Ebola – ryzyko zachorowania, objawy, okres inkubacji. Jak przebiega leczenie gorączki krwotocznej?

Ebola to wirus wywołujący gorączkę krwotoczną. Występuje głównie w rejonach tropikalnych, ale zachorowania zdarzają się także na innych kontynentach. Rozprzestrzeniony na człowieka może być śmiertelny. Mimo leczenia i hospitalizacji w wyniku zakażenia umiera ponad połowa chorych.

Pierwszą epidemię wirusa Ebola odkryto w 1975 roku, w Sudanie i Demokratycznej Republice Konga. Nadano mu nazwę rzeki, w której rejonie odnotowano pierwsze zachorowania. Powodował gorączkę, dreszcze i osłabienie. Niektórych chorych nie można było uratować. Umierali, ponieważ nie było leku, który powstrzymałby rozwój choroby. Mimo postępów medycyny nadal nie udało się go wynaleźć.

Co to jest Ebola?

Ebola (Ebola virus disease) jest wirusem wywołującym gorączkę krwotoczną. Jego materiał genetyczny to jednoniciowe DNA o ujemnej polarności. Wyglądem przypomina pokręconą pałeczkę zbudowaną z siedmiu białek, z których przynajmniej jedno odpowiada za spowolnienie układu odpornościowego. Swoją nazwę zawdzięcza rzece, która jest położona w północnym regionie Demokratycznej Republiki Konga. To w jej rejonie odkryto pierwszą epidemię Eboli w Afryce, w wyniku której zmarło blisko 50% chorych.

Gorączka krwotoczna jest chorobą zakaźną przenoszoną głównie przez nietoperze, ale zakażenie mogą przenosić też inne zwierzęta leśne żyjące na terenie Afryki. Łatwo przenosi się na człowieka i szybko rozprzestrzenia.

Wirusem Ebola można się zarazić poprzez kontakt uszkodzonej skóry z krwią lub wydzielinami chorego, co przy trybie życia mieszkańców regionów afrykańskich często bywa nieuniknione. Chorzy stanowią zagrożenie dla innych, ponieważ mogą zarażać nie tylko w okresie choroby, ale też rekonwalescencji. Źródłem zakażenia są nawet przedmioty przez nich używane, choć nigdy nie potwierdzono oficjalnie, że wirus przenosi się drogą kropelkową. Zachorowaniu sprzyja także przebywanie z chorym w jednym pomieszczeniu, zwłaszcza gdy nie ma w nim odpowiednich warunków sanitarnych.

Ebola w Europie

Ryzyko zachorowania na gorączkę krwotoczną Ebola poza regionem afrykańskim jest znikome. Zarazić się mogą jedynie te osoby, które podróżują lub przebywają długo w rejonie epidemicznym. To dlatego każdemu wylatującemu stamtąd turyście mierzy się temperaturę, ale nie zawsze jest to miarodajne. Okres inkubacji wirusa wynosi 2–21 dni, a objawy nie zawsze pojawiają się od razu, dlatego istnieje ryzyko przeniesienia zakażenia na inny kontynent. W Polsce i innych krajach europejskich nie odnotowano obecnie zachorowań.

Objawy Eboli

Przy zakażeniu Ebolą objawy są mało charakterystyczne, ponieważ można je pomylić z niegroźnym przeziębieniem. Chory jest osłabiony, może mieć gorączkę i dreszcze. Boryka się też z bólem brzucha oraz wymiotami i biegunką. Czasem pojawiają się inne, bardziej poważne dolegliwości, takie jak ból w klatce piersiowej i duszność, uporczywy kaszel, spadek ciśnienia tętniczego, narastające obrzęki i bóle głowy.

U niektórych chorych z Ebolą wirus może powodować zaburzenia neurologiczne w postaci drgawek, zaburzeń świadomości, a nawet śpiączki. Może również dojść do krwawień z przewodu pokarmowego, bezmoczu lub zaburzeń metabolicznych. Takie symptomy są zagrożeniem dla życia i zdrowia, dlatego pacjent musi otrzymać natychmiastową pomoc lekarską. Nie wszystkich udaje się uratować. Chorobę Eboli cechuje wysoka śmiertelność.

Leczenie zakażenia wirusem Ebola

Gorączkę krwotoczną leczy się objawowo, ponieważ nie ma lekarstwa, które zahamowałoby rozwój choroby. Chorego trzeba umieścić w izolacji. Powinien być leczony na oddziale intensywnej terapii. Nie wolno mu podawać leków przeciwzapalnych ani glikokortykosteroidowych. Objawy łagodzi się poprzez nawadnianie, co pozwala na wyrównanie zaburzeń elektrolitowych chorego. Jeśli to konieczne, podaje się również tlen. Niektórzy pacjenci są kierowani na terapię eksperymentalną z zastosowaniem przeciwciał monoklonalnych. To jedyne możliwości leczenia, ponieważ nie istnieje szczepionka na Ebolę.

Osoby, które miały bezpośredni kontakt z chorym, poddaje się kwarantannie. Czas izolacji jest uzależniony od decyzji lekarza epidemiologa, który oceni ryzyko ewentualnego zakażenia. Jeśli będzie wysokie, kwarantanna może potrwać nawet 21 dni. Dotyczy to zwłaszcza tych osób, które miały styczność z krwią albo wydzielinami chorego lub dotykały zwłok osoby zakażonej. W rejonach afrykańskich jest to bardzo częste, ponieważ praktykuje się tam kult, który polega na całowaniu i dotykaniu zmarłego. W niektórych domach i szpitalach panują złe warunki sanitarne, brakuje też sprzętu niezbędnego do ratowania ludzi. Brak środków ochrony osobistej zwiększa ryzyko zachorowania.