
Nerki
Nerki są jednym z narządów układu moczowo-płciowego. Mimo niewielkiej wagi – 300 g – spełniają w organizmie bardzo ważne funkcje, zarówno wydalnicze jak i endokrynne.
Nerki są parzystym narządem odpowiedzialnym za m.in. utrzymywanie równowagi wodno-elektrolitowej oraz kwasowo-zasadowej. Chore nerki dają objawy silnego bólu i mogą wskazywać na zapalenia, niewydolności oraz nowotwory.
Gdzie znajdują się nerki?
Gdzie są nerki? Nerki (w kształcie przypominające fasolki) zlokalizowane są w jamie brzusznej po obu stronach kręgosłupa tuż poniżej wątroby i żołądka. Położone są na wysokości ostatnich kręgów piersiowych i pierwszych odcinków lędźwiowych – od Th11/Th12 do L2/L3. W budowie nerki wyróżnia się torebkę włóknistą i tłuszczową. Stanowią one najbardziej zewnętrzną otoczkę nerki. Pojedyncza nerka zbudowana jest z płatków, które połączone są za pomocą tkanki łącznej oraz przewodów wyprowadzających. Nerki zbudowane są z niezliczonej ilości nefronów, czyli mikroskopijnych części, na które składają się kłębuszek nerkowy oraz cewka nerkowa. W kłębuszku nerkowym dochodzi do filtracji krwi, która następnie przechodzi do cewki nerkowej i stamtąd w postaci moczu spływa do miedniczek nerkowych. Przy chorych nerkach wyłączone zostają niektóre z podjednostek je budujących, w konsekwencji czego obciążeniu ulegają struktury, które muszą przejąć funkcję tych niesprawnych.
Chore nerki – objawy
O chorobie nerek może świadczyć szereg objawów. Jak bolą nerki i na jakie choroby może to wskazywać? Ból nerek może pojawić się nagle – jest wtedy bardzo silny i przeszywający lub stopniowo zwiększa swoją intensywność. Gdzie bolą nerki? Lokalizacja to w większości przypadków odcinek lędźwiowy kręgosłupa. Objawami towarzyszącymi chorób nerek są m.in. nudności i wymioty, parcie na mocz, niskie ciśnienie tętnicze krwi, pocenie się i wysoka temperatura ciała oraz obecność krwi w moczu. Takie symptomy mogą świadczyć o kilku dolegliwościach, w tym kamicy nerkowej, ostrym odmiedniczkowym zapaleniu nerek, dużej torbieli nerek, śródmiąższowym zapaleniu nerek bądź nowotworze.
Funkcje nerek
Główną funkcją nerek jest filtracja krwii i produkcja moczu. Poza udziałem w regulacji układu wydalniczego, nerki odpowiadają za czynności hormonalne, produkcję witamin oraz zachowanie równowagi, inaczej homeostazy organizmu. W ciągu jednej minuty przez kłębuszek nerkowy odsączone jest około 120 ml moczu. W diagnostyce parametr ten nazywany jest przesączeniem kłębuszkowym (GFR) i jest podstawowym elementem podlegającym badaniu w przypadku podejrzenia zaburzenia funkcjonowania nerek. W nerkach produkowana jest także renina – regulująca ciśnienie krwi. Innym produktem wydzielania wewnątrzwydzielniczego jest erytropoetyna pobudzająca erytrocyty do namnażania się. Nerki to także rezerwuar, w którym zachodzi synteza witaminy D. W tych parzystych narządach zachodzą procesy mające na celu zachowanie równowagi kwasowo-zasadowej oraz wodno-elektrolitowej dzięki regulacji stężenia jonów wodorowych oraz wodorowęglanowych.
Najczęstsze choroby nerek
Stosunkowo często diagnozowaną chorobą nerek jest kłębuszkowe zapalenie nerek (KZN). W nefrologii opisywane jest jako rozległy proces zapalny, który z czasem może doprowadzić do zwłóknienia kłębuszka nerkowego i tym samym ostrej niewydolności. Przyczyny choroby upatruje się w dysfunkcji układu immunologicznego. Zapalenie często rozwija się po infekcjach (np. zapaleniu gardła wywołanego przez paciorkowce) lub po przewlekłym przyjmowaniu leków (głównie niesteroidowych leków przeciwzapalnych – NLPZ). Kiedy stan zapalny obejmuje wyłącznie nerki, mówi się o pierwotnym kłębuszkowym zapaleniu nerek. Jeśli natomiast obejmuje również inne narządy, określa się go mianem wtórnego kłębuszkowego zapalenia nerek.
Innym powszechnie występującym schorzeniem jest odmiedniczkowe zapalenie nerek, którego przyczyną jest długotrwałe przyjmowanie leków, głównie antybiotyków oraz NLPZ. Możliwą przyczyną jest także sarkoidoza, czyli autoimmunologiczna choroba atakująca układ odpornościowy, a zatem mająca wpływ na funkcjonowanie całego organizmu człowieka. Objawami odmiedniczkowego zapalenia nerek są gorączka, wysokie ciśnienie tętnicze krwi, obrzęki, bóle stawowe oraz wysypka plamisto-grudkowa.
Warto jednakże pamiętać, że objawy choroby nerek na ogół pojawiają się w momencie, gdy miąższ struktury jest już dalece uszkodzony. Badania dowodzą, że aby doszło do ujawnienia się pierwszych symptomów chorób nerek, uszkodzeniu musi ulec około 75% miąższu, przy czym mogą one być nieregularne i słabo wyczuwalne. Świadczy to o dużej rezerwie czynnościowej tego narządu. Aby zapobiec powszechnym stanom zapalnym i nowotworom, zaleca się regularne badania kontrolne – badania moczu oraz ultrasonografię (USG).
Najnowsze


Co o pracy nerek mówi badanie eGFR?

