Przejdź do treści

MERS-CoV i choroba MERS – objawy, leczenie. Jak zapobiegać?

MERS-CoV i choroba MERS - objawy, leczenie. Jak zapobiegać? Getty Images
Podoba Ci
się ten artykuł?
Podoba Ci
się ten artykuł?

Choroba MERS wykazuje się bardzo wysoką śmiertelnością, bo umiera na nią aż jedna trzecia zakażonych pacjentów. Jest to o tyle istotne, że wirus już niedługo może stać się kolejnym zagrożeniem pandemicznym. Potwierdza to Światowa Organizacja Zdrowia, która twierdzi, że jest to wirus o największym znaczeniu dla zdrowia publicznego na świecie i że możemy spodziewać się w bliskiej przyszłości kolejnych przypadków zakażenia – zwłaszcza na Bliskim Wschodzie.

Wirus MERS – co to jest?

Wirus MERS-CoV to wirus należący do rodziny koronawirusów (wywołujących choroby układu oddechowego), wywołujący chorobę MERS. To jeden z trzech nowych koronawirusów, obok SARS-CoV i SARS-CoV-2. Atakuje on komórki, w których błonie znajduje się dipeptydylopeptydaza 4 (DPP4). Są to m.in. limfocyty T, monocyty, makrofagi oraz komórki nabłonka oddechowego. Zakażenie tym wirusem powoduje produkcję cytokin, co z kolei prowadzi do rozwoju zapalenia.

Wirusa MERS odkryto stosunkowo niedawno – pierwszy jego przypadek odnotowano w 2012 r. w Londynie, natomiast pierwszy śmiertelny – w 2015 r. Do końca czerwca 2021 r. wykazano, że na chorobę zapadło w sumie 2591 osób, a 941 na nią zmarło. Od początku stycznia do końca czerwca 2021 r. wykryto 20 nowych przypadków.

Badania wykazały, że koronawirus MERS-CoV pochodzi najpewniej od zwierząt, a jako przyczynę zakażeń wskazuje się bezpośredni kontakt z wielbłądami jednogarbnymi bądź ich wydalinami lub wydzielinami. Zdania na ten temat są jednak podzielone, ponieważ zauważono np. podobne infekcje u nietoperzy. Wirus może być najpewniej wtórnie przenoszony drogą kropelkową (choć nie jest to pewne) z człowieka na człowieka.

Naukowcy wskazują, że wirus prawdopodobnie pochodzi z rejonów Bliskiego Wschodu. Jeśli chodzi o samą Europę, najwięcej przypadków zakażeń odnotowano w Wielkiej Brytanii, Francji, Niemczech oraz Holandii, przy czym wirus MERS w Polsce nie został dotychczas wykryty. Pierwsze osoby z wirusem MERS-CoV pojawiły się również w Stanach Zjednoczonych. Łącznie wirus MERS wystąpił do tej pory w 27 krajach. Najwięcej przypadków odnotowano w Arabii Saudyjskiej, Zjednoczonych Emiratach Arabskich oraz Korei Południowej.

Kobieta wyciera szklankę ścierką

W pewnym momencie badacze zbadali warianty wirusa MERS-CoV z Afryki Północnej, Zachodniej i Wschodniej oraz z Bliskiego Wschodu. Okazało się, że różnica między nimi związana jest z aminokwasami w białku S. Bliskowschodni wariant ma większą zdolność do replikacji w ludzkim nabłonku oskrzeli i płuc, jak również i w płucach myszy. Dlaczego zatem wirus bliskowschodni nie zaatakował jeszcze Afryki? Jest to efekt kierunku, w którym organizowany jest obecnie handel wielbłądami. Zwierzęta te sprzedaje się głównie z Afryki do Azji, a nie na odwrót. Gdyby ten kierunek się zmienił, wirus mógłby zaatakować również Afrykę – jeśli tak się wydarzy, może dojść do powstania mutacji, która może być powodem śmiertelnej pandemii.

MERS – choroba

MERS to ostra choroba zakaźna, atakująca górne drogi oddechowe. Określa się ją również jako „Bliskowschodni Zespół Niewydolności Oddechowej”. Ma to związek z tym, że większość przypadków wirusa, bo aż 75 proc., wykryto w Arabii Saudyjskiej. Okres wylęgania choroby trwa od 2 do 14 dni, natomiast średnio wynosi od pięciu do sześciu dni. Nie wiadomo, czy osoby zarażone, ale niewykazujące objawów choroby mogą zarażać.

