Przejdź do treści

Eter dietylowy – co to, działanie. Inne środki znieczulające

Znieczulenie, czyli w oparach eteru
Rozrywki z gazem rozweselającym, Źródło: www.wendellhowe.blogspot.com
Podoba Ci
się ten artykuł?
Udostępnij bliskim

Starożytni Egipcjanie znieczulenie odkryli przypadkiem. Stwierdzili, że mieszanie wody z octem na tzw. kamieniu memfickim prowadzi do wydzielania dwutlenku węgla, który ma właściwości znieczulające. W kolejnych wiekach podobnych odkryć było sporo: eter dietylowy, morfina, kokaina… I choć nie zawsze działały one idealnie, to eksperymentowanie z nimi wykraczało daleko poza dziedzinę medycyny i bywało przyczyną kontrowersyjnych towarzyskich ekscesów.

Co to jest eter dietylowy?

Eter dietylowy to organiczny związek chemiczny, należący do grupy eterów. Szczególnie popularny był on w latach 90. XIX wieku i bardzo często prowadził do uzależnienia (zarówno od jego wąchania, jak i picia), określanego również mianem „eteromanii” lub „eteryzmu”.

Eter dietylowy – działanie

Eter dietylowy ma właściwości znieczulające. W niewielkich ilościach pobudza, natomiast w umiarkowanych – rozgrzewa. Swego czasu lekarze wykorzystywali eter do usypiania. Jego nadużywanie prowadzi jednak do:

  • chorób umysłowych,
  • zaburzeń neurologicznych,
  • uszkodzenia wątroby.

Eter do usypiania – historia środków do uśmierzania bólu

Dawniej, po obu stronach Atlantyku, popularnością wśród modnego towarzystwa swego czasu cieszyły się tzw. swawole eterowe (ang. ether frolics), podczas których wprawiano się w stan euforii, wykorzystując działanie eteru dietylowego, znanego już w XVI w. W oświeceniu odkryto podtlenek azotu, zwany również gazem rozweselającym. Jego degustacje prowadzili podróżni handlarze. W czasie jednego z takich seansów śmiechowych pewien uczestnik doznał przypadkiem ciężkich obrażeń, ale twierdził, że nie czuł bólu. Świadek tego zajścia, Horace Welles, natychmiast wymyślił nowe zastosowanie dla podtlenku azotu i zaczął go wykorzystywać w medycynie jako środek anestezjologiczny. Niestety, z nieznanych powodów pierwszy publiczny pokaz nowej metody się nie powiódł.

W Egipcie, na Bliskim Wschodzie, w Indiach i Chinach ból uśmierzano morfiną, którą uzyskiwano z maku. W medycynie europejskiej ten specyfik był mało znany, natomiast podobnie jak w innych kulturach chętnie sięgano po alkohol. Nie korzystano tam z kolei z eteru dietylowego.

W międzyczasie nadeszła era koki. Nowożytna medycyna europejska skorzystała z doświadczeń inkaskich lekarzy, których chirurgia była znakomicie rozwinięta, między innymi właśnie dzięki znajomości właściwości liści koki. Pierwsza relacja na ten temat dotarła do Europy już w 1533 r., ale dopiero w 1860 r. Albert Niemann wyizolował z liści kokainę. 24 lata później Carl Koller, wkraplając ją do operowanych oczu, odkrył, że kokaina nadaje się do znieczulenia miejscowego. Na przełomie XIX i XX w. odkryto, że kokainą można znieczulać pojedyncze organy lub całe partie ciała, wstrzykując ją do pnia nerwowego.

Impreza z gazem rozweselającym (ilustracja z 1820 r.) Źródło: www.sciencemuseum.org.uk

W przestrzeni zakupowej HelloZdrowie znajdziesz produkty polecane przez naszą redakcję:

NOWOŚĆ
Odporność, Multilac
Hello Box Odporność
129,99 zł
Odporność
Naturell Omega-3 1000 mg, 120 kaps
54,90 zł
NOWOŚĆ
Odporność, Trawienie
Nasiona trybuły ogrodowej do samodzielnego wysiania, 1 g
2,00 zł
Odporność
Naturell Immuno Hot, 10 saszetek
16,48 zł
Odporność, Energia, Beauty
Naturell Witamina B Complex Vegan, 180 tabletek
79,99 zł

Eter dietylowy, choloroform i inne środki w medycynie

W latach 40. XIX w. William T. Green Morton i Charles T. Jackson z powodzeniem eksperymentowali nad zastosowaniem eteru dietylowego w medycynie. Od 1847 r. metoda zaczęła się upowszechniać na całym świecie. James Young Simpson, poszukując lepszego środka anestezjologicznego, odkrył chloroform. Eter i chloroform były stosowane do lat 50. XX w., kiedy to wynaleziono halotan. Jednak środki te mogą uzależniać i powodują niepożądane efekty, więc obecnie miesza się je lub stosuje na przemian, żeby zmniejszyć ryzyko. Coraz częściej stosuje się ksenon, który nie wykazuje żadnych negatywnych działań i wydaje się idealnym środkiem anestezjologicznym. Dotychczas jego zastosowanie ograniczała wysoka cena produkcji, jednak postęp w przemyśle obniżył ją do poziomu umożliwiającego szersze zastosowanie.