Torbiele nerek – wszystko, co musisz wiedzieć na ich temat

Piotr Polk o swojej chorobie: „Nie chciałem, by ktoś użalał się nade mną. Wolałem walczyć o zdrowie w ciszy”

Przeszczepili nerkę świni człowiekowi po śmierci mózgowej. Narząd działa poprawnie od miesiąca

Mocznica przyczyną choroby nerek. Jakie są jej charakterystyczne objawy?

Czym jest zespół nerczycowy? W leczeniu bardzo ważna jest też dieta

Objawy guza nadnercza. Jak wykryć i leczyć guzy nadnerczy?

Fitolizyna – zioła wspierające drogi moczowe. Jak je stosować?

Oliguria – co może być przyczyną skąpomoczu?

Białko w moczu – czy zawsze jest powodem do niepokoju?

Uważano, że są siedliskiem duszy, uczuć i akumulatorem ciepła ludzkiego ciała. Jak kiedyś leczono nerki

Tina Turner nie żyje. „Królowa rock and rolla” zmarła po długiej chorobie

Polska lekarka oddała swoją nerkę obcej pacjentce. „Chciałam zainspirować innych”

Kamila Belczyk-Panków dostała nerkę od swojej mamy. „Nie chciałam jej narażać. A dla niej to było naturalne. Dziś żyję każdym dniem”

Masz problemy z nerkami? Może grozić ci cukrzyca. Wyjaśniamy niebezpieczny mechanizm

Zmarł Benedykt XVI. Na co chorował poprzednik papieża Franciszka?

Piotr Polk dostał trzecią nerkę. „To była dwuletnia walka o to, by stanąć na nogi”

Guz Wilmsa – przyczyny, objawy, leczenie, rokowania

Kolka nerkowa – przyczyny, objawy, leczenie, dieta

Trujące grzyby po nasoleniu żółkną? Dr Katarzyna Siuzdak rozprawia się z mitami na temat toksycznych grzybów i mówi, jak naprawdę je rozpoznać

Komu owoce mogą szkodzić? Sprawdziłyśmy!

7 zgubnych nawyków dla układu moczowego

Niedoczynność kory nadnerczy – objawy, badania, rodzaje, leczenie

Kwasica metaboliczna – przyczyny, objawy, leczenie

„Każda gorączka, szczególnie bezobjawowa, sprawia, że zaczynam się bać”. Ola Dulęba o życiu po przeszczepie nerki

Rak nerki – objawy, rodzaje guzów, przerzuty, rokowania

Homeostaza organizmu – czym jest, na co wpływa, co wywołuje jej zaburzenia?

Nietrzymanie moczu (inkontynencja) – przyczyny, rodzaje i leczenie

Zespół Nelsona – przyczyny, objawy, diagnostyka i leczenie

Coraz więcej osób ma problemy z nerkami. Powodem globalne ocieplenie klimatu

„W pierwszej kolejności pobiera się serce, następnie płuca, wątrobę, trzustkę i na końcu nerki”. Panna Chirurg opowiada, jak wygląda procedura przeszczepiania

Nerka od świni przyjęła się u człowieka. To pierwszy taki przypadek!

„1/3 pacjentów, którzy przeżyją, wyjdzie do domu z uszkodzonymi nerkami”. Ekspert ostrzega przed nową epidemią, spowodowaną COVID-19

Rozdawali pomidorówkę, by zwrócić uwagę na zdrowie układu moczowego. Niezwykła akcja urologów

Nadnercza – budowa, funkcje oraz choroby nadnerczy

Nefron – budowa i funkcje, zaburzenia funkcjonowania

Zmagasz się z wypadającymi włosami, gromadzeniem wody i workami pod oczami? To mogą być objawy chorych nerek

Choroby nadnerczy – rodzaje, objawy, przyczyny i leczenie

Zespół Fanconiego – przyczyny, objawy, diagnoza, leczenie

Pielografia – wskazania, przygotowanie i przebieg badania

Zioła na nerki – jakie wybrać i na jakie schorzenia pomogą

Dializa otrzewnowa – rodzaje, wskazania, powikłania, dieta

Zespół dziadka do orzechów – przyczyny, objawy, leczenie

Mocznik we krwi i moczu – badanie, normy, interpretacja

Wazopresyna – funkcje, badanie. Nadmiar i niedobór wazopresyny

Mioglobina w moczu i we krwi – co to jest? Badanie, normy
