Przejdź do treści

Wodobrzusze – charakterystyka, przyczyny i objawy. Jak przebiega leczenie puchliny brzusznej?

kobieta z wodobrzuszem trzymająca się za brzuch
Fot. JenkoAtaman / stock.adobe.com
Podoba Ci
się ten artykuł?
Udostępnij bliskim

Wodobrzusze to termin odnoszący się do znacznego powiększenia obwodu brzucha w wyniku nagromadzenia się płynu w jamie otrzewnej. Nazywane jest puchliną brzuszną, bywa powikłaniem niektórych chorób. Do najczęstszych przyczyn wodobrzusza zalicza się marskość wątroby i rozsiany proces nowotworowy.

Nasze teksty zawsze konsultujemy z najlepszymi specjalistami

lek. Marta Dąbrowska
Marta Dąbrowska
lekarz

Przy wodobrzuszu objawy nie zawsze pojawiają się od razu. Płyn surowiczy gromadzi się stopniowo, efekty widać dopiero przy 500 mililitrach. Chory, oprócz znacznego dyskomfortu, ma uczucie pełności, mdłości, a nawet duszności. Leczenie wodobrzusza opiera się głównie na farmakoterapii, która nie zawsze jest skuteczna. Puchlina brzuszna ma tendencję do nawrotów.

Co to jest wodobrzusze?

Wodobrzusze nazywa się też puchliną brzuszną. Do jego powstania dochodzi w momencie nagromadzenia się płynu w jamie otrzewnej, czego skutkiem jest znaczne powiększenie obwodu brzucha i dyskomfort uniemożliwiający choremu wykonanie codziennych czynności.

Płyn, nazywany puchlinowym, jest stale obecny w jamie otrzewnej w ilości nieprzekraczającej 150 mililitrów. Jest to płyn surowiczy, który zawiera albuminy, sód, potas i glukozę na poziomie identycznym, co stężenie we krwi. Jego nadmierne gromadzenie się jest skutkiem poważnych chorób, które z reguły mają niekorzystne rokowanie.

W przestrzeni zakupowej HelloZdrowie znajdziesz produkty polecane przez naszą redakcję:

Odporność
Naturell Immuno Hot, 10 saszetek
16,48 zł
Odporność
Iskial MAX + CZOSNEK, Suplement diety wspierający odporność i układ oddechowy, 120 kapsułek
42,90 zł
Odporność, Beauty
Naturell Cynk Organiczny + C, 100 tabletek
12,99 zł
NOWOŚĆ
Odporność, Multilac
Multilac Synbiotyk, 20 kapsułek
23,39 zł
NOWOŚĆ
Odporność, Trawienie
Nasiona trybuły ogrodowej do samodzielnego wysiania, 1 g
2,00 zł

Przyczyny wodobrzusza

Przyczyny wodobrzusza trudno jednoznacznie określić, ponieważ lista schorzeń, które może je spowodować, jest długa. Do najczęstszych zalicza się marskość wątroby. Wodobrzusze w jej przebiegu rozpoznaje się u ponad 80% chorych. Przyczyną jego powstania jest utrudniony przepływ krwi, co wiąże się z nadciśnieniem wrotnym i powolnym przesączaniem się płynu puchlinowego do otrzewnej. Na marskość wątroby cierpią najczęściej osoby uzależnione od alkoholu, dlatego powstały na skutek tego nadmiar płynu określa się terminem wodobrzusza alkoholowego.

Równie często rozpoznawane jest wodobrzusze nowotworowe, za które odpowiedzialna jest niedrożność małych naczyń chłonnych powstała na skutek rozsianego procesu nowotworowego. Dotyczy nie tylko raka wątroby, ale i innych narządów. Jako inne przyczyny predysponujące do powstania wodobrzusza wymienia się: gruźlicę, niewydolność serca, niedoczynność tarczycy lub zespół nerczycowy. Na gromadzenie się płynu narażone są osoby dializowane, które borykają się z powikłaniami.

