Przejdź do treści

Co to jest krzywica? Charakterystyka i objawy krzywicy występującej u dzieci

szkielet ukazujący kości nogi zdrowej oraz z krzywicą
Fot. kintarapong / stock.adobe.com
Podoba Ci
się ten artykuł?
Udostępnij bliskim

Krzywica to choroba występująca zazwyczaj u dzieci, której istotą są zaburzenia w mineralizacji kości. Objawy krzywicy jak i sama choroba znacznie obciążają pacjenta pod względem zdrowotnym oraz znacznie obniżają jakość życia. Krzywicę u dzieci rozpoznaje się pomiędzy 2 miesiącem a 3 rokiem życia, a krzywica u dorosłych określana jest mianem osteomalacji. Leczenie krzywicy jest konieczne.

Nasze teksty zawsze konsultujemy z najlepszymi specjalistami

lek. Marta Dąbrowska
Marta Dąbrowska
lekarz

Pierwsze objawy krzywicy u niemowląt mogą być zatrzymane, a stan zdrowia zrównoważony przy wprowadzeniu odpowiedniej opieki pediatrycznej, zbilansowanej diety i suplementacji witaminowej. Zaniechanie leczenia prowadzi zazwyczaj do znacznego progresu choroby. Skutki krzywicy to m.in.: różaniec krzywiczy i bransolety krzywicze.

Co to jest krzywica?

Krzywica jest chorobą metaboliczną polegającą na zaburzeniu mineralizacji kości i związanymi z tym procesem deformacjami kostnymi (tzw. krzywica hipofosfatemiczna) wywołanymi głównie przez niedobór witaminy D, wapnia i fosforanów.

Krzywica występuje przed zamknięciem nasad długich kości, dlatego dotyczy głównie dzieci od okresu niemowlęctwa do 3 roku życia. W dojrzałym układzie kostnym krzywica nosi miano osteomalacji, czyli zmniejszenia gęstości kości na skutek tego samego mechanizmu, co krzywica kości u dzieci.

Objawy krzywicy pojawiają się w zależności od wieku i mogą mieć charakter przejściowy, zależą również od stopnia niedoborów składników budulcowych tkanki kostnej. Po eliminacji czynników ryzyka oraz odpowiednim leczeniu krzywicy objawy znacznie łagodnieją, jednakże powstałe zniekształcenia szkieletowe, zaburzone procesy wzrostowe organizmu i opóźnienie funkcji motorycznych mogą być trwałe.

W przestrzeni zakupowej HelloZdrowie znajdziesz produkty polecane przez naszą redakcję:

NOWOŚĆ
Odporność, Trawienie
Nasiona trybuły ogrodowej do samodzielnego wysiania, 1 g
2,00 zł
Odporność
Iskial MAX + CZOSNEK, Suplement diety wspierający odporność i układ oddechowy, 120 kapsułek
42,90 zł
Odporność
Bloxin Żel do jamy ustnej w sprayu, 20 ml
25,99 zł
Odporność
Naturell Immuno Hot, 10 saszetek
16,48 zł
Odporność
Estabiom Junior, Suplement diety, 20 kapsułek
28,39 zł
Niemowlę leży na łóżku

Przyczyny krzywicy

Główną przyczyną krzywicy jest niedobór witaminy D, lidera regulacji homeostazy wapniowo-fosforanowej organizmu człowieka, wywołany najczęściej niedostępnością naturalnego pasma ultrafioletowego B światła słonecznego. Ponadto czynnikami ryzyka krzywicy u niemowlęcia jest ciemna karnacja skóry, stosowanie silnych filtrów UV i brak ekspozycji skóry na słońce poprzez zasłanianie ciała odzieżą oraz niedożywienie wapniowe i witaminowe.

Do krzywicy może przyczynić się również szereg schorzeń prowadzących do niedoboru witaminy D, np. przewlekłe choroby nerek, zaburzenia wchłaniania jelitowego, zaburzenia absorpcji i metabolizmu oraz długotrwałe całkowite żywienie pozajelitowe.

