się ten artykuł?
Brodawki płaskie są gładkie i zajmują niewielką powierzchnię, nie wywołują też dolegliwości bólowych. Ich najczęstszą przyczyną jest zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV). Pojawiają się zarówno u dorosłych, jak i u dzieci i często występują w skupiskach. Z artykułu dowiesz się, jak wygląda rozpoznanie brodawek płaskich, a także jakie leczenie jest w ich przypadku skuteczne.
Brodawki płaskie na całym ciele – jak je rozpoznać?
Jak wspominano, brodawki płaskie są gładkie i stosunkowo małe, wywołuje je wirus HPV. Jak je jednak odróżnić od innych zmian, które często pojawiają się na skórze? Oto kilka charakterystycznych cech omawianych zmian:
- mogą mieć kolor żółty, brązowy lub różowy,
- mają kształt owalny lub okrągły,
- są naprawdę małe, wielkości główki od szpilki,
- występują w skupiskach, w jednym miejscu może znajdować się nawet kilkaset drobnych punkcików,
- najczęściej występują na twarzy, nogach lub grzbietach dłoni.
Jeżeli zauważysz na swojej skórze niepokojące zmiany i nie potrafisz ich zidentyfikować lub nie masz pewności co do ich etiologii, zawsze powinnaś skonsultować się z lekarzem pierwszego kontaktu lub z dermatologiem. To ważne, ponieważ pochodzenie wyprysków, brodawek czy plam może być różne, niekiedy związane z poważnymi chorobami organów wewnętrznych, gdzie liczy się szybkie wdrożenie leczenia.
Jak lekarz diagnozuje brodawki płaskie? Jeżeli specjalista nie ma pewności, z jakimi zmianami ma do czynienia, może wykonać biopsję, czyli pobrać fragment tkanki do badań mikroskopowych. Taka forma diagnostyki minimalizuje ryzyko pomyłki i zastosowanie nieodpowiednich metod terapeutycznych.
Brodawki płaskie są zaraźliwe
Kiedy zostanie u ciebie rozpoznana brodawka płaska, musisz unikać bezpośredniego kontaktu z innymi osobami, ponieważ możesz ich zarazić. Wirus brodawczaka ludzkiego przenosi się poprzez kontakt skóra do skóry. Bez problemu wnika w uszkodzony naskórek, nawet wtedy, gdy jest on jedynie lekko zadrapany. Szczególnie narażone na zachorowanie są osoby o osłabionym układzie odpornościowym oraz takie, które nie przestrzegają podstawowych zasad higieny osobistej. Oto jak można zapobiegać zakażeniu:
- nie pożyczaj innym przedmiotów osobistych, takich jak odzież, ręczniki, pościel,
- w miejscach publicznych pamiętaj o noszeniu obuwia, np. na siłowni, w saunie czy na basenie,
- ograniczaj kontakt skóra do skóry z osobami, których nie znasz.
Jeżeli masz małe dzieci, uczulaj je, aby pamiętały o myciu rąk. Ważne jest także to, aby nie dojadały posiłków po innych maluchach, ani nie piły z tych samych butelek czy kubków. Po zabawie na dworze lub w przedszkolu wyczyść zabawki, które mogły mieć kontakt z wirusem.
Leki na brodawki płaskie oraz inne sposoby
Brodawki płaskie są wywoływane wirusami i nie dają żadnych uciążliwych objawów, a zatem ich leczenie opiera się na obserwacji. Nie ma skutecznych tabletek na te zmiany skórne, nie stosuje się także antybiotyków. Statystyki mówią, że 23% brodawek znika w ciągu 2. miesięcy, a 78% w ciągu 2. lat. Jeżeli chcesz przyspieszyć proces rekonwalescencji, możesz poddać się zabiegowi usunięcia brodawek płaskich:
- wycięcie – to chirurgiczna metoda, polega na wycięciu zmiany,
- laseroterapia – usunięcie zmiany za pomocą ciepła,
- krioterapia – usunięcie zmiany przy użyciu zimna,
- zastosowanie kantarydyny – to substancja chemiczna, która powoduje powstawanie pęcherzy pod skórą, które wypychają brodawkę.
Wrażliwe miejsca, np. brodawki płaskie na twarzy, można leczyć za pomocą maści z kwasem retinowym lub nadtlenkiem benzoilu, które podrażniają skórę i stymulują ją do przyspieszenia procesów regeneracyjnych. Ta metoda nie jest jednak skuteczna w przypadku wszystkich pacjentów, podobnie wygląda to w przypadku usuwania brodawek płaskich. Wiele zależy od ich stanu zdrowia, a także stopnia rozwoju choroby.
W większości przypadków brodawki płaskie znikają samoistnie, bez powikłań. Brodawki mogą się rozprzestrzeniać, mogą również powrócić po wyleczeniu, mimo stosowania terapii. Wzmocnienie układu odpornościowego może pomóc w poprawie zdrowia ogólnego i przyspieszyć powrót do zdrowia po diagnozie brodawek płaskich. Utrzymuj swój układ odpornościowy w zdrowiu, jedząc prawidłowo, ćwicząc i dbając o odpowiednią ilość snu. Zmniejszysz w ten sposób ryzyko wystąpienia objawów.
Czy brodawki płaskie mogą być niebezpieczne?
Jak wspomniano, w większości przypadków brodawki płaskie mijają samoistnie w ciągu 2. lat. W niektórych przypadkach zdarza się jednak, że zaczynają się rozwijać inne objawy, dlatego przez cały ten czas powinnaś uważnie obserwować zmianę. Jeżeli zaczynasz odczuwać ból albo brodawki rozprzestrzeniają się na inne partie ciała, od razu umów się na wizytę u dermatologa. W takiej sytuacji usunięcie zmiany może okazać się konieczne.
Niestety, ale musisz też liczyć się z tym, że brodawki płaskie mają tendencje do nawracania. To dlatego, że wirusa brodawczaka ludzkiego nie da się wyleczyć. Stosuje się jedynie terapie mające na celu minimalizowanie objawów. Nie obawiaj się jednak, HPV nie jest szczególnie groźny dla zdrowego człowieka. Największe zagrożenie stanowi dla osób z patologicznie osłabioną odpornością, np. w przebiegu chorób nowotworowych.
Bibliografia:
- Akram S., Aman H., Warts and verrucas: assessment and treatment, the Pharmaceutical Journal 2015.
- Goldstein B. G., Goldstein A. O., Patient education: Common warts, plantar warts, and flat warts (Beyond the Basics), UpToDate 2023.
- https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/24337-flat-warts [dostęp 18.11.2023].
- Lipke M. M., An Armamentarium of Wart Treatments, Clinical Medicine & Research 2006, 4(4): 273-293.