anast

Przypadkowe odkrycie przez Jamesa Younga Simpsona chloroformu (rysownik nieznany).
Źródło: www.bookrags.com

Alkohol – jedyny legalny „środek anestezjologiczny”

Do legalnego użytku towarzyskiego pozostał już tylko jeden „środek anestezjologiczny” w postaci alkoholu. Zdarzają się jednak lekarze, którzy dostrzegają negatywne efekty jego stosowania. Należy więc mieć nadzieję, że w jakimś laboratorium wybuchnie kolejny brzemienny w skutkach dla ludzkości atak śmiechu, który będzie efektem odkrycia napoju wyskokowego niepowodującego niepożądanych efektów.

 

Źródła:

  1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK232965/
  2. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1297313/
  3. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4608178/
i
Treści zawarte w serwisie mają wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.

Podoba Ci się ten artykuł?

Tak
Nie

Powiązane tematy:

Zainteresują cię również:

Kobiety w laboratorium

Biobójcze nanokompozyty pomogą w walce z drobnoustrojami. Niezwykłe dokonanie naukowców z PAN

Nie chcesz, żeby twój mózg się szybko starzał? Wyśpij się!

Noga z butem i rumiankiemm za butem

Czy na ból stawów pomagają ciepłe okłady?

Nie tylko zawał serca czy udar. Badania pokazują, że otyłość może spowodować również utratę wzroku

Największe naukowe odkrycia 2022 roku. Subiektywne zestawienie biotechnologa Dawida Polaka / AdobeStock

Największe naukowe odkrycia 2022 roku. Subiektywne zestawienie biotechnologa Dawida Polaka

Powstał projekt pierwszej na świecie sztucznej macicy. Dzięki niej na świat może przychodzić rocznie 30 tys. dzieci

Powstał projekt pierwszej na świecie sztucznej macicy. Dzięki niej na świat może przychodzić rocznie 30 tys. dzieci

Ma 23 lata i pokaźny dorobek naukowy. Poznajcie Wojciecha Nazara, najmłodszego doktora w Polsce!

Ma 23 lata i pokaźny dorobek naukowy. Poznajcie Wojciecha Nazara, najmłodszego doktora w Polsce!

Wkurza cię, jak ktoś ciągle rusza nogą albo bez przerwy poprawia włosy? To może być mizokinezja

Drażni cię, gdy ktoś ciągle rusza nogą albo bez przerwy poprawia włosy? To może być mizokinezja

Worki z krwią

Krew wyhodowana w laboratorium zrewolucjonizuje medycynę? Otrzymały ją już pierwsze osoby

Kawa wypłukuje magnez? Fakty i mity dotyczące kawy

Badacze wyhodują pacjentom nowe narządy. Mini wątroby będą mogły uratować życie! / pexels

Badacze wyhodują pacjentom nowe narządy. Miniaturowe wątroby będą mogły uratować życie!

Łysienie da się wyleczyć białkiem? Przełomowe odkrycie naukowców z Kalifornii

Witamina B6 pomoże w walce z depresją? Zaskakujące odkrycie naukowców

Pacjent po ostrym udarze mózgu powrócił do zdrowia. Wielki sukces polskich lekarzy!

Implant zamiast tabletki przeciwbólowej? Innowacyjne rozwiązanie naukowców

„W jednej torebce zielonej herbaty jest do 400 gatunków owadów”. Zaskakujące odkrycie naukowców

Zmiany klimatyczne zabierają nam sen. Zaskakujące odkrycie naukowców

Alicja Binkowska

Alicja Binkowska: „Rezygnowanie z psychoterapii na rzecz przyjmowania olejków CBD to bardzo niepokojący kierunek”

Świadomy sen

Świadomy sen – jak kontrolować sen, jak świadomie śnić?

Kobieta leży na trawie, ma zamknięte oczy

Jak spać, aby twój organizm najlepiej na tym skorzystał?

Kobieta w laboratorium

Jakie są największe naukowe odkrycia 2021 roku? Wymienia biotechnolog Dawid Polak

„Chłopaki nie płaczą”? Wyjaśniamy, dlaczego już nikt nigdy nie powinien tak mówić

Monika Tarnowska

Monika Tarnowska: Ekran jest dla dzieci oczywistym wyborem – bywa tam kolorowo, ciekawie, dynamicznie i nie ma pandemii

Dzieci z klas I-III wracają do szkoły po feriach. "Przeważyła opinia, że ryzyko nakręcenia epidemii nie jest tak duże"

Dzieci z klas I-III wracają do szkoły po feriach. „Przeważyła opinia, że ryzyko nakręcenia epidemii nie jest tak duże”

×