Objawy krzywicy

Krzywica u dzieci powoduje zaburzenia rozwojowe oraz szereg zmian w układzie kostnym. Pierwsze objawy krzywicy u niemowląt mogą pojawić się już podczas karmienia dziecka, kiedy występuje nadmierna potliwość główki dziecka i utrata łaknienia, nie zrastające się ciemiączko, ogniskowe rozmiękanie kości potylicznej czy opóźnione bądź nieregularne wyrzynanie się zębów.

Krzywica u dzieci objawia się też poprzez drażliwość, skłonność do zaparć, a nawet pojawienie się charakterystycznego zapachu moczu, ogólny niepokój oraz zmianę usposobienia.

Z upływem czasu pojawiają się objawy ogólnoustrojowe i szkieletowe m.in.:

  • mały obwód klatki piersiowej, spłaszczenie czaszki, zgrubienia fragmentów kości długich;
  • rozmiękanie rosnących kości skutkujące bólem, deformacjami i wygięciem w obszarze kończyn dolnych, tzn. szpotawość nóg, czyli przybranie przez kończyny dolne kształtu litery „O” lub koślawości nóg, czyli kształtu litery „X”;
  • ogólne osłabienie siły mięśniowej i wytrzymałości kości, skutkujące garbem krzywiczym w odcinku lędźwiowym, klatką piersiową kurzą, szewską i łódkowatą oraz płaskostopiem.

Objawy krzywicy u dzieci to również:

  • żabi brzuch, tzw. brzuch krzywiczy, objawia się spłaszczeniem i rozlaniem na boki w wyniku osłabienia mięśni ściany brzucha oraz żołądka i jelit;
  • opóźniony rozwój psychomotoryczny;
  • skłonności do infekcji układu oddechowego, napadów drgawek hipokalcemicznych;
  • opóźnienie wzrostu;
  • skłonności do łamania kości.

Objawy krzywicy u dzieci świadczące o znacznym stopniu zaawansowania choroby to:

  • różaniec krzywiczy, czyli krzywica żeber i klatki piersiowej polegająca na zgrubieniu połączeń kostno-chrzęstnych żeber i przybranie charakterystycznego kształtu koralików różańca;
  • krzywica żeber to również objaw w postaci bruzdy Harrisona, polegający na wyciągnięciu żeber w linii przyczepu przepony, tzn. wyraźnie zauważalnej bruzdy biegnącej w poprzek klatki piersiowej;
  • bransoleta krzywicza, czyli zgrubienie dalszych przynasad kości łokciowej i promieniowej oraz ich połączeń kostno-chrzęstnych przybierających kształt bransolet w okolicy nadgarstków.

Leczenie krzywicy jest konieczne dla ograniczenia postępu choroby i kształtujących się zniekształceń szkieletowych, układowych, motorycznych i rozwojowych dziecka.

Zobacz także

Leczenie i profilaktyka krzywicy

Krzywica jest chorobą, której można uniknąć, stosując odpowiednią profilaktykę i będąc pod opieką pediatryczną.

Leczenie krzywicy skupia się na suplementacji witaminowej z grupy D oraz uzupełniania wapniowo-fosforanowego. Zaleca się również regularną ekspozycję na naturalne światło słoneczne bądź sztucznie uzyskane w przebiegu fizjoterapii. Leczenie osteomalacji u dorosłych może być również wspomagane promieniami UV w solarium, jednak zaleca się konsultację ze specjalistą w zakresie doboru mocy i rodzaju lamp UV.

Ponadto godna uwagi jest zbilansowana dieta bogata w wapń, witaminę D i tłuszcze umożliwiające rozpuszczanie i wchłanianie składników odżywczych.

Bibliografia

Przytrzymaj
i odkryj

Płudowski P., Zakharova I i inni, Krzywica niedoborowa – aktualne spojrzenie na epidemiologię, leczenie i zapobieganie, Post N Med 2016; XXIX(10): 760-766,

i
Treści zawarte w serwisie mają wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.

Podoba Ci się ten artykuł?

Tak
Nie

Powiązane tematy:

Zainteresują cię również:

Białe plamy na paznokciach – co oznaczają i jak się ich pozbyć?

Kobieta - ból zeba

Co zrobić, kiedy boli ząb? Poznaj domowe sposoby, które przyniosą Ci ulgę!

