Na czym polega nadwzroczność u dorosłych, dzieci lub starcza? Przyczyny, objawy i korekcja dalekowzroczności

Nadwzroczność, czyli inaczej dalekowzroczność, to wada wzroku cechująca się utratą ostrości widzenia obiektów zlokalizowanych blisko. Przyczyną nadwzroczności u dorosłych jest nieprawidłowy kształt gałki ocznej czy zmiana współczynnika załamywania światła przez soczewkę oka. Leczenie dalekowzroczności polega na noszeniu okularów korekcyjnych, tzw. plusów.

Nadwzroczność jest wadą wzroku, w której wiązki światła wpadające do oka skupiają się za siatkówką, zamiast na niej. Leczenie polega na noszeniu okularów lub stosowaniu szkieł kontaktowych, potocznie nazywanych soczewkami. Nadwzroczności może towarzyszyć uczucie pieczenia i ból oczu, zwłaszcza pod koniec dnia.

Na czym polega dalekowzroczność?

Nadwzroczność, nazywana inaczej dalekowzrocznością, to powszechnie występująca wada wzroku. Polega na tym, że promienie świetlne wpadające do oka nie ogniskują się na siatkówce, tylko za nią. W efekcie osoba z nadwzrocznością nieprawidłowo widzi to, co znajduje się blisko, natomiast nieco lepiej to, co jest daleko. Dalekowzroczność często występuje u osób dorosłych. U każdego człowieka po 40. roku życia dochodzi do zmian, których istotą jest stopniowa utrata elastyczności soczewki oka, czego skutkiem jest pogarszająca się jakość wzroku. Dalekowzroczność może rozwinąć się także w podeszłym wieku, wówczas mówi się o nadwzroczności starczej, będącej naturalnym zjawiskiem występującym zwykle u osób powyżej 70. roku życia.

Nadwzroczność u dzieci

Nadwzroczność u dzieci do 3. roku życia jest zjawiskiem fizjologicznym, co oznacza, że występuje naturalnie i nie świadczy o obecności choroby. Spowodowana jest intensywnym rozwojem i wzrostem dziecka, któremu poddawany jest również narząd wzroku. Dalekowzroczność u dzieci wiąże się z nadmiernie kulistym kształtem soczewki. Nadwzroczność fizjologiczna u dzieci nie przewyższa 2,5 dioptrii. Wada ta nie wymaga korygowania za pomocą okularów czy innych metod. W niektórych przypadkach dalekowzroczność współwystępuje z inną wadą wzroku, np. z syndromem „leniwego oka” bądź z zezem. W takiej sytuacji o konieczności wdrożenia postępowania leczniczego decyduje okulista.

Nadwzroczność – objawy

Objawy nadwzroczności to przede wszystkim utrata ostrości widzenia obiektów znajdujących się blisko. Wadzie wzroku może towarzyszyć również uczucie napięcia oczu, łzawienie oraz pieczenie i ból występujący głównie pod koniec dnia w wyniku wielogodzinnej, intensywnej pracy gałek ocznych. Objawem dalekowzroczności u dorosłych nierzadko jest także ból pojawiający się po pisaniu, czytaniu oraz kilkugodzinnym korzystaniu z komputera. Nadwzroczność u dziecka daje zwykle bardziej charakterystyczne objawy, do których należą: nawracające bóle głowy, zez, niechętne wykonywanie różnych czynności na obiektach znajdujących się blisko, niechęć do malowania czy rysowania. U dziecka można zaobserwować również syndrom leniwego oka typowy dla przypadków, kiedy wada jest większa na jednym oku.

Przyczyny dalekowzroczności

Przyczyna dalekowzroczności to nieprawidłowy kształt gałki ocznej. U osób dorosłych nadwzroczność spowodowana jest zwykle złą budową rogówki oka, natomiast u dzieci stanowi efekt nadmiernie kulistej gałki ocznej. W niektórych przypadkach dalekowzroczność u dorosłych jest konsekwencją zbyt krótkiej gałki ocznej bądź słabej mocy łamiącej układu optycznego oka. Narząd wzroku u dziecka odznacza się wysoką zdolnością do akomodacji, czyli możliwością dostosowywania się oka do oglądania obiektów zlokalizowanych w różnych odległościach. Dzięki temu dzieci i młodzież mogą całkowicie kompensować występującą u nich nadwzroczność. Dalekowzroczność kompensowana akomodacją określana jest jako nadwzroczność utajona lub ukryta.

Dalekowzroczność u dorosłych – leczenie

Leczenie dalekowzroczności u dorosłych polega na stosowaniu okularów korekcyjnych lub szkieł kontaktowych. W korekcji tej wady wzroku wykorzystuje się wypukłe soczewki skupiające. W leczeniu nadwzroczności zastosowanie mają tzw. plusy, natomiast przy krótkowzroczności – minusy. Dalekowzroczność u dorosłych można również zwalczyć poprzez przeprowadzenie operacji z użyciem lasera. Istotą zabiegu jest właściwe wymodelowanie rogówki oka pozwalające na wyeliminowanie wady wzroku.

Jak wygląda leczenie nadwzroczności u dziecka – ćwiczenia

Nadwzroczność u dziecka zwykle ustępuje samoistnie, jednak przy średniej i dużej wadzie lub w sytuacji współwystępowania zeza akomodacyjnego konieczne jest zastosowanie leczenia, o którym decyduje okulista. Rodzice często zastanawiają się, kiedy potrzebne są okulary przy nadwzroczności u dziecka. Korekcja dalekowzroczności za pomocą okularów zalecana jest, gdy wada wzroku przekracza 2,5 dioptrii. Okulary stosuje się również w przypadku, gdy nadwzroczność powoduje zeza u dziecka, co jest wynikiem dążenia oka do wyostrzenia obrazu obiektu znajdującego się blisko. Przy nadwzroczności u dziecka zastosowanie mają również ćwiczenia oczu, które pełnią funkcję pomocniczą i pozwalają na zahamowanie postępu wady. Do ćwiczeń na nadwzroczność należą: czytanie odwróconego tekstu, czytanie z przybliżaniem i oddalaniem tekstu oraz czytanie tekstów różnej wielkości.