Jakie są przyczyny powiększenia wątroby? Jakie bywają objawy i jak leczyć schorzenie?

Powiększona wątroba może świadczyć o patologii dotyczącej samego narządu lub o obecności chorób ogólnoustrojowych. Poza powiększeniem narządu mogą nie występować żadne inne objawy. Najczęściej za powiększenie wątroby odpowiadają jej stany zapalne. Każde powiększenie wątroby wymaga diagnostyki, gdyż może stanowić poważne zagrożenie dla życia.

Powiększona wątroba jest stanem dość często spotykanym. Może występować w każdym wieku. Powiększenie wątroby jest wyrazem patologii w obrębie samego narządu, może również świadczyć o poważnych chorobach ogólnoustrojowych. Czasami spotykamy wówczas łączne powiększenie wątroby i śledziony. Najczęstszym stanem odpowiedzialnym za powiększenie wątroby są wirusowe zapalenia wątroby. Powiększenie wątroby kwalifikujemy również w zależności od jego stopnia. Możemy spotkać mierne powiększenie wątroby czy lekko powiększoną wątrobę, które stwierdzić można w badaniu ultrasonograficznym (USG). Zdarza się również, że wątroba jest tak znacznie powiększona, iż wystaje z łuku żebrowego i wyczuwalna jest nawet w badaniu palpacyjnym. Czasami poza powiększeniem wątroby nie stwierdza się innych objawów, jednakże zdarza się, iż towarzyszą mu ciężkie i uporczywe dolegliwości.

Przyczyny powiększonej wątroby

Przyczyny powiększonej wątroby są bardzo różne. Część z nich związana jest ze schorzeniami organu, część zaś jest wyrazem chorób ogólnoustrojowych. Najczęstszą przyczyną są wirusowe zapalenia wątroby typu A, B i C. Ponadto do powiększonej i stłuszczonej wątroby, a także do jej marskości, może dojść na skutek nadużywania alkoholu i leków. Do powiększenia wątroby prowadzą niekiedy zakażenia bakteryjne, pasożytnicze i grzybicze, także te ogólnoustrojowe. Niektóre choroby autoimmunologiczne mogą być przyczyną autoimmunologicznego zapalenia wątroby. Za powiększenie wątroby przebiegające czasem z powiększeniem śledziony odpowiada mononukleoza. Istnieje również cała grupa chorób, które przyczyniają się do odkładania w wątrobie różnego rodzaju składników, powodujących jej powiększenie (skrobiawica, lipidozy, choroba Wilsona). Poza tym za powiększenie wątroby mogą odpowiadać zmiany w obrębie samego narządu, takie jak torbiel, ropień i guz. Powiększona wątroba jest wyrazem zaburzeń, które nigdy nie powinny być lekceważone i zawsze powinny stanowić wskazanie do wnikliwej diagnostyki.

Powiększona wątroba – objawy

Wiedząc już, o czym zwykle świadczy powiększona wątroba, warto zastanowić się nad tym, jakie mogą być inne objawy choroby. Sama wątroba nie daje dolegliwości bólowych, ale jej powiększenie powoduje ucisk na torebkę narządu oraz struktury sąsiadujące, a to może być przyczyną dolegliwości bólowych, które najczęściej zlokalizowane są w prawej okolicy pod łukiem żebrowym. W przypadku znacznego powiększenia dolegliwości mogą obejmować inne okolice jamy brzusznej, ponadto może dochodzić do zwiększenia obwodu brzucha i gromadzenia się płynu w obrębie jamy otrzewnej (tzw. wodobrzusze). Objawami powiększenia wątroby są zaburzenia trawienia i zaburzenia procesów krzepnięcia. Powyższe objawy powinny stanowić bezwzględne wskazanie do konsultacji lekarskiej i wdrożenia diagnostyki.

Jak leczyć powiększoną wątrobę?

Przy potwierdzeniu schorzenia wątroby należy się zastanowić, jak leczyć powiększoną wątrobę oraz co jeść, aby dodatkowo nie obciążać jej koniecznością trawienia ciężkostrawnych pokarmów. Przede wszystkim ważne jest stosowanie właściwej diety przy powiększonej wątrobie. Dieta na powiększoną wątrobę nosi nazwę diety wątrobowej. Polega na spożywaniu pokarmów lekkostrawnych z ograniczeniem substancji tłuszczowych. Zalecane jest przyjmowanie 5–6 posiłków w regularnych odstępach co 2–3 godziny. Posiłki powinny być świeżo przygotowywane, najlepiej gotowane w wodzie i na parze, pieczone w folii lub pergaminie, duszone bez dodatku tłuszczu. Całkowicie powinno się wyeliminować potrawy smażone, zwłaszcza w głębokim tłuszczu, niewskazane są także zupy. Do posiłków zalecane jest używanie przypraw, które wspomagają pracę wątroby. Należą do nich np. kminek, tymianek i majeranek. Niezwykle ważne jest całkowite wyeliminowanie z diety składników, które są przyczyną powiększenia wątroby, czyli alkoholu i leków.

W aptece dostępne są leki na powiększoną wątrobę. Są to zwykle preparaty poprawiające funkcjonowanie narządu oraz oczyszczające organizm z krążących toksyn. Należy jednak pamiętać, że leczenie powiększonej wątroby zależy przede wszystkim od przyczyny takiego stanu. Różne choroby wymagają innych preparatów farmakologicznych i ścieżek terapeutycznych. W związku z tym przed stosowaniem jakichkolwiek leków powinna się odbyć konsultacja lekarska, gdyż tylko specjalista, po wykryciu przyczyny, włączy prawidłowe leczenie.