Jak się przygotować do USG nerek? Przebieg badania oraz wskazania do przeprowadzenia

Badanie ultrasonograficzne wykorzystuje fale ultradźwiękowe, które odbijają się od tkanek i struktur ciała, umożliwiając ich obserwację w czasie rzeczywistym. USG nerek wykonuje się w celu dokonania oceny prawidłowości budowy układu moczowego oraz potwierdzenia bądź wykluczenia schorzeń.

Nie ma znaczących przeciwwskazań co do wykonania USG nerek przez powłoki brzuszne. Jest to nieinwazyjna metoda diagnostyczna i nie wymaga stosowania kontrastu. Przygotowania do badania należy rozpocząć dzień wcześniej. Dotyczą one zwłaszcza diety.

Jak wygląda USG nerek?

Do wykonania badania ultrasonograficznego układu moczowego wykorzystuje się sondę, której końcówkę zwilża się specjalnym żelem i przykłada do skóry brzucha oraz tułowia pacjenta. USG nerek nie jest bolesne, trwa od kilku do kilkunastu minut. Wykonuje się je w pozycji leżącej na plecach oraz na prawym i lewym boku – dla właściwej obserwacji narządów należy kilkakrotnie zmienić ułożenie ciała według wskazówek osoby przeprowadzającej badanie. Niekiedy konieczne jest także wstrzymanie oddechu na krótką chwilę lub badanie w pozycji stojącej. Pacjent nie jest narażony na powikłania po ultrasonografii. Może od razu wrócić do swoich codziennych zajęć.

Jak przygotować się do USG nerek?

Przygotowanie do USG nerek na ogół rozpoczyna się dzień przed badaniem. Ze względu na sąsiedztwo układu moczowego z jelitami należy zadbać o to, aby w dniu poprzedzającym badanie nie spożywać produktów wzdymających. Najlepiej zastosować dietę półpłynną. Nadmiar gazu w jelitach może zakłócić obraz. Dotyczy to zwłaszcza pęcherza moczowego. Do USG nerek nie trzeba być koniecznie na czczo, jednak należy pamiętać, że nadmiar treści pokarmowej w żołądku może utrudniać wykonanie badania. Jeśli więc nie ma przeciwwskazań, najlepiej powstrzymać się od jedzenia na 6 godzin przed USG. Dla prawidłowej oceny pęcherza moczowego ważne jest, aby był on pełny. W związku z tym pacjent na co najmniej godzinę przed badaniem powinien wypić 1–1,5 l niegazowanej wody. Płynów gazowanych należy unikać zarówno w dniu zaplanowanego USG, jak i dzień wcześniej. Z reguły nie ma przeciwwskazań co do przyjmowania stałych leków. W przypadku wystąpienia konieczności zastosowania innej procedury przygotowań – informuje o niej lekarz prowadzący.

Wskazania do wykonania USG nerek i pęcherza moczowego

Celem USG nerek i pęcherza moczowego jest diagnostyka chorób układu moczowego. Wskazaniami do wykonania badania są m.in.:

• krwiomocz,
• nieprawidłowy wynik ogólnego badania moczu,
• bóle brzucha lub w podbrzuszu,
• podejrzenie kamicy moczowej,
• upośledzenie czynności nerek,
• nadciśnienie tętnicze,
• diagnostyka chorób gruczołu krokowego,
• torbiele nerek.

Ponieważ USG nie wykorzystuje promieni rentgenowskich ani środków cieniujących, nie jest to badanie szkodliwe i nie ma ograniczeń co do przeprowadzania go w krótkich odstępach czasu, o ile występuje taka konieczność.

Wynik badania USG nerek

Wynik badania USG ma formę opisową. Określa się w nim położenie nerek, ich rozmiar i kształt – prawidłowo zbudowane narządy powinny mieć długość od 9 do 13 cm, a grubość – 15–25 mm, a także grubość warstwy korowej i rdzenia. Ważnym parametrem jest echogeniczność, dzięki której można rozpoznać choroby miąższu nerek. W badaniu ultrasonograficznym nie określa się czynności nerek. Można natomiast stwierdzić:

• guzy i torbiele nerek,
• złogi w układzie kielichowo-miedniczkowym występujące przy kamicy moczowej,
• wodonercze,
• poszerzony moczowód,
• zwężenie tętnicy nerkowej – w badaniu techniką Dopplera.

Prawidłowa interpretacja wyniku USG nerek musi być uzupełniona o informacje pozyskane w wywiadzie medycznym i badaniach laboratoryjnych.

Przeciwwskazania do wykonania USG nerek

Badanie ultrasonograficzne jest bezpieczne i nie ma ograniczeń co do jego wykonywania. USG nerek można przeprowadzać u kobiet w ciąży, jak również u dzieci. W niektórych przypadkach występują przeciwwskazania dotyczące techniki badania, gdy konieczne jest wprowadzenie głowicy aparatu wewnątrz ciała – przy badaniach przezpochwowych lub przezodbytniczych. O możliwości zastosowania takiej metody diagnostycznej decyduje lekarz prowadzący.

Cena USG nerek

USG układu moczowego przeprowadza się w warunkach ambulatoryjnych – nie wymaga hospitalizacji ani premedykacji. Można je wykonać prywatnie. Cena USG nerek to kilkadziesiąt złotych. Jej wysokość w dużej mierze zależy od gabinetu, a także sprzętu wykorzystywanego do badania i zastosowanej techniki.

USG nerek to badanie bezpieczne o szerokim zastosowaniu diagnostycznym. Pozwala ustalić rozpoznanie wielu chorób układu moczowego oraz stwierdzić nieprawidłowości w anatomicznej budowie narządów.