik morfologii krwi obwodowej, gazometrii, parametrów krzepnięcia krwi oraz testów na obecność substancji psychoaktywnych. Badaniem pomocniczym jest ultrasonografia (USG) członka metodą Dopplera.
Leczenie priapizmu
Leczenie priapizmu opiera się głównie na farmakoterapii. Choremu podaje się alfa-adrenomimetyki np. adrenalinę, noradrenalinę, metaraminol, fenylefrynę lub efedrynę. Ich zadaniem jest złagodzenie wzwodu. Mężczyznom, którzy odczuwają ból, zaleca się środki przeciwbólowe. Jedną z metod jest także podawanie błękitu metylenowego, którego rolą jest rozluźnienie ciał jamistych prącia. Terapia nim jest stosowana rzadko, ponieważ liczba danych klinicznych dotyczących jego skuteczności jest zbyt mała. Jeśli farmakoterapia jest niewystarczająca, wdraża się leczenie chirurgiczne. Opiera się ono na wytworzeniu połączenia między ciałami jamistymi i ciałem gąbczastym w dystalnym odcinku prącia. Jest to tzw. przetoka jamisto-gąbczasta przeprowadzana różnymi metodami, która polega na nakłuciu ciał jamistych przez żołądź lub wycięciu okienka w błonie białawej ich wierzchołków. Zabieg nie zawsze kończy się powodzeniem. Po jego przeprowadzeniu mogą wystąpić powikłania takie jak: ropne zapalenie ciał jamistych lub martwica mięśni gładkich. Problem z długotrwałym wzwodem można też rozwiązać poprzez wszczepienie protezy.
