Przejdź do treści

Choroba Gravesa-Basedowa jest chorobą gruczołu tarczowego o podłożu autoimmunologicznym. W jaki sposób się objawia?

Kobieta leży u lekarza, ma badaną tarczycę
Fot. Andrey Popov/AdobeStock
Podoba Ci
się ten artykuł?
Podoba Ci
się ten artykuł?

Choroba Gravesa-Basedowa to schorzenie gruczołu tarczowego o podłożu autoimmunologicznym. Charakteryzuje się nadczynnością tarczycy, w której autoantygenem jest receptor hormonu tyreotropowego. Pobudzony przez przeciwciała, wydziela nadmiar hormonu, doprowadzając do wzrostu i rozwoju unaczynienia gruczołu tarczowego. Chorobę Gravesa-Basedowa można leczyć. Terapia jest trudna i wieloetapowa, ale daje chorym szansę na powrót zdrowia.

Nasze teksty zawsze konsultujemy z najlepszymi specjalistami

Agnieszka Widera

lekarz

U osób z chorobą Gravesa-Basedowa objawem charakterystycznym jest powiększone wole, ale u niektórych pacjentów mogą pojawić się także wytrzeszcz oczu i obrzęki w okolicach piszczeli. Choć choroba jest łatwa do rozpoznania, to jej leczenie bywa trudne i długotrwałe. Kluczowym elementem terapii jest leczenie farmakologiczne, które nie zawsze jest wystarczające. Gdy leki zawiodą, potrzebna jest ingerencja chirurgiczna lub terapia jodem promieniotwórczym.

Przyczyny choroby Gravesa-Basedowa

Choroba Gravesa-Basedowa to schorzenie gruczołu tarczowego, w którym cechą dominującą jest nadczynność. Swoją nazwę zawdzięcza dwóm lekarzom: irlandzkiemu i niemieckiemu – Robertowi Gravesowi, który opisał ją po raz pierwszy w 1832 roku oraz Karlowi Adolphowi von Basedowowi, który ten sam zespół objawów rozpoznał i opisał kilka lat później. W przypadku choroby Gravesa-Basedowa przyczyna nie została do końca wyjaśniona, ale według badaczy schorzenie ma podłoże immunologiczne. Mechanizm działania opiera się na produkcji przeciwciał, które pobudzają receptor hormonu tyreotropowego i doprowadzają do jego nadprodukcji w organizmie. Skutkuje to stymulacją wzrostu i rozwojem unaczynienia gruczołu tarczowego, czego konsekwencją jest szereg dolegliwości.

zakochana para

Czym się objawia choroba Gravesa-Basedowa?

Charakterystycznym objawem gravesa-basedowa jest wole spowodowane wzrostem gruczołu tarczowego. Jest ono widoczne u ponad 80% chorych. U części z nich pojawiają się też wytrzeszcz oczu, do którego przyczynia się stan zapalny mięśni poruszających okiem, i obrzęki, głównie w okolicach piszczeli. W przebiegu choroby mogą wystąpić również inne symptomy:

  • tachykardia (przyspieszone bicie serca);
  • nadciśnienie tętnicze;
  • drżenie;
  • napady padaczkowe;
  • nietolerancja zimna (chory nie toleruje przebywania w ciepłych pomieszczeniach, choć innym osobom wydaje się nawet za zimno);
  • łatwa męczliwość, mała tolerancja wysiłku;
  • utrata masy ciała pomimo zwiększonego apetytu;
  • ciągłe biegunki;
  • zaburzenia miesiączkowania;
  • światłowstręt;
  • spadek siły mięśniowej;
  • ciepła i wilgotna skóra.

U chorych z gravesem-basedowem choroba może powodować zaburzenia w psychice. Pacjenci są bardzo pobudzeni, chcą być w ciągłym ruchu i mogą być niestabilni emocjonalnie.

Rozpoznanie choroby Gravesa-Basedowa

Diagnostyka choroby opiera się na badaniach laboratoryjnych i obrazowych. Kluczowymi badaniami są: oznaczenie hormonów tarczycowych, ultrasonografia lub scyntygrafia tarczycy oraz biopsja cienkoigłowa tego gruczołu. Pobranie wycinków odbywa się w znieczuleniu miejscowym. Materiał oglądany jest pod mikroskopem. Przy chorobie Gravesa-Basedowa wyniki krwi i badań obrazowych są wiążące, jeśli chodzi o dalsze postępowanie terapeutyczne.

Zobacz także

Czy choroba Gravesa-Basedowa jest uleczalna?

TAK. Choroba tarczycy Gravesa-Basedowa jest uleczalna pod warunkiem, że chory jest pod stałą opieką medyczną i regularnie przyjmuje leki, ponieważ jest to kluczowy element terapii. Niestety nie ma środków, które łagodzą objawy powstałe wskutek produkcji przeciwciał, dlatego leczenie jest wyłącznie objawowe i opiera się na łagodzeniu dolegliwości. Lekiem pierwszego rzutu jest tiamazol – pochodna tiomidazolu o silnym działaniu przeciwtarczycowym. Jego mechanizm działania opiera się hamowaniu aktywności peroksydazy tarczycowej, a dokładnie na zahamowaniu utleniania jodków do jodu i blokowaniu jodowania tyreoglobuliny. W przebiegu choroby Gravesa-Basedowa leczenie farmakologiczne nie zawsze jest wystarczające i potrzebne jest wdrożenie innych metod terapeutycznych, np. jodu promieniotwórczego. Jest on alternatywą dla leczenia operacyjnego, ale podobnie jak zabieg może doprowadzić do niedoczynności tarczycy. W takich sytuacjach niezbędna jest suplementacja hormonem tarczycowym. Leczenie farmakologiczne musi trwać ponad rok, jeśli chory chciałby uzyskać całkowitą remisję immunologiczną. O skuteczności terapii świadczy brak nawrotu choroby przez blisko 12 miesięcy. Jeśli taka sytuacja nie wystąpi, trzeba znaleźć przyczynę niepowodzenia.

 

Bibliografia

Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, Tom I. Medycyna Praktyczna, Kraków 2005, s. 1053–1057

Najnowsze w naszym serwisie

Podoba Ci się ten artykuł?

Powiązane tematy:

i
Treści zawarte w serwisie mają wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.