Trypsyna to enzym niezwykle ważny dla prawidłowego funkcjonowania ludzkiego ciała. Wytwarzana jest w soku produkowanym przez pęcherzyki trzustkowe i odpowiada za rozkład białek dostarczanych do organizmu. Zachowanie odpowiedniego poziomu trypsyny zapewnia odpowiedni metabolizm, zaś zaburzenia jej wytwarzania prowadzą do różnorodnych schorzeń wielonarządowych. Nieodpowiedni poziom trypsyny występuje zazwyczaj u chorych na mukowiscydozę oraz w przypadkach niewydolności trzustki.
Spis treści
Czym jest trypsyna?
Trypsyna należy do grupy związków chemicznych nazywanych peptydazami; jest podstawowym składnikiem soku trawiennego produkowanego przez zewnątrzwydzielniczą część trzustki i jednym z kilku powstających tam enzymów: elastazy, lipazy trzustkowej, alfa-amylazy, nukleazy oraz karbopepsydazy A i B. Trzustka nie wytwarza trypsyny w czystej, aktywnej postaci. Zamiast tego produkowany i wydzielany do dwunastnicy jest trypsagen, czyli tak zwany proenzym, który musi zostać aktywowany przez inną substancję. W tym przypadku jest to enterokinaza znajdująca się w jelicie cienkim i tam właśnie trypsyna rozpoczyna swoje działanie, w tym także aktywację chymotrypsogenu, innego proenzymu trawiennego trzustki.
Za co odpowiada trypsyna w organizmie?
Trypsyna, będąca jednym z podstawowych enzymów trawiennych przerywa wiązania peptydowe w białkach, a więc poddaje je rozkładowi na aminokwasy – z tego powodu nazywana bywa również enzymem protoelitycznym. Aminokwasy te wchłaniane są później do organizmu i mogą stanowić jego materiał budulcowy.
Proces rozkładu białek przez trypsynę wpływa na całościowe funkcjonowanie ciała i jego narządów. Wydzielanie trypsyny przez trzustkę nierozerwalnie związane jest także z odpornością organizmu oraz likwidowaniem powstałych stanów zapalnych. Ze względu na to, trypsyna w dużej części odpowiada także za:
- zwalczanie wolnych rodników
- przyspieszanie procesów gojenia
- hamowanie uszkodzeń tkanek
- zmniejszenie obrzęków towarzyszących stanom zapalnym
- niwelowanie szkodliwego działania innych enzymów, m.in. elastazy
Choroby związane z nieprawidłowym poziomem trypsyny
Dwoma chorobami nierozerwalnie związanymi z nieodpowiednim poziomem trypsyny we krwi jest mukowiscydoza oraz przewlekłe zapalenie trzustki. Wynik wskazujący na niski poziom trypsyny jest pierwszą czynnością diagnostyczną w przypadku tych chorób.
Mukowiscydoza jest chorobą wrodzoną i można ją wykryć już u noworodków oraz niemowląt. Powstałe w jej wyniku uszkodzenia trzustki prowadzą do zaburzenia w wytwarzaniu trypsyny, a w efekcie do schorzeń związanych z układem pokarmowym oraz oddechowym. Istotnymi dolegliwościami są:
- kaszel oraz uczucie duszności połączone z krwiopluciem
- częste infekcje układu oddechowego – płuc, oskrzeli, zatok
- kamica nerkowa i żółciowa
- wzdęcia
- problemy z wypróżnianiem się, dużą objętością stolca i jego tłuszczową konsystencją
- zwiększone ryzyko osteoporozy
Przewlekłe zapalenie trzustki, w odróżnieniu od mukowiscydozy, jest schorzeniem nabytym, charakteryzującym się przewlekłymi bólami brzucha, częstymi biegunkami oraz widoczną i szybką utratą masy ciała. Wykryty w badaniach zbyt niski poziom trypsyny może wskazywać także na raka trzustki, który w pierwszych stadiach przebiega bezobjawowo i pozwala na dalszą diagnostykę. Co ważne, trypsyna nie jest enzymem rozkładanym w organizmie, a w całości przez niego wydalanym. Z tego powodu diagnostyka schorzeń trzustkowych jest łatwa i może być przeprowadzona poprzez badania przesiewowe kału.
Pierwsze suplementy od kobiet dla kobiet
Poznaj WIMIN
Podoba Ci się ten artykuł?
Powiązane tematy:
Polecamy
Marta Stoberska: Kiedyś usłyszałam, że nie wyglądam jak trenerka. Bo co? Bo nie mam kraty na brzuchu i trzęsie mi się skóra na tyłku?
„Ze snem jest jak z jedzeniem – i za dużo, i za mało to niezdrowo.” Tłumaczy terapeutka snu dr n. med. Małgorzata Fornal-Pawłowska
Kate Walsh: Tak się bałam, nie wiedziałam, co działo się z moim ciałem. Pomogła mi medytacja
