Cichy zabójca – tak potocznie nazywana jest cukrzyca typu 2. Może się rozwijać latami bez wyraźnych sygnałów. Listopad to dobry miesiąc, by o niej przypomnieć.
…bo to miesiąc walki z cukrzycą – chorobą, która, choć dotyka ponad 420 milionów ludzi na świecie, wciąż nie wywołuje w nas wystarczającej reakcji. Wiele osób bagatelizuje jej sygnały, a leczenie podejmuje wtedy, gdy choroba zdąży już narobić dużo szkód. Czasem to zwykła ignorancja, czasem wiara w nieprawdziwe stwierdzenia. Oto niektóre z nich.
MIT 1. Jedzenie dużej ilości cukru powoduje cukrzycę
Nie do końca. Na rozwój cukrzycy wpływają również geny i styl życia. Otyłość, dieta bogata w słodzone napoje sprzyjają rozwojowi cukrzycy, i jest to naukowo potwierdzone. Ale nie tylko. Ostatnie badania sugerują, że do rozwoju choroby prowadzi także zamiłowanie do słonych potraw. Skandynawscy naukowcy z Karolinska Institutet dowiedli, że osoby, które zjadają 2,5 grama soli dziennie więcej mają 43% więcej szans na zachorowanie na cukrzycę typu 2. Wiadomo też, że do rozwoju cukrzycy przybliża nas jedzenie niezdrowych tłuszczów trans.
MIT 2. Szczupłe osoby nie zachorują na cukrzycę
Na rozwój cukrzycy ma wpływ wiele czynników, m.in.: geny, to, czy w rodzinie były przypadki cukrzycy, pochodzenie etniczne i wiek, a także szeroko pojęty styl życia. Warto zapamiętać jedną prawdę: wiele osób z nadwagą nie będzie miało nigdy cukrzycy typu 2, i wiele osób z cukrzycą typu 2 ma wagę w granicach normy – przypomina o tym Amerykańskie Stowarzyszenie Diabetyków (ADA). Mówiąc krótko, cukrzyca może dopaść każdego z nas.
MIT 3. Jedzenie dużej ilości owoców nie ma wpływu na rozwój cukrzycy
Według ADA pomimo ogromnych walorów, jakie owoce mają (zawierają błonnik, witaminy i mikroelementy), powinniśmy jeść je rozważnie, gdyż są przy tym bogatym źródłem węglowodanów, a co za tym idzie, podnoszą stężenie glukozy we krwi. Warto zapytać dietetyka o to, ile, kiedy i jakie owoce możemy zjadać, aby było to korzystne dla naszego zdrowia.
MIT 4. Palenie papierosów nie powoduje cukrzycy
Niestety może jej sprzyjać. Jeśli palisz, masz o 30-40 proc. więcej szans, że dopadnie cię cukrzyca, niż osoba niepaląca – dowiemy się z rządowego raportu The Health Consequences of Smoking. Mechanizmów za to odpowiedzialnych jest kilka. Palenie obniża wrażliwość na insulinę. U niektórych sprzyja otyłości brzusznej – a to znany czynnik ryzyka cukrzycy. Może też mieć związek z wpływem papierosów na poziom hormonów stresu. Sprzyja powstawaniu stanów zapalnych w organizmie, a także stresowi oksydacyjnemu (zaburzona równowaga tlenowa w komórkach) – oba elementy biorą udział w rozwoju insulinooporności i zaburzają metabolizm glukozy. Odkryto też receptory nikotyny na wysepkach trzustkowych oraz beta komórkach (odpowiedzialnych za produkcję insuliny), co powodowało zmniejszone wydzielanie insuliny. Z kolei innym razem zaobserwowano, że nikotyna prowadziła do uszkodzenia komórek beta trzustki podczas rozwoju płodu.
MIT 5. Kofeina chroni przed cukrzycą
Holenderskie badanie sprzed kilku lat pokazało, że regularne picie 3-4 filiżanek kawy zmniejsza ryzyko rozwoju cukrzycy o 21 procent. Kolejne dochodzenia potwierdzały ochronne właściwości napoju. Jednak duża analiza 28 badań na ten temat wskazuje, że nie ma znaczenia, czy pijemy kawę bezkofeinową, czy kofeinową. Oba rodzaje równie skutecznie mogą chronić przed cukrzycą typu 2. To nasuwa wniosek, że nie o kofeinę chodzi, a o inne składniki kawy. Zawiera ona sporo polifenoli – to broń przeciw chorobom zapalnym oraz nowotworom. Jednym z bardziej docenianych w kawie jest kwas chlorogenowy, który zmniejsza wchłanianie glukozy w jelitach. W małej czarnej znajdziemy również niacynę – witaminę, która bierze udział w biosyntezie insuliny, lignany – silne przeciwutleniacze, a także potas uczestniczący w metabolizmie węglowodanów. Jedna uwaga – kawa może podwyższać cholesterol. A odpowiedź na pytanie, czy regularne picie kawy jest naprawdę zdrowe, jest wciąż dyskusyjna. Według Holendrów, jeśli już kawa, to najlepsza będzie ta parzona z użyciem filtra papierowego, który wchłania diterpeny (związki podwyższające cholesterol) i zapobiega przedostawaniu się ich do organizmu.
MIT 6. Cukrzyca typu 2 to łagodna forma cukrzycy
Zdecydowanie nie ma łagodnej cukrzycy. Nieleczona może prowadzić do stanów zagrażających życiu. Staranna kontrola glukozy we krwi i stosowanie się do zaleceń lekarskich zmniejszają ryzyko pojawienia się komplikacji, jednak nie zmieniają faktu, że choroba jest poważna i nie można jej lekceważyć.
MIT 7. Cukrzyca nie daje objawów
Cukrzyca daje objawy, problem w tym, że są one często tak subtelne, że mogą być zignorowane. Nic więc dziwnego, że 25 proc. chorych nawet nie wie, że ma cukrzycę. Co powinno obudzić naszą czujność? Wzmożone pragnienie, nawet gdy wypiliśmy niemało, częste wizyty w toalecie, napady trudnego do opanowania głodu, a także ciągłe zmęczenie.
Na koniec, pamiętajmy, że najlepszą profilaktyką jest samokontrola. Każdy z nas raz do roku powinien sprawdzić swój cukier. Badanie jest proste i szybkie. Warto dopilnować siebie i bliskich.
Podoba Ci się ten artykuł?
