5 min.
Nużeniec ludzki – objawy i leczenie zakażenia na twarzy, oczach i skórze głowy

Kalim/ AdobeStock
Nużeniec ludzki jest pasożytem bytującym w gruczołach łojowych człowieka. Wywołuje nużycę – chorobę skóry, która objawia się świądem, ropnymi krostami oraz wypadaniem włosów, brwi i rzęs. Spora część społeczeństwa jest jednak bezobjawowym nosicielem nużeńca. Leczenie jest trudne i długotrwałe.
Spis treści
Nasze teksty zawsze konsultujemy z najlepszymi specjalistami

Agnieszka Widera
lekarz
Zmiany chorobowe są zlokalizowane na twarzy, oczach lub skórze głowy. Nużeniec to bardzo popularny pasożyt. Bardzo łatwo można zakazić się nim – najczęściej podczas bezpośredniego kontaktu z nosicielem lub poprzez używanie tych samych przedmiotów – pościeli, ręczników, grzebieni, przyrządów kosmetycznych i kosmetyków. Z tego powodu należy zachować szczególną ostrożność podczas wizyt u fryzjera i kosmetyczki oraz testowania kosmetyków w drogeriach. Szacuje się, że nawet 60% osób dorosłych może być nosicielami nużeńca.
Co to jest nużeniec?
Nużeniec ludzki to pajęczak należący do roztoczy. Pasożyt mierzy około 0,4 mm, ma wydłużony kształt ciała i białożółty kolor. Samica składa około 20 jaj, które przenoszone są wraz z kurzem i powietrzem. U człowieka miejscem bytowania nużeńca są obszary, w których występuje duża ilość gruczołów łojowych: policzki, czoło, nos, bruzda nosowo-wargowa, okolice oczu, a także mieszki włosowe brwi, rzęs i skóry głowy. Do zakażenia dochodzi poprzez kontakt z nosicielem lub zanieczyszczonymi przedmiotami.
Nużeniec odżywia się łojem, wydzieliną gruczołów łojowych oraz komórkami złuszczonego naskórka. W większości przypadków zakażenie nużeńcem przebiega bezobjawowo, jednak u osób z obniżoną odpornością, alergią, skłonnościami do trądziku, zaburzeniami gospodarki hormonalnej oraz u starszych i żyjących w przewlekłym stresie mogą pojawić się nieprzyjemne dolegliwości. Nużeniec powoduje chorobę skóry zwaną nużycą.
Beauty, Verdelab
Verdelab Odexim - Zestaw 4 produktów do skóry z nużycą - pielęgnacja skóry w ciągu całego dnia
289,99 zł
Badanie na nużeńca
Badanie na nużeńca polega na mikroskopowej ocenie materiału pobranego ze skóry twarzy, powiek, rzęs lub brwi. Preparat ogląda się pod mikroskopem świetlnym w 20-krotnym powiększeniu. Zakażenie nużeńcem stwierdza się w przypadku obecności w badanym materiale dorosłych osobników, larw lub jaj.
Badanie na nużeńca może być wykonane u osoby w każdym wieku, także u dzieci. W ramach przygotowania należy przynajmniej na 7 dni przed wizytą w laboratorium odstawić leki miejscowe i lecznicze środki pielęgnacyjne. Twarz trzeba myć letnią wodą z niewielką ilością mydła, a przed badaniem nie można nakładać na skórę żadnych kremów ani kosmetyków. Zabronione jest także malowanie rzęs i brwi.
Jak wygląda nużeniec na twarzy?
Objawy nużeńca na twarzy są spowodowane zablokowaniem przez niego ujścia gruczołów łojowych. Nagromadzony łój i martwy naskórek są pożywką do namnażania się bakterii, co skutkuje pojawieniem się świądu, zaskórników, grudek, krostek i stanu zapalnego. Wykwity mają tendencję do ropienia. Skóra staje się sucha i podrażniona, ma tendencję do łuszczenia się. Nużeniec na twarzy często towarzyszy i nasila objawy trądziku pospolitego, różowatego oraz łojotokowego zapalenia skóry.
Zobacz także
Nużeniec na oku i skórze głowy
Nużeniec występujący w okolicy oczu powoduje nużycę oczną. Choroba jest najczęściej spowodowana mechanicznym przeniesieniem pasożyta z innych części ciała na powieki. Z tego powodu powstaje zapalenie brzegów powiek. Objawy nużeńca oka to:
- zaczerwienienie oczu i powiek,
- łzawienie,
- uczucie obecności ciała obcego w oku,
- pieczenie i świąd,
- wypadanie i odbarwienie rzęs,
- nadwrażliwość na światło, kurz i dym,
- pojawienie się złogów i łusek na brzegach powiek i u podstawy rzęs.
Nużeniec ludzki na głowie prowadzi do osłabienia włosów i ich wzmożonego wypadania, co często jest mylone z łysieniem plackowatym. Skóra na głowie swędzi (zwłaszcza w nocy, kiedy pasożyt się przemieszcza), szybko się przetłuszcza, pojawiają się na niej przebarwienia, a niekiedy także krostki i stan zapalny (kiedy dojdzie do zatkania mieszków włosowych lub gruczołów łojowych).
Jak wyleczyć nużeńca?
Leczenie nużeńca jest trudne i długotrwałe ze względu na łatwość ponownego zakażenia i powszechną obecność tego pasożyta w środowisku. Leki na nużeńca twarzy to maści i kremy o działaniu przeciwzapalnym oraz zawierające antybiotyk. Zalecane jest także stosowanie środków z benzoesanem benzylu i iwermektyną.
Domowe leczenie nużeńca twarzy polega na odpowiedniej pielęgnacji skóry – myciu preparatami z wyciągiem z drzewa herbacianego i wykonywaniu peelingów złuszczających martwy naskórek. Do osuszania warto stosować jednorazowe ręczniki. Całe ciało i skórę głowy można myć w mydle z heksachlorobenzenem.
Leczenie nużeńca na oku polega na przemywaniu i oczyszczaniu powiek specjalnymi chusteczkami, płynem micelarnym, solą fizjologiczną, olejkiem z drzewa herbacianego lub szałwii hiszpańskiej. Należy zrezygnować także z makijażu oczu. Skuteczne jest również leczenie nużeńca ziołami: tatarakiem zwyczajnym, bylicą piołunem, szałwią, zielem tymianku i rumiankiem.
Najnowsze w naszym serwisie