Stadium zaawansowania puchliny określa się w skali trzystopniowej jako:

  • łagodne (I stopień),
  • umiarkowane (II stopień),
  • zaawansowane (III stopień).

Podział jest zależny od ilości nagromadzonego płynu. Kod chorobowy klasyfikujący wodobrzusze (ICD 10) to R18.

Jak wygląda wodobrzusze?

Głównym objawem wodobrzusza u człowieka jest znaczne powiększenie obwodu brzucha. Dochodzi do niego, gdy ilość płynu puchlinowego przekracza 500 mililitrów. Skóra na brzuchu u chorego jest napięta i swędząca. Na jej powierzchni widać żyły, które kształtem przypominają głowę meduzy, a przy badaniu palpacyjnym pojawia się charakterystyczne przelewanie. Osoby z wodobrzuszem nazywa się często „kasztanowymi ludzikami”, ponieważ mają chude kończyny i masywny brzuch przypominający piłkę.

Puchlina brzuszna jest uporczywa i może być bolesna. Chory nie jest w stanie wykonać codziennych czynności, może mieć mdłości i duszności w pozycji leżącej. Większość osób boryka się również z uczuciem pełności w brzuchu, czego konsekwencją jest całkowity brak łaknienia.

Objawów wodobrzusza nie można dostrzec, jeśli chory ma postać łagodną schorzenia. Można ją zdiagnozować jedynie dzięki badaniu ultrasonograficznemu (USG).

Zobacz także

Leczenie wodobrzusza

U chorych z łagodną i umiarkowaną postacią wodobrzusza leczenie domowe opiera się na ograniczeniu podaży sodu do 2 g na dobę, aż do czasu uzyskania ujemnego bilansu. O ile stan chorego jest dobry i nie ma konieczności hospitalizacji, może on kontynuować terapię ambulatoryjnie, przyjmując dodatkowo środki moczopędne (furosemid) i łagodzące obrzęki (spironolakton),

Gdy leczenie farmakologiczne jest niewystarczające, koniecznie należy podać środki dożylne w warunkach szpitalnych. Chory jest codziennie ważony, sprawdza się także wydalanie sodu z moczem. Celem leczenia jest uzyskanie zmniejszenia masy ciała o minimum 0.5 kg na dobę.

Inną metodą leczenia puchliny jest drenaż otrzewnowy. Niestety nie daje on gwarancji na powodzenie. Nieskuteczność leków diuretycznych i szybki nawrót wodobrzusza, zwłaszcza przy marskości wątroby, jest wskazaniem do przeszczepienia tego narządu.

Wodobrzusze – rokowanie

U chorych z wodobrzuszem spowodowanym przez marskość wątroby rokowanie jest na ogół złe. Obecność puchliny okazuje w ten sposób całkowitą niewydolność narządu. Grozi to powikłaniem w postaci zespołu wątrobowo-nerkowego i w konsekwencji śmiercią chorego. Przy wodobrzuszu nowotworowym rokowanie jest podobne. Puchlina brzuszna zmniejsza szansę chorego na przeżycie.

Bibliografia

Przytrzymaj
i odkryj

A. Szczeklik, Choroby wewnętrzne, t. I, Medycyna Praktyczna, Kraków 2005, s. 951–952.

Najnowsze w naszym serwisie

i
Treści zawarte w serwisie mają wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.

Podoba Ci się ten artykuł?

Tak
Nie

Powiązane tematy:

Zainteresują cię również:

Kobieta - ból zeba

Co zrobić, kiedy boli ząb? Poznaj domowe sposoby, które przyniosą Ci ulgę!

Przelewanie w brzuchu – czy jest normalne? Co może oznaczać uczucie przelewania wody w brzuchu?

Uważano go za defekt skóry, a chorym podawano arszenik, jod i olej z wątroby dorsza. Jak kiedyś leczono toczeń

Kapsułka endoskopowa zastąpi gastroskopię i kolonoskopię? „Naszym celem jest, by badanie można było przeprowadzić całkowicie zdalnie w warunkach domowych”

Bruzdy na paznokciach – podłużne, poprzeczne. Przyczyny i leczenie bruzd na paznokciach

Tabletki dojelitowe – czym są i kiedy się je stosuje?

