Przejdź do treści

Przyczyny występowania dysfonii – objawy, przebieg, leczenie

kobieta trzymająca się obiema rękami z okolice gardła
Fot. blackday / Adobe
Podoba Ci
się ten artykuł?
Udostępnij bliskim

Dysfonia to inaczej wielopostaciowe zaburzenie narządu mowy. Rodzaje dysfonii dzieli się przede wszystkim z uwzględnieniem przyczyn powstawania. Zaburzenie może mieć podłoże zarówno psychologiczne, jak i czysto somatyczne (spowodowane przebytymi chorobami, nieprawidłowością w budowie lub pracy krtani). Leczenie powinno być podejmowane w każdym przypadku.

Nasze teksty zawsze konsultujemy z najlepszymi specjalistami

lek. Marta Dąbrowska
Marta Dąbrowska
lekarz

Wyróżnia się trzy podstawowe rodzaje dysfonii – organiczną, czynnościową oraz psychogenną. Każda posiada swoje cechy charakterystyczne, gdzie tylko objawy choroby są czynnikiem wspólnym, a każdy rodzaj wymaga odmiennego leczenia i indywidualnego podejścia.

W przestrzeni zakupowej HelloZdrowie znajdziesz produkty polecane przez naszą redakcję:

Energia
Vigor UP! Fast o smaku owoców leśnych
23,07 zł
Energia
Vigor UP! Fast o smaku pomarańczowym
23,07 zł
Odporność
Naturell Immuno Hot, 10 saszetek
16,48 zł
Terapia bólu pleców
Tru+ Elektrostymulator przeciwbólowy, terapia bólu pleców
249,00 zł
Odporność
Bloxin Żel do jamy ustnej w sprayu, 20 ml
25,99 zł

Przyczyny dysfonii

Wśród przyczyn dysfonii organicznej wymienia się przede wszystkim choroby krtani obejmujące fałdy głosowe. Najczęściej powodują ją polipy, guzki oraz obrzęki, a także wszelkiego rodzaju stany zapalne. Dysfonia ta może być jednak również spowodowana odbytą przez pacjenta radioterapią lub występować jako skutek uboczny operacji narządu mowy. Występuje również w przebiegu nowotworów okolicy szyi, gardła, krtani czy tarczycy. Jedną z rzadszych przyczyn może być udokumentowana wada wrodzona krtani.

Z kolei dysfonia czynnościowa jako zaburzenia mowy nie jest spowodowana żadnymi zmianami o pochodzeniu organicznym. Do jej powstania przyczynia się nieprawidłowa praca mięśni krtani. Wśród przyczyn bezpośrednich zaburzeń mowy w dysfonii czynnościowej wymienia się m.in. nieprawidłową emisję głosu, zaburzenia hormonalne oraz choroby metaboliczne.

Dysfonię czynnościową dzieli się również na dysfonię hiperfunkcyjną (wzmożone napięcie mięśni podczas fonacji) występującą najczęściej u nauczycieli i aktorów, czyli osób pracujących głównie głosem oraz na dysfonię hipofunkcyjną (obniżone napięcie mięśni wewnątrz- i zewnątrzkrtaniowych) zwykle występującą u osób z anemią lub chorobami endokrynnymi, częściej stwierdzana jest u osób starszych.

Dysfonia psychogenna to natomiast zaburzenia mowy o podłożu psychologicznym. Osoby na nią cierpiące nie wykazują żadnych zmian organicznych w krtani, a przyczyna leży zwykle w przebytej traumie. Chorzy często cierpią również na depresję, zaburzenia osobowości czy stany lękowe.

Wśród rzadziej używanej terminologii znajduje się tzw. dysfonia spastyczna, która pod względem objawów i sposobu leczenia może obejmować każdy z wymienionych rodzajów dysfonii. Jej podstawą jest skurcz fałdów głosowych.

Zobacz także

Objawy dysfonii

Dysfonia może objawiać się między innymi problemami z rozpoczęciem mówienia, charakterystyczne będzie tu tzw. jąkanie krtaniowe. Pacjenci zgłaszają się również z gwałtownymi zmianami w barwie i wysokości wydawanych dźwięków, a także z niekontrolowanymi przerwami w mówieniu spowodowanymi często napięciem mięśni oddechowych, co uniemożliwia swobodne wydobywanie głosu.

Objawy dysfonii nie powstają i nie są widoczne jednostajnie. Ich nasilenie może się zmieniać nieregularnie w zależności od pogody, powietrza, zmęczenia pacjenta czy innych czynników wpływających na napięcie mięśni krtaniowych. Zdarza się, że osoby, które doświadczają dysfonii, w dalszym ciągu nie mają problemów ze śpiewaniem lub mówieniem do samych siebie. Te cechy charakterystyczne są dla pacjentów z dysfonią psychogenną.

Osoby cierpiące na dysfonię mogą mieć obniżone poczucie własnej wartości i problemy w kontaktach społecznych. To z kolei często prowadzi do depresji, co przyspiesza rozwój choroby.

Leczenie dysfonii

Dysfonia jest jedną z trudniejszych do wyleczenia chorób. Często leczenie wymaga lat pracy i łączenia metod psychoterapeutycznych z farmakologią i innymi metodami.

W leczeniu dysfonii podstawą jest podawanie botuliny A i B, której zadaniem jest rozluźnienie fałd głosowych przede wszystkim w przypadku dysfonii czynnościowej. Pozwala to na sprawniejsze prowadzenie terapii głosowej, co nie tylko przyspiesza leczenie, ale również poprawia stan psychiczny chorego.