MERS to choroba o dużej śmiertelności – widać to zwłaszcza, porównując ją do SARS czy COVID-19. Okazuje się, że umiera na nią aż 36 proc. zakażonych, przy czym najwyższa śmiertelność występuje u pacjentów po 70. roku życia. Nieco niższą śmiertelność odnotowuje się kobiet niż u mężczyzn. Ważne jest również, że aż dwie trzecie chorych to mężczyźni. Do tej pory wirus przenosił się głównie w rodzinie zakażonej osoby oraz wśród personelu medycznego.

MERS – objawy

Objawy MERS nie są szczególnie charakterystyczne – przypomina ona wiele innych chorób. W jej przebiegu pojawiają się:

  • kaszel z odkrztuszaniem,
  • gorączka (powyżej 38 stopni),
  • zadyszka,
  • duszności (które szybko przekształcają się w zapalenie płuc),
  • bóle mięśni,
  • bóle stawów,
  • biegunka,
  • wymioty,
  • bóle brzucha.

Niekiedy pojawiają się również symptomy atypowe, ze strony układu pokarmowego:

  • biegunka,
  • wymioty,
  • bóle brzucha.

W szczególnie trudnych przypadkach dochodzi też do ostrej niewydolności oddechowej, ciężkiego zapalenia płuc, wstrząsu septycznego, uszkodzenia nerek, zespołu ostrego wykrzepienia wewnątrznaczyniowego oraz niewydolności narządowej, a nawet do śmierci.

Choroba może szczególnie ciężko przebiegać u osób w podeszłym wieku oraz pacjentów ze schorzeniami przewlekłymi (niewydolnością krążenia, niewydolnością nerek, cukrzycą, chorobami układu oddechowego, nowotworami). Niełatwo przechodzą ją również pacjenci, którzy niedługo wcześniej byli operowani, a także ci z osłabionym układem immunologicznym, a więc np. po chemioterapii czy też przyjmujący leki immunosupresyjne. U niektórych osób choroba przebiega bez żadnych objawów bądź z łagodnymi symptomami, np. z infekcją górnych dróg oddechowych. Zdecydowana większość chorych wymaga jednak hospitalizacji.

Jak zapobiegać MERS?

Istnieją sposoby, które pomagają zapobiegać MERS. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) doradza, aby:

  • nosić maseczkę ochronną,
  • często myć ręce,
  • odkażać ręce środkami dezynfekcyjnymi,
  • chronić oczy przy pomocy gogli,
  • zakrywać usta i nos podczas kaszlu i kichania,
  • unikać kontaktu z wielbłądami oraz ich wydalinami i wydzielinami,
  • unikać kontaktu osobami zakażonymi,
  • nosić odzież zakrywającą ręce oraz rękawiczki (jeśli ma się bezpośredni kontakt z chorym).
Pandemia koronawirusa może spowodować, że wyginą dwa szczepy wirusa grypy

Leczenie MERS

Leczenie MERS to głównie leczenie objawowe. U zwierząt próbowano, co prawda, wykorzystywać interferon i faktycznie daje on poprawę w przebiegu choroby, jednak u ludzi jego efekty nie zawsze są widoczne. Aby zahamować replikację, wykorzystać można również blokery receptorów komórkowych wirusa, cyklosporynę, lopinawir lub ritonawir oraz rybawirynę. Nie ma w tym momencie żadnych środków przeznaczonych do leczenia właśnie tej choroby.

Wirus MERS-CoV a SARS-CoV-2 – podobieństwa i różnice

Wirusa MERS-CoV i popularnego obecnie SARS-CoV-2 łączy głównie to, że należą do rodziny koronawirusów. Oba wirusy przenoszone są najpewniej drogą kropelkową. Podobny jest również okres wylęgania wywoływanych przez nich chorób – trwa on zwykle od 2 do 14 lub 15 dni.

Wirus MERS powoduje jednak o wiele większą śmiertelność wśród pacjentów. Dla porównania, wynosi ona 36 proc., podczas gdy w przypadku SARS-CoV-2 utrzymuje się ona na poziomie 3,4 proc. Wirusy pochodzą też z innych rejonów geograficznych: MERS-CoV – z Półwyspu Arabskiego, natomiast SARS-CoV-2 – z południowych Chin.

 

 

Źródła:

  1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6074883/
  2. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6446491/
  3. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7127753/
  4. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7155742/
  5. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31668197/

Podoba Ci się ten artykuł?

Powiązane tematy:

i
Treści zawarte w serwisie mają wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.