się ten artykuł?
Suchy kaszel może być niezwykle męczącą i uporczywą dolegliwością, towarzyszącą nie tylko w przeziębieniach, ale także poważniejszych chorobach czy alergiach. W niektórych przypadkach nawet po zakończonej grypie kaszel utrzymuje się jeszcze przez kilka miesięcy. Jak sobie poradzić z tą dolegliwością? Dowiedz się więcej na ten temat.
Czym charakteryzuje się suchy kaszel?
Suchy kaszel definiowany jest jako bezproduktywny, czyli niepowodujący odkrztuszania wydzieliny. Właśnie dlatego jest to dolegliwość bardzo męcząca i nieprzyjemna, uznawana zwykle za gorszą w sferze symptomów niż kaszel mokry. Niestety po uszkodzeniu nabłonka oskrzeli objawy suchego kaszlu mogą utrzymywać się nawet przez 3 miesiące. Właśnie dlatego nawet po zakończonej chorobie takiej jak grypa, czy też przeziębienie, problem ten może wciąż występować.
Przyczyny suchego kaszlu
Suchy kaszel najczęściej jest objawem infekcji bakteryjnej albo wirusowej. Zdarza się jednak, że przyczyną tej dolegliwości są inne schorzenia, takie jak:
- astma,
- alergie (zwykle wraz z występującym katarem lub zapaleniem spojówek),
- niewydolność serca,
- choroby nowotworowe,
- refluks,
- uzależnienie od papierosów,
- przewlekła obturacyjna choroba płuc (w tym wypadku kaszel najczęściej występuje rano).
Suchy kaszel często jest symptomem infekcji układu oddechowego lub efektem nadwrażliwości oskrzeli po chorobie. W takich przypadkach występowanie tej dolegliwości u dorosłych zwykle nie jest konsultowane z lekarzem i większość osób stara się poradzić sobie z problemem na własną rękę. Domowe sposoby najczęściej przynoszą odpowiednie rezultaty, jednak w sytuacjach, gdy kaszel utrzymuje się przez dłuższy czas, warto wybrać się do lekarza… czyli kiedy?
Kaszel przewlekły, a więc trwający dłużej niż 8 tygodni, zwykle wskazuje na różne poważne choroby, które zostały wymienione wyżej i wtedy nie należy go lekceważyć. Należy się wybrać wtedy do lekarza POZ, opisać mu sytuację oraz wszystkie symptomy. Specjalista skieruje cię na odpowiednie badania, aby potwierdzić lub wykluczyć wstępną diagnozę.
W sytuacji, gdy dolegliwość ta pojawia się tylko w okresie pylenia pewnych roślin, dobrym rozwiązaniem jest wizyta u alergologa i wykonanie testów alergologicznych. Natomiast w kontekście dzieci konieczna jest wizyta u pediatry w każdym przypadku, ponieważ infekcje rozwijają się u maluchów niezwykle szybko i potrafią przyjmować bardzo inwazyjne formy. Dodatkowo to właśnie u najmłodszych suchy kaszel może być objawem krztuśca, czyli groźnej choroby zakaźnej.
Poszukując przyczyn występowania przewlekłego kaszlu, warto pamiętać o jednostkach klinicznych mogących nietypowo objawiać się uporczywym kaszlem. Do najczęstszych nietypowych przyczyn kaszlu uporczywego należą: obturacyjny bezdech senny (OBS), chrapanie, niedoczynność tarczycy, wrodzona polineuropatia czuciowa, zaburzenia rytmu serca (głównie przedwczesne skurcze komorowe), niewydolność lewokomorowa serca, przewlekłe zakażenia grzybicze, przerost migdałka gardłowego, woskowina zatykająca przewody słuchowe zewnętrze. Jedną z mało powszechnych przyczyn występowania kaszlu jest nieastmatyczne eozynofilowe zapalenie oskrzeli.
Sposoby leczenia suchego kaszlu
Złagodzenie objawów suchego kaszlu możliwe jest przy wykorzystaniu domowych sposobów, jednak nie zawsze przynoszą one odpowiednio szybkie rezultaty. Można kupić tabletki na kaszel, także te do ssania oraz zażywać syrop nawilżający śluzówkę. Na uporczywy kaszel pomaga zwykle także mleko z miodem oraz syrop z cebuli. Warto spożywać spore ilości czosnku, zdrowo się odżywiać i zwracać uwagę na zawartość warzyw w potrawach. U niektórych sprawdza się również rosół lub inne zupy.
Na początku infekcji lepiej postawić na produkty bardziej naturalne, a nie syntetyczne. Świetnym rozwiązaniem będą inhalacje, które pozytywnie wpływają na błony śluzowe gardła, krtani i oskrzeli, a także zmniejszają uporczywe dolegliwości bezproduktywnego kaszlu. W trakcie przeziębienia warto wziąć kąpiel z dodatkiem olejku eukaliptusowego oraz soli. Picie herbaty z miodem lub mlekiem poprawia nastrój i wzmacnia odporność. Dobrą metodą jest również kisiel z siemienia lnianego, który zmniejsza podrażnienie gardła.
Dobrze pamiętać o tym, że czasami domowe sposoby nie przynoszą oczekiwanych efektów. W takich przypadkach dobrze skontaktować się ze specjalistą, aby ocenił stan zdrowia i sprawdził, czy suchy kaszel nie jest objawem poważniejszej choroby. W niektórych sytuacjach konieczne jest wdrożenie leczenia farmakologicznego lub antybiotyków.
Uporczywy, przewlekły kaszel stanowi liczną i złożoną grupę zaburzeń pod względem etiopatogentycznym. Jego diagnostyka oraz leczenie mogą wymagać interdyscyplinarnego działania i współpracy klinicystów różnych specjalności. Należy pamiętać, że długo trwający kaszel u każdej osoby wymaga wdrożenia diagnostyki, a w przypadku nieustalenia przyczyny pogłębienia diagnostyki, nawet z zastosowaniem badań o charakterze inwazyjnym.
Bibliografia:
- Jung A., Maślany A., Przewlekły kaszel u dzieci – problem diagnostyczny i terapeutyczny, Pediatria i Medycyna Rodzinna 2012, 2: 97-100.
- Krenke K., Doniec Z., Mastalerz-Migas A., Mazurek H., Bieńkowski P., Jackowska T., Kulus M., Zalecenia postępowania diagnostyczno – terapeutycznego w kaszlu u dzieci-aktualizacja, Lekarz POZ 2022, 8.
- Undrunas A., Kuziemski K., Uporczywy kaszel – trudności diagnostyczno-terapeutyczne w codziennej praktyce lekarskiej, Forum Medycyny Rodzinnej 2017, 4: 149-155.