Chirurgiczne leczenie dysfonii stosuje się jedynie w przypadkach ekstremalnych. Polega ono na celowym uszkodzeniu nerwu krtaniowego wstecznego, co daje wyniki podobne do podawania botuliny, jest jednak dosyć ryzykowne i dlatego rzadko stosowane.

Wśród najskuteczniejszych sposobów leczenia znajduje się terapia głosem, która obejmuje indywidualnie dobrane ćwiczenia fonacyjne, oddechowe i artykulacyjne wykonywane pod kierunkiem specjalisty. Niekiedy łączy się ją z psychoterapią, najczęściej stosowaną przypadkach dysfonii psychogennej.

Do standardowych metod leczenia dysfonii lekarze zalecają często dodanie ćwiczeń relaksacyjnych, jogi oraz aktywności fizycznej. Każdy rodzaj dysfonii nieleczony może doprowadzić do afonii, czyli całkowitej (okresowej lub stałej) utraty głosu.

Bibliografia

Przytrzymaj
i odkryj

J. Tatoń, A. Czech, Diagnostyka internistyczna, Warszawa 2005, s. 69–70.

Najnowsze w naszym serwisie

i
Treści zawarte w serwisie mają wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.

Podoba Ci się ten artykuł?

Tak
Nie

Powiązane tematy:

Zainteresują cię również:

Jak objawia się egzema i jak skutecznie pozbyć się plamek, wyprysków i nadżerek?

Białe plamy na paznokciach – co oznaczają i jak się ich pozbyć?

Kobieta - ból zeba

Co zrobić, kiedy boli ząb? Poznaj domowe sposoby, które przyniosą Ci ulgę!

Przelewanie w brzuchu – czy jest normalne? Co może oznaczać uczucie przelewania wody w brzuchu?

Uważano go za defekt skóry, a chorym podawano arszenik, jod i olej z wątroby dorsza. Jak kiedyś leczono toczeń

Bruzdy na paznokciach – podłużne, poprzeczne. Przyczyny i leczenie bruzd na paznokciach

„Medycyna konwencjonalna nie stoi w sprzeczności z medycyną integralną czy holistycznym podejściem do zdrowia. Przeciwnie, jest jej częścią” – mówi Orina Krajewska

Nazywano go „złotem duszy”, wierząc, że poprawia nastrój, podawano z winem i gotowano w ryżu. Jak kiedyś leczono złotem

Kobieta

Ty zawsze w trzech swetrach, a dalej ci zimno? Oto kilka możliwych przyczyn

„Dzięki współpracy z pacjentami czuję spokój i nie boję się chorób” – mówi Robert Statkiewicz, osoba współtworząca aplikację „Pacjenci Pacjentom”, członkum zarządu Fundacji Ludzie i Medycyna

Jak Polacy oceniają szpitale?

Pacjenci i pacjentki ocenili polskie szpitale. Najczęściej narzekali na brak poszanowania prawa do intymności i kiepskie jedzenie

5 codziennych zagrożeń dla kręgosłupa. Unikaj jak ognia!

Dłonie

Dziewczynce amputowano wszystkie kończyny. Winą błędna diagnoza lekarzy

Jeden z najlepszych szpitali na świecie znajduje się w Krakowie. „Za konsolą robota i chirurg, i chirurżka mają taką samą doskonałość”, mówi prezeska Joanna Szyman

Czy masz obowiązek odwołać wizytę lekarską i co może ci grozić, jeśli tego nie zrobisz? Wyjaśnia prawniczka

Czy masz obowiązek odwołać wizytę lekarską i co może ci grozić, jeśli tego nie zrobisz? Wyjaśnia prawniczka

Największe naukowe odkrycia 2022 roku. Subiektywne zestawienie biotechnologa Dawida Polaka / AdobeStock

Największe naukowe odkrycia 2022 roku. Subiektywne zestawienie biotechnologa Dawida Polaka

Jedna, "centralna" kolejka sprawi, że szybciej dostaniemy się do specjalistów? Wyjaśniamy, co zakłada nowy projekt ustawy Ministerstwa Zdrowia

Jedna, „centralna” kolejka sprawi, że szybciej dostaniemy się do specjalistów? Wyjaśniamy, co zakłada nowy projekt ustawy Ministerstwa Zdrowia

Jak opanować przetłuszczające się włosy? Kosmetyki i domowa pielęgnacja

Ma 23 lata i pokaźny dorobek naukowy. Poznajcie Wojciecha Nazara, najmłodszego doktora w Polsce!

Ma 23 lata i pokaźny dorobek naukowy. Poznajcie Wojciecha Nazara, najmłodszego doktora w Polsce!

Lek. Ewa Stawiarska: Umniejszanie problemów pacjenta jest słabe i nie pozostawia profesjonalnego wrażenia

Lek. Ewa Stawiarska: Umniejszanie problemów pacjenta jest słabe i nie pozostawia profesjonalnego wrażenia

Od 2023 r. pielęgniarki będą miały większe uprawnienia. Co to dla nas oznacza?

Od 2023 r. pielęgniarki będą miały większe uprawnienia. Co to dla nas oznacza?

„Zostało złamane moje prawo do intymności i godności”. Pacjentka opowiada o wizycie u ginekologa, na którą złożyła skargę, a FEDERA apeluje: „Czujesz, że twoje prawa są łamane? Reaguj”

„Zostało złamane moje prawo do intymności i godności”. Pacjentka opowiada o wizycie u ginekologa, na którą złożyła skargę, a FEDERA apeluje: „Czujesz, że twoje prawa są łamane? Reaguj”

cukier

Życie bez cukru. Co się zadzieje, kiedy odstawisz słodkości?

Pulsujący ból głowy – jakie są przyczyny i co przyniesie ulgę?

×