Wylew krwi do mózgu – przebieg i konsekwencje udaru krwotocznego. Jak przebiega leczenie i rehabilitacja po takim udarze?

Wylew krwi do mózgu, określany również jako udar krwotoczny, to stan, który zagraża życiu człowieka i dlatego wymaga natychmiastowej interwencji lekarzy i hospitalizacji. Udar krwotoczny stanowi 20% wszystkich udarów mózgu.

Wylew krwi do mózgu powstaje na skutek pęknięcia jednej z kapilar mózgu i wylania się jej treści na obszar tkanki mózgowej. Objawy wylewu krwi do mózgu to w pierwszej kolejności osłabienie i porażenie jednej połowy ciała.

Przyczyny wylewu krwi do mózgu

Udar krwotoczny może dzielić się ze względu na lokalizację uszkodzonego naczynia. Jeśli wadliwe naczynie znajduje się wewnątrz mózgu, mówi się o krwotoku śródmózgowym. W przypadku kiedy naczynie zlokalizowane jest na powierzchni mózgu, a krew dostaje się między mózg a oponę pajęczą, mowa wówczas o krwotoku podpajęczynówkowym. Główną przyczyną powstawania krwotoku śródmózgowego jest przewlekłe i nieleczone nadciśnienie tętnicze. Trwające latami nadciśnienie doprowadza z czasem do formowania się mikrotętniaków, które mają tendencję do pękania. Lekarze wskazują również na wrodzone wady ścian naczyń, przyjmowanie niektórych leków oraz zaburzenia krzepliwości jako inne przyczyny udarów. Rozległe wylewy krwi do mózgu są znacznie cięższe w przebiegu i rokowaniu niż udary niedokrwienne. Znacznie częściej kończą się również śmiercią lub niepełnosprawnością. Nierzadko udar krwotoczny powstaje po silnych emocjach lub dużym wysiłku fizycznym.

Objawy wylewu krwi do mózgu

Objaw, który zaobserwuje się u chorego z wylewem krwi do mózgu, zależy od obszaru, w którym do niego doszło. Pierwszymi objawami wylewu krwi do mózgu mogą być: nagły i silny ból głowy, drżenie mięśni i wymioty. Typowe dla udarów krwotocznych są niedowłady powstające tylko po jednej stronie ciała. Pojawiają się one po przeciwnej stronie mózgu niż ta, w której doszło do wylewu – jeśli wylew krwi do mózgu miał miejsce w półkuli prawej, to niedowład dotyczyć będzie lewej strony ciała. I na odwrót. Skutkami wylewu krwi do mózgu mogą być niedowłady mięśni twarzy oraz zaburzenia mowy. Chory może również doświadczać osłabienia kończyn, utraty równowagi i silnych zawrotów głowy. W skrajnych przypadkach może dojść do rozległego wylewu krwi skutkującego śpiączką.

Leczenie i rehabilitacja po wylewie krwi do mózgu

W przypadku osób, u których doszło do wylewu krwi do mózgu, najcenniejszy jest czas, jaki upłynął od pojawienia się pierwszych objawów do podjęcia leczenia. Im szybciej udzieli się pomocy poszkodowanemu, tym większe szanse na wyleczenie i mniejsze ryzyko pojawienia się deficytów neurologicznych. Rokowanie wylewu krwi do mózgu zależy od wielu czynników: stopnia uszkodzeń, przyczyny oraz wieku i stanu zdrowia pacjenta. Jeśli zauważy się niepokojące objawy u siebie czy osoby najbliższej, należy jak najszybciej wybrać numer pogotowia ratunkowego.

W jaki sposób lekarz diagnozuje i rozpoznaje udar krwotoczny mózgu? Poza obserwacją charakterystycznych objawów wylewu krwi do mózgu wykonuje się kilka niezbędnych badań, w tym tomografię komputerową i rezonans magnetyczny. Pomaga to dokonać klasyfikacji udaru: niedokrwienny lub krwotoczny. Sprawdzenia wymaga też obecność obrzęku mózgu. Innym pomocnym badaniem jest ultrasonografia tętnic szyjnych, arteriografia tętnic mózgowych oraz echokardiografia.

Najpierw lekarz musi zabezpieczyć podstawowe czynności życiowe pacjenta. W tym celu może zadecydować o podłączeniu kroplówki, podaniu tlenu lub podłączeniu urządzenia wspomagającego oddychanie. Przy wzroście ciśnienia wewnątrz czaszki niezbędny może okazać się zabieg neurochirurgiczny lub wewnątrznaczyniowy.

Jeśli zabieg zakończy się pomyślnie, niezbędna będzie rehabilitacja chorego. Na początku polega ona na usprawnieniu porażonych kończyn poprzez zmiany pozycji ciała i naprzemienne układanie nóg w celu zapobiegania odleżynom i przykurczom. W miarę poprawy wprowadza się ćwiczenia fizyczne o lekkiej intensywności. Niezbędna może być także nauka chodzenia przy użyciu chodzików lub lasek. Jeśli uszkodzeniu uległ aparat mowy, konieczna jest terapia u logopedy. Przy trudnościach emocjonalnych – zarówno pacjenta, jak i jego rodziny, skuteczne jest podjęcie psychoterapii.

Statystyka wylewów krwi do mózgu

Dane pokazują, że na wylewy krwi do mózgu częściej cierpią osoby po 65. roku życia niż ludzie młodzi. Udar krwotoczny w młodym wieku najczęściej związany jest z wadami w budowie ścian tętnic. W krajach rozwiniętych na udary mózgu cierpi około 2 osób na 1000.