Endokrynolog – na czym polega jego praca?

Endokrynolog specjalizuje się w leczeniu schorzeń spowodowanych przez dysfunkcje produkowania hormonów. Może on diagnozować i leczyć choroby tarczycy, jajników, jąder, podwzgórza, nadnercza, trzustki oraz przysadki.

Endokrynolog to lekarz, do którego zwykle kieruje internista po pierwszej wizycie w przychodni. Lekarz endokrynolog zajmuje się badaniem gruczołów dokrewnych, inaczej zwanymi endokrynnymi, które wydzielają do krwi hormony. Hormony zaś regulują wiele istotnych procesów w ludzkim organizmie.

Czym zajmuje się endokrynolog?

Dobry endokrynolog jest w stanie wyleczyć pacjenta z ciężkich chorób układu dokrewnego. Mowa tutaj o hormonach, czyli związkach chemicznych, które kontrolują dziesiątki procesów zachodzących w naszym organizmie. Układ hormonalny bywa też nazywany dokrewnym, bo to właśnie do krwi uwalniane są produkowane w gruczołach hormony. Choroby hormonalne pojawiają się wówczas, gdy gruczoł zaczyna produkować zbyt dużą lub zbyt małą ilość określonego hormonu.

W przychodniach endokrynologicznych musi mieć miejsce najpierw prawidłowa diagnoza problemów hormonalnych i określenie ich przyczyny. Dopiero na późniejszym etapie endokrynolog dobiera formę terapii – farmakologię lub dodatkowo leczenie chirurgiczne (w bardziej skomplikowanych przypadkach). W klinikach endokrynologii specjaliści zajmują się leczeniem zaburzenia równowagi hormonalnej i walczą z jej skutkami np. nowotworami lub guzkami.

Jakie schorzenia leczy się u endokrynologa?

Aby lepiej zrozumieć, czym zajmuje się endokrynolog, warto zapoznać się z tym, jakie zaburzenia leczy, a są to m.in.:

• Choroby tarczycy – to bez wątpienia jedne z najpowszechniejszych dziś chorób, szczególnie u kobiet. W poradni endokrynologicznej dokładnie sprawdza się poziom wydzielania przez tarczycę trójjodotyroniny (T3), tyroksyny (T4).
• Zaburzenia przysadki mózgowej – na oddziale endokrynologicznym bada się poziom hormonu wzrostu (GH), hormonu tyreotropowego (TSH), melanotropiny (MSH) oraz prolaktyny (PRL), hormonu adrenokortykotropowego (ACTH), luteinizującego (LH) i folikulotropowego (FSH).
• Choroby nadnerczy – w gabinetach endokrynologicznych sprawdza się ilość zarówno glikokortkosteroidów jak i mineralokortykosteroidów. Nadnercza produkują również męski hormon płci – testosteron. Rdzeń nadnerczy znany jest z produkowania i wydzielania katecholamin – adrenalina, noradrenalina i dopamina.

Endokrynolog a choroby skóry

Najlepszy endokrynolog może okazać się pomocny w leczeniu trądziku, szczególnie gdy sama wizyta u dermatologa nie przyniosła spodziewanych efektów. Bardzo często zdarza się, że smarowanie zmian skórnych maściami i innymi specyfikami nie niesie za sobą widocznej poprawy skóry. Przyczyna może ukrywać się w zaburzeniach endokrynnych, na przykład w zespole policystycznych jajników (PCOS). Obserwuje się go u kobiet w wieku rozrodczym, bywa on czasem przyczyną niepłodności. Przy PCOS jajniki produkują zbyt duże ilości męskich hormonów i przez to kondycja skóry bywa nie najlepsza. Odpowiednio dobrane leczenie hormonalne jest w stanie znacznie poprawić wygląd skóry.

Endokrynologia i problemy kobiece

Endokrynolog-ginekolog to lekarz, który oprócz specjalizacji z endokrynologii, ma również uprawnienia do leczenia ginekologicznych schorzeń kobiet. Zaburzenia płodności, miesiączkowania, dojrzewania płciowego lub przekwitania można leczyć zatem u jednego i tego samego specjalisty, bez konieczności zapisywania się na dwie oddzielne wizyty i czekania w długich kolejkach. Lekarz o takiej specjalności bardziej szczegółowo bada swoją pacjentkę i kieruje ją na szereg drobiazgowych badań oceny poziomu hormonów: estrogenu, progesteronu czy też prolaktyny. Te hormony bowiem mają największy wpływ na rozwój typowych dla kobiet zaburzeń jak np. wypadanie włosów, trądzik wieku dojrzałego, problemy ze snem, nagła utrata lub zwiększenie wagi ciała, pojawianie się guzków w okolicy piersi i dróg rodnych, zaburzenia miesiączkowania, brak płodności, niskie libido czy niektóre z nowotworów.

Zaburzenia hormonalne u mężczyzn

Zaburzenia erekcji, niepłodność czy niskie libido mogą wskazywać na zaburzenia wydzielania hormonów u mężczyzn. Endokrynolog bierze wtedy na celownik testosteron należący do androgenów. Zbyt niski jego poziom wskazywać może na uszkodzenie jąder wynikające z infekcji o podłożu wirusowym, nadużywania alkoholu, chorób podwzgórza lub przysadki. Zbyt duże stężenie testosteronu może świadczyć o raku nadnerczy lub jądra. Tego rodzaju nowotwory częściej diagnozuje się u mężczyzn nadużywających sterydów.