Przelewanie w brzuchu – czy jest normalne? Co może oznaczać uczucie przelewania wody w brzuchu?

Uważano go za defekt skóry, a chorym podawano arszenik, jod i olej z wątroby dorsza. Jak kiedyś leczono toczeń

Bruzdy na paznokciach – podłużne, poprzeczne. Przyczyny i leczenie bruzd na paznokciach

„Medycyna konwencjonalna nie stoi w sprzeczności z medycyną integralną czy holistycznym podejściem do zdrowia. Przeciwnie, jest jej częścią” – mówi Orina Krajewska

Nazywano go „złotem duszy”, wierząc, że poprawia nastrój, podawano z winem i gotowano w ryżu. Jak kiedyś leczono złotem

Kobieta

Ty zawsze w trzech swetrach, a dalej ci zimno? Oto kilka możliwych przyczyn

„Dzięki współpracy z pacjentami czuję spokój i nie boję się chorób” – mówi Robert Statkiewicz, osoba współtworząca aplikację „Pacjenci Pacjentom”, członkum zarządu Fundacji Ludzie i Medycyna

Jak Polacy oceniają szpitale?

Pacjenci i pacjentki ocenili polskie szpitale. Najczęściej narzekali na brak poszanowania prawa do intymności i kiepskie jedzenie

5 codziennych zagrożeń dla kręgosłupa. Unikaj jak ognia!

Dłonie

Dziewczynce amputowano wszystkie kończyny. Winą błędna diagnoza lekarzy

Jeden z najlepszych szpitali na świecie znajduje się w Krakowie. „Za konsolą robota i chirurg, i chirurżka mają taką samą doskonałość”, mówi prezeska Joanna Szyman

Czy masz obowiązek odwołać wizytę lekarską i co może ci grozić, jeśli tego nie zrobisz? Wyjaśnia prawniczka

Czy masz obowiązek odwołać wizytę lekarską i co może ci grozić, jeśli tego nie zrobisz? Wyjaśnia prawniczka

Największe naukowe odkrycia 2022 roku. Subiektywne zestawienie biotechnologa Dawida Polaka / AdobeStock

Największe naukowe odkrycia 2022 roku. Subiektywne zestawienie biotechnologa Dawida Polaka

Jedna, "centralna" kolejka sprawi, że szybciej dostaniemy się do specjalistów? Wyjaśniamy, co zakłada nowy projekt ustawy Ministerstwa Zdrowia

Jedna, „centralna” kolejka sprawi, że szybciej dostaniemy się do specjalistów? Wyjaśniamy, co zakłada nowy projekt ustawy Ministerstwa Zdrowia

Jak opanować przetłuszczające się włosy? Kosmetyki i domowa pielęgnacja

Ma 23 lata i pokaźny dorobek naukowy. Poznajcie Wojciecha Nazara, najmłodszego doktora w Polsce!

Ma 23 lata i pokaźny dorobek naukowy. Poznajcie Wojciecha Nazara, najmłodszego doktora w Polsce!

Lek. Ewa Stawiarska: Umniejszanie problemów pacjenta jest słabe i nie pozostawia profesjonalnego wrażenia

Lek. Ewa Stawiarska: Umniejszanie problemów pacjenta jest słabe i nie pozostawia profesjonalnego wrażenia

Od 2023 r. pielęgniarki będą miały większe uprawnienia. Co to dla nas oznacza?

Od 2023 r. pielęgniarki będą miały większe uprawnienia. Co to dla nas oznacza?

„Zostało złamane moje prawo do intymności i godności”. Pacjentka opowiada o wizycie u ginekologa, na którą złożyła skargę, a FEDERA apeluje: „Czujesz, że twoje prawa są łamane? Reaguj”

„Zostało złamane moje prawo do intymności i godności”. Pacjentka opowiada o wizycie u ginekologa, na którą złożyła skargę, a FEDERA apeluje: „Czujesz, że twoje prawa są łamane? Reaguj”

cukier

Życie bez cukru. Co się zadzieje, kiedy odstawisz słodkości?

Pulsujący ból głowy – jakie są przyczyny i co przyniesie ulgę?

Szybka utrata wagi – o czym może świadczyć nagłe chudnięcie?

×