Na czym polega biopsja prostaty? Przygotowanie do badania

Prostata, czyli inaczej gruczoł krokowy, to narząd męski, którego funkcją jest produkowanie nasienia. W starszym wieku często dochodzi do jej przerostu i zmian chorobowych. Na czym polega biopsja prostaty? Jest to inwazyjne badanie diagnostyczne, podczas którego pobiera się fragmenty tkanek narządu, a następnie przesyła się je do badania histopatologicznego.

Biopsję prostaty wykonuje się w celu potwierdzenia lub wykluczenia nowotworu rozwijającego się w gruczole. Badanie nie jest bolesne, zazwyczaj wykonuje się w trybie jednodniowym. Ważne jest odpowiednie przygotowanie do badania. Powikłania biopsji prostaty występują bardzo rzadko.

Biopsja prostaty – przygotowanie do badania

Biopsja prostaty to mało inwazyjne badanie diagnostyczne wykonywane w celu wykrycia przyczyn powiększenia gruczołu krokowego (prostaty).  Do jego przeprowadzenia niezbędne jest odpowiednie przygotowanie ze względu na możliwość wystąpienia powikłań (przede wszystkim krwawień), groźnych dla niektórych grup pacjentów. Przygotowanie do biopsji prostaty obejmuje przede wszystkim odstawienie lub zmianę leków obniżających krzepliwość krwi (jeśli takie są przyjmowane) na kilka dni przed planowanym badaniem. Leki wymagające odstawienia to:

• kwas acetylosalicylowy – 5 dni przed zabiegiem,
• acenokumarol, warfaryna, tiklopidyna, klopidogrel – ok. 10–14 dni przed zabiegiem należy zgłosić się do lekarza, aby zamienił je na heparynę drobnocząsteczkową.

Zwykle przed wykonaniem zabiegu konieczne jest przyjęcie antybiotyku, który przepisuje lekarz kierujący na badanie. Należy go przyjąć w dawce zaleconej przez lekarza. Stawiając się do badania prostaty, należy mieć przy sobie odpowiednie dokumenty: skierowanie, dowód osobisty oraz wynik badania laboratoryjnego PSA (swoistego antygenu sterczowego – parametru ocenianego w diagnostyce chorób prostaty). Biopsja prostaty zwykle wykonywana jest w trybie ambulatoryjnym i nie wymaga hospitalizacji badanego. Może się jednak zdarzyć, że pacjent będzie musiał pozostać dłużej na oddziale – warto więc wziąć ze sobą przyjmowane stale leki, przybory toaletowe oraz piżamę.

Jak wygląda biopsja prostaty?

Biopsja prostaty to badanie krótkie i niebolesne. Wykonywana jest pod kontrolą aparatu ultrasonograficznego, co ma zapobiec uszkodzeniu otaczających gruczoł struktur oraz umożliwić dokładną ocenę miejsca, z którego ma być pobrany wycinek. Pacjenta układa się na boku i wprowadza do jego odbytnicy głowicę aparatu USG pokrytą środkiem znieczulającym – lignokainą. Następnie przez odbyt wprowadza się igłę, za pomocą której pobiera się 8–10 wycinków do badania histopatologicznego. Całe badanie trwa około 15 minut.

Biopsja prostaty – wyniki

Wyniki biopsji prostaty dostępne są po upływie około 2–3 tygodni od wykonanego badania. Zwykle odbiera się je na wizycie kontrolnej u lekarza, który wykonywał biopsję lub u lekarza prowadzącego. Na podstawie otrzymanych wyników planuje się dalsze postępowanie oraz leczenie.

Biopsja prostaty – cena i możliwe powikłania

Biopsja prostaty to badanie, które zwykle refundowane jest przez Narodowy Fundusz Zdrowia. W przypadku wykonywania biopsji prostaty prywatnie cena wynosi od 400 do 1650 zł (w zależności od ośrodka, w którym wykonywane jest badanie). Powikłania związane z biopsją prostaty występują bardzo rzadko i zwykle są łagodne. Podczas badania może wystąpić zwiększone uczucie parcia na stolec, a po badaniu możliwe jest odczuwanie niewielkiego dyskomfortu z okolicy krocza lub odbytnicy.

Możliwe powikłania biopsji prostaty to:

• krwawienia,
• obecność krwi w nasieniu – występuje w około 40% przypadków, może utrzymywać się do około miesiąca po wykonanym zabiegu,
• obecność krwi w moczu i stolcu,
• podwyższona temperatura ciała (do 38℃),
• zatrzymanie moczu,
• zapalenie gruczołu krokowego,
• infekcja układu moczowego.

Jeśli krew w moczu i stolcu pojawia się nadal po upływie 7 dni od wykonania biopsji prostaty lub temperatura ciała wynosi powyżej 38℃ (a także przy zaobserwowaniu jakichkolwiek innych  niepokojących zmian) należy zgłosić się do lekarza. Przez około tydzień od biopsji prostaty nie należy korzystać z roweru oraz motoru oraz należy prowadzić oszczędzający tryb życia.