Miłek wiosenny – wsparcie dla niewydolnego serca i zastojów moczu

Pod niewinnie brzmiącą nazwą „miłek wiosenny” kryje się niezwykła farmaceutyczna moc. Korzyści ze stosowania rośliny odkryto już dawno. Sięgano po nią w fitoterapii tak często, że obecnie jest gatunkiem rzadko spotykanym w Polsce. Wszystko to za sprawą zawartych w ziele glikozydów kardenolidowych, które wykorzystywane są w terapii zaburzeń sercowo-naczyniowych. Miłek wiosenny jest wyjątkowo skuteczny pod warunkiem, że jest stosowany wedle zaleceń lekarza. Nadużywany – może doprowadzić do zatrucia.

Miłek wiosenny – informacje na temat rośliny 

Miłek wiosenny (łac. adonis vernalis L.) jest byliną z rodziny jaskrowatych. Znaleźć go można w północnej oraz środkowej Europie, a także w Azji. W Polsce jest rośliną rzadko spotykaną, przez co objęty jest ścisłą ochroną gatunkową.[1] Nic jednak nie stoi na przeszkodzie, aby zasiać zioło na rabatach kwiatowych. Jego atrakcyjny wygląd może zdobić ogród przy sprzyjających warunkach nawet kilkadziesiąt lat! 

Do prawidłowej wegetacji miłek wiosenny potrzebuje dużego nasłonecznienia i żyznych gleb, bogatych w wapno. Przy dobrych warunkach osiąga wysokość do 40 cm. Z łodygi wrastają wielokrotnie dzielone liście, przypominające pędzle. Miłek ma kwiaty wyjątkowo duże w stosunku do wielkości całej rośliny – osiągają średnicę nawet 5 cm. Tworzą je wielosłupkowe, promieniście rozłożone płatki o intensywnie żółtej barwie. Owoce mają postać niełupek o pomarszczonej powierzchni i zakrzywionej końcówce.[1]

Działanie miłka wiosennego 

Kwiat wiosenny miłek jest doceniany za właściwości korzystnie wpływające na organizm. Cenne są pędy zbierane na przełomie marca i kwietnia. Stosuje się je po wysuszeniu w przewiewnym, zacienionym miejscu. Dla zachowania cennych właściwości należy surowiec przechowywać je w szczelnie zamkniętym szklanym pojemniku, w zacienionym i chłodnym miejscu.[1] 

Szczególnie cennym składnikami miłka wiosennego są: 

• glikozydy kardenolidowe (zwane też glikozydami nasercowymi reprezentowane przede wszystkim przez adonitoksynę oraz cymarynę), 
• flawonoidy (w tym luteolina, orientyna, izoorientyna, witeksyna).[1] 

Ze względu na obecność glikozydów kardenolidowych miłek wiosenny ma korzystne działanie nasercowe. Poprawia siłę skurczu niewydolnego mięśnia sercowego, a jednocześnie zmniejsza częstość tych skurczów.[2] W efekcie więc serce jest zdolne przepompować w jednym momencie więcej krwi oraz efektywnie wypocząć w przerwie pomiędzy kolejnymi skurczami. Działanie to jednak jest krótkotrwałe, ponieważ glikozydy kardenolidowe, zawarte w zielu, nie kumulują się w organizmie. Ponadto rozkładane są przez soki żołądkowe i stają się znacznie mniej aktywne, niż na to by wskazywała zawartość tych związków w surowcu (wciąż mimo wszystko jednak wykazuje silne działanie).[1] 

Obecność flawonoidów poprawia przesączanie w kłębuszkach nerkowych, co skutkuje zwiększoną ilością wydalanego moczu. Ponadto stosowanie przetworów z miłka wiosennego działa uspokajająco.[1] 

Ze względu na powyższe właściwości miłka wiosennego jego stosowanie lekarz może zalecić, jeśli zmagasz się z: 

• przewlekłymi zaburzeniami czynności serca, 
• niewydolnością krążenia (także z towarzyszącymi obrzękami wywołanymi ograniczonym wydalaniem moczu), 
• miażdżycą naczyń wieńcowych, 
• wadami serca przy jednoczesnej niewydolności nerek.[1]

Miłek wiosenny – zastosowanie 

Przetwory zawierające ziele miłka wiosennego stosuj wyłącznie z zalecenia lekarza. Samodzielne eksperymentowanie z ziołoterapią  jest niebezpieczne dla zdrowia.  

Najpopularniejszym przetworem jest nalewka z miłka wiosennego. Należy ją stosować, dodając do wody zaleconą przez lekarza ilość kropli. Preparat możesz kupić w sklepach zielarskich. Za butelkę 50 ml zapłacisz ok. 20 zł. Choć na opakowaniu znajdziesz proponowaną dawkę stosowania (zwykle do 20 kropli, trzy razy na dobę), to przestrzegamy przed samodzielną terapią. Korzystne efekty dla zdrowia zauważysz, jeśli będziesz stosować nalewkę zaleconą przez specjalistę i w dawce wskazanej na recepcie. 

Inną formą stosowania miłka wiosennego są napary przyrządzone z suszu. Za opakowanie zawierające 50 g ziela zapłacisz ok. 10 zł. Susz należy zalać gorącą wodą i odstawić do zaparzenia. W zależności od zaleceń należy przyjmować po 4 łyżki naparu po posiłku trzy razy dziennie albo pić co 2 godziny 1 łyżkę mikstury. O tym, jaki sposób stosowania jest odpowiedni dla twojego stanu zdrowia – poinformuje cię lekarz. 

Działanie niepożądane miłka wiosennego 

Działanie miłka wiosennego jest bardzo wyraźne. Nie przyjmuj preparatów zawierających wyciągi z tej rośliny bez uprzedniej konsultacji z lekarzem lub niezgodnie z jego zaleceniami. Przyjęcie większej dawki może wywołać objawy zatrucia takie, jak: 

• nudności, 
• wymioty, 
• spowolnienie akcji serca. 

Źródła: 

1. A Ożarowski, W. Jaroniewski, Rośliny lecznicze i ich praktyczne zastosowanie, Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych, Warszawa 1987. 
2. B. Feliks Kania, Lecznicze działania glikozydów nasercowych, „Medycyna Weterynaryjna” 2000, nr 56(12), s. 772–776.