07.02.2023
Tabletki dopochwowe – lek, probiotyk i środek antykoncepcyjny. Jak i kiedy je stosować?

07.02.2023
Węzły chłonne szyjne – co zrobić kiedy są powiększone? Jakie badania wykonać?

06.02.2023
Hemoroidy wewnętrzne – przyczyny i objawy. Jak wygląda diagnostyka i leczenie

06.02.2023
Skala ASA w kwalifikacji do zabiegu operacyjnego. Na co zwrócą uwagę anestezjolodzy?
Udostępnij
Treści zawarte w serwisie mają wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.
Podoba Ci się ten artykuł?
Tak
Nie
Powiązane tematy:
Polecamy

08.02.2023
„Niektórzy ze strachu próbują leczyć się sami. Poznałam historię pacjenta, który wywiercił sobie dziurę w zębie przy pomocy wiertła budowlanego”. O dentofobii mówi Agnieszka Fiedorowicz

07.02.2023
Agnieszka Matan: „Powiedzmy to głośno: zdarza się, że człowiek z cukrzycą się upije czy zje pizzę”

06.02.2023
Alicja Czarnecka: „Zakończyłam leczenie onkologiczne z ogromnym apetytem na życie. Nie sądziłam, że depresja dopadnie mnie po czasie”

05.02.2023