Przejdź do treści

Czym jest i jak wygląda drżenie samoistne? Przyczyny, objawy i leczenie zaburzeń pracy układu pozapiramidowego

kobieta trzyma za nadgarstek
Fot. Orawan / Adobe
Podoba Ci
się ten artykuł?
Udostępnij bliskim

Drżenie samoistne to objaw zaburzenia pracy układu pozapiramidowego polegający na występowaniu mimowolnych drżeń kończyn górnych i głowy, ale też innych części ciała. Samoistne drżenie rąk nasila się między innymi pod wpływem stresu i wykonywania precyzyjnych czynności.

Nasze teksty zawsze konsultujemy z najlepszymi specjalistami

Agnieszka Widera
lekarz

Drżenie samoistne mięśni może rozwinąć się u osób w każdym wieku, jednak najczęściej dotyczy pacjentów będących w drugiej i szóstej dekadzie życia. Miewa podłoże genetyczne lub charakter idiopatyczny, czyli nieznany. W leczeniu stosuje się głównie farmakoterapię, która łagodzi objawy.

Co to jest drżenie samoistne?

Drżenie samoistne określane jest również jako choroba Minora. Charakteryzuje się rytmicznymi ruchami o niewielkiej amplitudzie (głównie rąk, głowy i języka), które wpływają na jakość głosu. Rzadziej obserwuje się ruchy kończyn dolnych, twarzy i tułowia. Samoistne drżenie mięśni cechuje drżenie głównie kinetyczne – występujące i nasilające się podczas wykonywania precyzyjnych ruchów, jak pisanie czy otwieranie drzwi kluczem, określane również jako drżenie zamiarowe lub ataktyczne. Drżenie samoistne może przybrać też charakter statyczny, jednak pojawia się dopiero z czasem trwania choroby. Schorzenie nie ma wpływu na długość życia. Najczęściej pojawia się w drugiej i szóstej dekadzie życia i może powodować upośledzenie sprawności fizycznej i psychospołecznej.

W przestrzeni zakupowej HelloZdrowie znajdziesz produkty polecane przez naszą redakcję:

Odporność
Naturell Omega-3 500 mg, 240 kaps.
30,00 zł
Odporność, Energia, Beauty
Naturell Witamina B Complex Vegan, 180 tabletek
79,99 zł
Odporność
Bloxin Żel do nosa w sprayu, 20 ml
25,99 zł
Odporność
Naturell Ester-C® PLUS 100 tabletek
57,00 zł
NOWOŚĆ
Odporność, Multilac
Hello Box Odporność
129,99 zł
Starsza kobieta z chorobą Parkinsona podczas rehabilitacji

Przyczyny samoistnego drżenia rąk

Drżenie samoistne głowy i rąk może mieć podłoże genetyczne, czyli rodzinne, dziedziczone w sposób autosomalny dominujący, w którego przebiegu stwierdza się mutacje genów FET 1 oraz ETM. Drżenie samoistne, które nie powstało na skutek dziedziczenia, określane jest jako idiopatyczne, czyli o nieustalonej etiologii.

Objawy drżenia samoistnego

Objawy drżenia samoistnego mogą pojawić się w młodym wieku (około 20 roku życia) w postaci rodzinnej. Przebieg i obraz choroby początkowo jest łagodny, ale z tendencją do nasilania. Samoistne drżenie mięśni dotyczy głównie rąk, z biegiem czasu amplituda drgań wzrasta i rozprzestrzenia się na mięśnie kończyn dolnych, głowy, języka i głosu. Poza dyskomfortem psychicznym wywołanym drżącym ciałem coraz silniejsze mimowolne ruchy wpływają na pogorszenie jakości funkcjonowania motorycznego, czyli precyzyjności ruchów rąk i chodzenia w linii prostej. Z kolei objawy drżenia idiopatycznego pojawiają się zazwyczaj około 60 roku życia. Często obserwuje się również tzw. drżenie ortostatyczne, czyli drganie nóg z poczuciem niestabilności i równowagi zanikające podczas chodzenia lub siedzenia.

Samoistne drżenie mięśni charakteryzuje się nasileniem objawów pod wpływem stresu, z kolei w trakcie odpoczynku i spokoju psychicznego objawy widocznie się zmniejszają.

Zobacz także

Drżenie samoistne – różnicowanie i diagnoza

Samoistne drżenie mięśni może być objawem wielu chorób neurologicznych, metabolicznych czy demielinizacyjnych. Jednostkami podobnymi do drżenia samoistnego są: choroba Parkinsona i inne zespoły parkinsonizmu, drżenia na tle emocjonalnym, psychogennym czy abstynenckim, zatrucia lekami i substancjami toksycznymi, drżenia móżdżkowe, dystonie mięśniowe i drżenia o podłożu metabolicznym. Dla prawidłowego zdiagnozowania samoistnego drżenia rąk opracowano kryteria rozpoznawania, których spełnienie wskazuje na drżenie samoistne i jednocześnie wyklucza inne potencjalne choroby. Do kryteriów podstawowych zalicza się obustronne, statyczne i kinetyczne drżenie rąk, brak innych objawów neurologicznych oraz odosobnione i współwystępujące drżenie głowy bez cech dystonii, czyli przybierania przez pacjenta nienaturalnych pozycji ciała wywołanych mimowolnymi skurczami i skręcaniem ciała.