„Medycyna konwencjonalna nie stoi w sprzeczności z medycyną integralną czy holistycznym podejściem do zdrowia. Przeciwnie, jest jej częścią” – mówi Orina Krajewska

Nazywano go „złotem duszy”, wierząc, że poprawia nastrój, podawano z winem i gotowano w ryżu. Jak kiedyś leczono złotem

Kobieta

Ty zawsze w trzech swetrach, a dalej ci zimno? Oto kilka możliwych przyczyn

„Dzięki współpracy z pacjentami czuję spokój i nie boję się chorób” – mówi Robert Statkiewicz, osoba współtworząca aplikację „Pacjenci Pacjentom”, członkum zarządu Fundacji Ludzie i Medycyna

Jak Polacy oceniają szpitale?

Pacjenci i pacjentki ocenili polskie szpitale. Najczęściej narzekali na brak poszanowania prawa do intymności i kiepskie jedzenie

5 codziennych zagrożeń dla kręgosłupa. Unikaj jak ognia!

Dłonie

Dziewczynce amputowano wszystkie kończyny. Winą błędna diagnoza lekarzy

Jeden z najlepszych szpitali na świecie znajduje się w Krakowie. „Za konsolą robota i chirurg, i chirurżka mają taką samą doskonałość”, mówi prezeska Joanna Szyman

Czy masz obowiązek odwołać wizytę lekarską i co może ci grozić, jeśli tego nie zrobisz? Wyjaśnia prawniczka

Czy masz obowiązek odwołać wizytę lekarską i co może ci grozić, jeśli tego nie zrobisz? Wyjaśnia prawniczka

Największe naukowe odkrycia 2022 roku. Subiektywne zestawienie biotechnologa Dawida Polaka / AdobeStock

Największe naukowe odkrycia 2022 roku. Subiektywne zestawienie biotechnologa Dawida Polaka

Kobieta trzyma w rękach kubek z herbatą. Wlewa do niego miód

Co na zgagę po świętach?

Jedna, "centralna" kolejka sprawi, że szybciej dostaniemy się do specjalistów? Wyjaśniamy, co zakłada nowy projekt ustawy Ministerstwa Zdrowia

Jedna, „centralna” kolejka sprawi, że szybciej dostaniemy się do specjalistów? Wyjaśniamy, co zakłada nowy projekt ustawy Ministerstwa Zdrowia

Jak opanować przetłuszczające się włosy? Kosmetyki i domowa pielęgnacja

Ma 23 lata i pokaźny dorobek naukowy. Poznajcie Wojciecha Nazara, najmłodszego doktora w Polsce!

Ma 23 lata i pokaźny dorobek naukowy. Poznajcie Wojciecha Nazara, najmłodszego doktora w Polsce!

Lek. Ewa Stawiarska: Umniejszanie problemów pacjenta jest słabe i nie pozostawia profesjonalnego wrażenia

Lek. Ewa Stawiarska: Umniejszanie problemów pacjenta jest słabe i nie pozostawia profesjonalnego wrażenia

Od 2023 r. pielęgniarki będą miały większe uprawnienia. Co to dla nas oznacza?

Od 2023 r. pielęgniarki będą miały większe uprawnienia. Co to dla nas oznacza?

„Zostało złamane moje prawo do intymności i godności”. Pacjentka opowiada o wizycie u ginekologa, na którą złożyła skargę, a FEDERA apeluje: „Czujesz, że twoje prawa są łamane? Reaguj”

„Zostało złamane moje prawo do intymności i godności”. Pacjentka opowiada o wizycie u ginekologa, na którą złożyła skargę, a FEDERA apeluje: „Czujesz, że twoje prawa są łamane? Reaguj”

cukier

Życie bez cukru. Co się zadzieje, kiedy odstawisz słodkości?

×