Wodobrzusze to termin odnoszący się do znacznego powiększenia obwodu brzucha w wyniku nagromadzenia się płynu w jamie otrzewnej. Nazywane jest puchliną brzuszną, bywa powikłaniem niektórych chorób. Do najczęstszych przyczyn wodobrzusza zalicza się marskość wątroby i rozsiany proces nowotworowy.
Nasze teksty zawsze konsultujemy z najlepszymi specjalistami
Przy wodobrzuszu objawy nie zawsze pojawiają się od razu. Płyn surowiczy gromadzi się stopniowo, efekty widać dopiero przy 500 mililitrach. Chory, oprócz znacznego dyskomfortu, ma uczucie pełności, mdłości, a nawet duszności. Leczenie wodobrzusza opiera się głównie na farmakoterapii, która nie zawsze jest skuteczna. Puchlina brzuszna ma tendencję do nawrotów.
Co to jest wodobrzusze?
Wodobrzusze nazywa się też puchliną brzuszną. Do jego powstania dochodzi w momencie nagromadzenia się płynu w jamie otrzewnej, czego skutkiem jest znaczne powiększenie obwodu brzucha i dyskomfort uniemożliwiający choremu wykonanie codziennych czynności.
Płyn, nazywany puchlinowym, jest stale obecny w jamie otrzewnej w ilości nieprzekraczającej 150 mililitrów. Jest to płyn surowiczy, który zawiera albuminy, sód, potas i glukozę na poziomie identycznym, co stężenie we krwi. Jego nadmierne gromadzenie się jest skutkiem poważnych chorób, które z reguły mają niekorzystne rokowanie.
W przestrzeni zakupowej HelloZdrowie znajdziesz produkty polecane przez naszą redakcję:
Przyczyny wodobrzusza
Przyczyny wodobrzusza trudno jednoznacznie określić, ponieważ lista schorzeń, które może je spowodować, jest długa. Do najczęstszych zalicza się marskość wątroby. Wodobrzusze w jej przebiegu rozpoznaje się u ponad 80% chorych. Przyczyną jego powstania jest utrudniony przepływ krwi, co wiąże się z nadciśnieniem wrotnym i powolnym przesączaniem się płynu puchlinowego do otrzewnej. Na marskość wątroby cierpią najczęściej osoby uzależnione od alkoholu, dlatego powstały na skutek tego nadmiar płynu określa się terminem wodobrzusza alkoholowego.
Równie często rozpoznawane jest wodobrzusze nowotworowe, za które odpowiedzialna jest niedrożność małych naczyń chłonnych powstała na skutek rozsianego procesu nowotworowego. Dotyczy nie tylko raka wątroby, ale i innych narządów. Jako inne przyczyny predysponujące do powstania wodobrzusza wymienia się: gruźlicę, niewydolność serca, niedoczynność tarczycy lub zespół nerczycowy. Na gromadzenie się płynu narażone są osoby dializowane, które borykają się z powikłaniami.
Stadium zaawansowania puchliny określa się w skali trzystopniowej jako:
- łagodne (I stopień),
- umiarkowane (II stopień),
- zaawansowane (III stopień).
Podział jest zależny od ilości nagromadzonego płynu. Kod chorobowy klasyfikujący wodobrzusze (ICD 10) to R18.
Jak wygląda wodobrzusze?
Głównym objawem wodobrzusza u człowieka jest znaczne powiększenie obwodu brzucha. Dochodzi do niego, gdy ilość płynu puchlinowego przekracza 500 mililitrów. Skóra na brzuchu u chorego jest napięta i swędząca. Na jej powierzchni widać żyły, które kształtem przypominają głowę meduzy, a przy badaniu palpacyjnym pojawia się charakterystyczne przelewanie. Osoby z wodobrzuszem nazywa się często „kasztanowymi ludzikami”, ponieważ mają chude kończyny i masywny brzuch przypominający piłkę.
Puchlina brzuszna jest uporczywa i może być bolesna. Chory nie jest w stanie wykonać codziennych czynności, może mieć mdłości i duszności w pozycji leżącej. Większość osób boryka się również z uczuciem pełności w brzuchu, czego konsekwencją jest całkowity brak łaknienia.
Objawów wodobrzusza nie można dostrzec, jeśli chory ma postać łagodną schorzenia. Można ją zdiagnozować jedynie dzięki badaniu ultrasonograficznemu (USG).
Zobacz także
Leczenie wodobrzusza
U chorych z łagodną i umiarkowaną postacią wodobrzusza leczenie domowe opiera się na ograniczeniu podaży sodu do 2 g na dobę, aż do czasu uzyskania ujemnego bilansu. O ile stan chorego jest dobry i nie ma konieczności hospitalizacji, może on kontynuować terapię ambulatoryjnie, przyjmując dodatkowo środki moczopędne (furosemid) i łagodzące obrzęki (spironolakton),
Gdy leczenie farmakologiczne jest niewystarczające, koniecznie należy podać środki dożylne w warunkach szpitalnych. Chory jest codziennie ważony, sprawdza się także wydalanie sodu z moczem. Celem leczenia jest uzyskanie zmniejszenia masy ciała o minimum 0.5 kg na dobę.
Inną metodą leczenia puchliny jest drenaż otrzewnowy. Niestety nie daje on gwarancji na powodzenie. Nieskuteczność leków diuretycznych i szybki nawrót wodobrzusza, zwłaszcza przy marskości wątroby, jest wskazaniem do przeszczepienia tego narządu.
Wodobrzusze – rokowanie
U chorych z wodobrzuszem spowodowanym przez marskość wątroby rokowanie jest na ogół złe. Obecność puchliny okazuje w ten sposób całkowitą niewydolność narządu. Grozi to powikłaniem w postaci zespołu wątrobowo-nerkowego i w konsekwencji śmiercią chorego. Przy wodobrzuszu nowotworowym rokowanie jest podobne. Puchlina brzuszna zmniejsza szansę chorego na przeżycie.
Najnowsze w naszym serwisie
Udostępnij
Podoba Ci się ten artykuł?
Polecamy
„Dla osoby głuchej język polski jest językiem obcym. We własnym kraju czujemy się jak obcokrajowcy” – mówi Zuzanna Szymańska z Akademii Młodych Głuchych
„Profesjonalna ofiara karmi się zainteresowaniem emocjonalnym i zaangażowaniem innych” – mówi Dominika Cwynar
Po operacji każdy poszedł za głosem swojego nowego serca, do innego domu. Jak kiedyś leczono: historia przeszczepów