Leczenie samoistnego drżenia rąk

Drżenie samoistne ma charakter nieuleczalny, mimo że objawy można skutecznie wygaszać farmakoterapią. Leczenie tego typu to pierwsza faza terapeutyczna, która osłabia drżenia rąk i głowy, znacznie wpływa na poprawę codziennego funkcjonowania i łagodzi dyskomfort psychiczny. Leczenie drżenia samoistnego można wzbogacić o terapię zajęciową, w szczególności ergoterapię, czyli usprawnianie poprzez pracę. Pacjentom z samoistnym drżeniem mięśniowym poleca się treningi motoryki małej z zastosowaniem np. obciążników na nadgarstki lub przedmiotów cięższych niż te codziennego użytku, np. ciężkie kubki czy naczynia stabilizujące ręce i łagodzące amplitudy drgań. W przypadku nasilania objawów, niewystarczających efektów leczenia i znacznego pogorszenia jakości życia rozważa się leczenie neurochirurgiczne polegające na celowym uszkodzeniu określonych struktur mózgowia bądź ich stymulacji poprzez wszczepienie elektrod i połączenie ich z rozrusznikiem znajdującym się pod skórą w obszarze klatki piersiowej.

Bibliografia

Przytrzymaj
i odkryj

Szczeklik A., Choroby wewnętrzne. Przyczyny, rozpoznanie i leczenie, t. II, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2005.

Najnowsze w naszym serwisie

i
Treści zawarte w serwisie mają wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.

Podoba Ci się ten artykuł?

Tak
Nie

Powiązane tematy:

Zainteresują cię również:

Czym jest encefalopatia i jakie daje objawy?

Kobieta - ból zeba

Co zrobić, kiedy boli ząb? Poznaj domowe sposoby, które przyniosą Ci ulgę!

Przelewanie w brzuchu – czy jest normalne? Co może oznaczać uczucie przelewania wody w brzuchu?

Uważano go za defekt skóry, a chorym podawano arszenik, jod i olej z wątroby dorsza. Jak kiedyś leczono toczeń

Bruzdy na paznokciach – podłużne, poprzeczne. Przyczyny i leczenie bruzd na paznokciach

Kobieta trzyma psa na rękach

Stres. Jak sobie z nim radzić? Oto 14 pomysłów, jak poradzić sobie ze stresem

„Medycyna konwencjonalna nie stoi w sprzeczności z medycyną integralną czy holistycznym podejściem do zdrowia. Przeciwnie, jest jej częścią” – mówi Orina Krajewska

Nazywano go „złotem duszy”, wierząc, że poprawia nastrój, podawano z winem i gotowano w ryżu. Jak kiedyś leczono złotem

Kobieta

Ty zawsze w trzech swetrach, a dalej ci zimno? Oto kilka możliwych przyczyn

Podawano miksturę z piwonii, popularne było picie własnego moczu, koniecznie z lewej dłoni. Jak kiedyś leczono padaczkę

„Dzięki współpracy z pacjentami czuję spokój i nie boję się chorób” – mówi Robert Statkiewicz, osoba współtworząca aplikację „Pacjenci Pacjentom”, członkum zarządu Fundacji Ludzie i Medycyna

Jak Polacy oceniają szpitale?

Pacjenci i pacjentki ocenili polskie szpitale. Najczęściej narzekali na brak poszanowania prawa do intymności i kiepskie jedzenie

5 codziennych zagrożeń dla kręgosłupa. Unikaj jak ognia!

Dłonie

Dziewczynce amputowano wszystkie kończyny. Winą błędna diagnoza lekarzy

Jeden z najlepszych szpitali na świecie znajduje się w Krakowie. „Za konsolą robota i chirurg, i chirurżka mają taką samą doskonałość”, mówi prezeska Joanna Szyman

Torbiel Tarlova – przyczyny, objawy, diagnostyka, leczenie /fot. Adobe Stock

Torbiel Tarlova – przyczyny, objawy, diagnostyka, leczenie zmian na kręgosłupie

Czy masz obowiązek odwołać wizytę lekarską i co może ci grozić, jeśli tego nie zrobisz? Wyjaśnia prawniczka

Czy masz obowiązek odwołać wizytę lekarską i co może ci grozić, jeśli tego nie zrobisz? Wyjaśnia prawniczka

Jakie są objawy i przyczyny chorób neurodegeneracyjnych? Przykłady i sposoby leczenia

Największe naukowe odkrycia 2022 roku. Subiektywne zestawienie biotechnologa Dawida Polaka / AdobeStock

Największe naukowe odkrycia 2022 roku. Subiektywne zestawienie biotechnologa Dawida Polaka

Jedna, "centralna" kolejka sprawi, że szybciej dostaniemy się do specjalistów? Wyjaśniamy, co zakłada nowy projekt ustawy Ministerstwa Zdrowia

Jedna, „centralna” kolejka sprawi, że szybciej dostaniemy się do specjalistów? Wyjaśniamy, co zakłada nowy projekt ustawy Ministerstwa Zdrowia

Jak opanować przetłuszczające się włosy? Kosmetyki i domowa pielęgnacja

Ma 23 lata i pokaźny dorobek naukowy. Poznajcie Wojciecha Nazara, najmłodszego doktora w Polsce!

Ma 23 lata i pokaźny dorobek naukowy. Poznajcie Wojciecha Nazara, najmłodszego doktora w Polsce!

Lek. Ewa Stawiarska: Umniejszanie problemów pacjenta jest słabe i nie pozostawia profesjonalnego wrażenia

Lek. Ewa Stawiarska: Umniejszanie problemów pacjenta jest słabe i nie pozostawia profesjonalnego wrażenia

Od 2023 r. pielęgniarki będą miały większe uprawnienia. Co to dla nas oznacza?

Od 2023 r. pielęgniarki będą miały większe uprawnienia. Co to dla nas oznacza?

×