Filofobia – gdy miłość wywołuje atak paniki. Jakie są przyczyny strachu przed zakochaniem?
Miłość jednych uskrzydla, a dla innych jest powodem do lęku. Choć brzmi to nieprawdopodobnie, to osoby zmagające się z filofobią odczuwają irracjonalny lęk przed romantycznym związkiem. Niekiedy niepokój jest tak silny, że zaczynają się izolować od społeczeństwa, co z kolei może się przyczynić do rozwoju wielu innych nieprawidłowości natury psychicznej, jak choćby depresja.
Filofobia – czym jest strach przed związkiem?
ICD-10 to Międzynarodowa Statystyczna Klasyfikacja Chorób i Problemów Zdrowotnych. Zgodnie z nią wszelkie zaburzenia lękowe to rodzaj nerwicy. W kręgu tym znajdują się też fobie. Przy tej nieprawidłowości nieuzasadniony strach (czyli właśnie lęk) pojawia się po kontakcie z określoną sytuacją bądź obiektem. Nie musi być to jednak kontakt bezpośredni. Fobia bywa niekiedy tak silna, że już samo wyobrażenie sobie określonej sytuacji bądź obiektu wywołuje stres.
A jak jest w przypadku filofobi zwanej strachem przed miłością albo lękiem przed związkiem? Słowo fobia wywodzi się z greckiego phobos, co należy tłumaczyć jako: strach. Natomiast filos to: przyjaciel. Filofobia jest zatem lekiem przed wejściem w bliskie relacje z drugą osobą.
Zmagający się z filofobią nie potrafi się zakochać, a jednocześnie obawia się też przyjąć miłość od kogoś. Bliskość wywołuje dyskomfort. Zamiast upragnionej satysfakcji, poczucia bezpieczeństwa – pojawia się niepokój i permanentny stres.
Czy kiedykolwiek doświadczyłaś ataku paniki?
Filofobia – przyczyny strachu przed zakochaniem
Zgodnie z aktualną wiedzą z zakresu psychiatrii do rozwoju fobii przyczyniają się zarówno czynniki genetyczne, jak i te środowiskowe. Irracjonalny lęk przed zakochaniem może się rozwinąć jako wypadkowa:
- predyspozycji biologicznych,
- cech osobowościowych,
- warunkowania i uczenia się.
W przypadku filofobii szczególnie istotne są czynniki środowiskowe związane z warunkowaniem i uczeniem się. Jeśli więc na wcześniejszym etapie życia doświadczałaś przykrych wrażeń związanych z bliskością – jesteś bardziej narażona na rozwój strachu przed byciem w związku. Być może porzucił cię partner, wychowywałaś się w domu pełnym kłótni między rodzicami, albo spędziłaś dzieciństwo w miejscu, gdzie miłość i bliskość z drugim człowiekiem postrzegane były jako źródło grzechu.
Filofobia – objawy strachu przed bliskością
Nie jest prawdą, że osoba z fobią nie ma świadomości problemu. Jest wręcz przeciwnie – cierpiący na filofobię wie, jak irracjonalne są jego reakcje, ale mimo to unika kontaktów z innymi ludźmi w obawie, że się zakocha.
Filofobia może dawać o sobie znać poprzez:
- uczucie cierpienia i lęku na samą myśl o miłości i zakochaniu,
- unikanie kontaktu z innymi ludźmi,
- niezdolność do podtrzymywania relacji społecznych,
- stronienie od spotkań towarzyskich,
- niepokój podczas zakochiwania się bądź doświadczania innych uczuć romantycznych,
- nerwowość, drażliwość, niepokój na myśl o budowaniu związku,
- depresję.
Filofobia – test
Aby zdecydować się sięgnąć po pomoc specjalisty musisz wiedzieć (lub przynajmniej podejrzewać), że zmagasz się z problemem z budowaniem bliskich relacji z innymi ludźmi. Pomocne może być wykonanie testu lęku społecznego Liebowitza. Pozwala on ocenić lęk i niepokój odczuwane w sytuacjach, które mogą sugerować fobie społeczne. Test online polega na ocenie 24 sytuacji pod kątem odczuwanego niepokoju i częstotliwości unikania sytuacji wymagających nawiązywania relacji z innymi ludźmi.
Filofobia – jak leczyć lęk przed miłością?
Jeśli dostrzegasz, że strach przed nowym związkiem jest u ciebie irracjonalnie silny – może być to znak, że potrzebujesz pomocy. Nie stawiaj jednak autodiagnozy i nie próbuj leczyć się sama. Najlepsze możliwe wsparcie otrzymasz od psychologa bądź psychiatry.
Lęk przed związkiem (fobia) może być leczony metodą terapii behawioralno-poznawczej. Jej przewaga nad metodami psychodynamicznymi tkwi w tym, że nie skupia się ona na przyczynach, lecz szuka najlepszych możliwych sposobów pokonywania irracjonalnego lęku w sytuacji, która go wywołuje.
Jeśli cierpisz na silną filofobię, leczenie może skupić się na stosowaniu środków farmakologicznych. Mowa tu o lekach przeciwdepresyjnych, które stosowane zgodnie z zaleceniami specjalisty, przynoszą korzystne zmiany w terapii lęku i blokad psychicznych przed związkiem.
Źródła:
- A. Nitka-Siemińska, Zaburzenia lękowe – charakterystyka i zasady leczenia, „Forum Medycyny Rodzinnej” 2014, vol. 8, nr 1, s. 37–43.
- J. Rybakowski, Zaburzenia lękowe w postaci fobii, [w:] S. Pużyński i in. (red.), Psychiatria. Psychiatria kliniczna. Tom 2, Edra Urban & Partner, Wrocław 2011, s. 387–392.
Podoba Ci się ten artykuł?
Powiązane tematy:
Polecamy
Elizabeth Olsen o atakach paniki: „Przeżywałam je niemal co godzinę”
Gdy twoje dziecko się boi, sięgnij po tę książkę. „Lęk u dzieci” pod matronatem Hello Zdrowie
„Widok zalanego miasta to trudne doświadczenie”. Od dziecka do seniora – bezpłatne wsparcie psychologiczne dla powodzian
Leki przeciwlękowe, pełna lista. Jak działają poszczególne preparaty?
się ten artykuł?