Fluoroza u dzieci i dorosłych – przyczyny, objawy i leczenie nadmiaru fluoru
![badanie szkliwa zębów](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2019/02/czym-jest-fluoroza-1140x760.jpeg)
się ten artykuł?
Fluoroza jest schorzeniem spowodowanym nadmierną ilością fluoru w organizmie. Jej najczęstszą postacią jest fluoroza zębów, która uważana jest za zaburzenie pochodzenia rozwojowego. Charakterystycznym objawem są białe plamy i przebarwienia na zębach stałych.
![lek. Marta Dąbrowska](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2019/04/marta-dabrowska-588x850.jpg)
Nasze teksty zawsze konsultujemy z najlepszymi specjalistami
”Marta Dąbrowska”
Fluor jest pierwiastkiem, który odgrywa ważną rolę w organizmie człowieka. Przede wszystkim bierze udział w mineralizacji kości i szkliwa, ponadto czyni je twardszymi i mniej podatnymi na uszkodzenia. Niedobór fluoru może prowadzić do rozwoju osteoporozy i próchnicy. Natomiast jego nadmiar to fluoroza – choroba objawiająca się przede wszystkim zmianami w szkliwie, a w zaawansowanym stadium zajmująca także kości i stawy.
Czym jest fluoroza?
Fluoroza to choroba, która powstaje w wyniku zwiększonej ilości fluoru w organizmie. Dostarczany jest on wraz z pożywieniem, pastą do zębów lub wodą pitną. Najczęstszą postacią schorzenia jest fluoroza zębów. U dzieci uznaje się ją za zaburzenie rozwojowe, ponieważ nadmierna ilość tego pierwiastka zajmuje zalążki zębów stałych w okresie rozwoju szkliwa.
U osób dorosłych, które przyjmują duże ilości fluoru, mogą pojawić się objawy ogólnoustrojowe. Fluoroza obejmuje najczęściej kości i stawy, jednak czasem dochodzi do uszkodzenia układu nerwowego oraz narządów wewnętrznych.
Fluoroza zębów – rodzaje
Do oceny zaawansowania fluorozy zębów wykorzystuje się klasyfikację Deana. Pod uwagę brany jest stan szkliwa dwóch zębów, które są w największym stopniu objęte procesem patologicznym. Skala ma 6 stopni i przedstawia się następująco:
- 0 – stan prawidłowy – powierzchnia zębów jest lśniąca, gładka i śliska,
- 1 – fluoroza wątpliwa – na szkliwie stwierdza się białe plamki,
- 2 – bardzo łagodna fluoroza – stwierdza się obecność matowych, białych plam na powierzchni mniejszej niż ¼ zęba,
- 3 – łagodna fluoroza – zmiany są widoczne na połowie powierzchni zęba,
- 4 – umiarkowana fluoroza – na powierzchni zęba są widoczne uszkodzenia oraz brązowe plamy,
- 5 – ciężka fluoroza – zaawansowane zmiany w szkliwie obejmują całą powierzchnię zęba, stwierdza się obecność ciemnych plam, zagłębień oraz zmiany kształtu zęba.
Przyczyny fluorozy
Przyczyną fluorozy jest dostarczanie do organizmu fluoru w nadmiarze. Pierwiastek ten jest obecny w pastach do zębów, płukankach i innych produktach służących do higieny i pielęgnacji zębów, dlatego na powstanie choroby narażone są szczególnie dzieci, które mają tendencję do połykania pasty podczas mycia zębów. Fluor jest obecny również w pożywieniu: rybach morskich, czarnej herbacie, żółtym serze, szynce wieprzowej i żytnim pieczywie.
Zobacz także
Objawy fluorozy
Najczęstszą postacią choroby, występującą zwłaszcza u dzieci i młodzieży, jest fluoroza zębów. Nadmiar fluoru prowadzi do demineralizacji szkliwa. Procesem chorobowym są objęte zęby stałe, ponieważ ekspozycja na szkodliwy pierwiastek miała miejsce w momencie ich kształtowania się. Zwykle dotyczy zębów przedtrzonowych, siekaczy i kłów. Fluoroza u dzieci objawia się:
- charakterystycznymi pasmami, plamami lub przebarwieniami na szkliwie zębów, które mają kolor kredowobiały lub brunatny,
- uszkodzeniem szkliwa,
- widocznymi ubytkami w szkliwie,
- matowym i chropowatym szkliwem,
- osłabieniem zębów,
- kruszeniem się zębów,
- zmianami kształtu zęba,
- zwiększoną podatnością na próchnicę.
Jeżeli dojdzie do spożycia dużej ilości fluoru, może pojawić się zatrucie, któremu towarzyszą biegunka, wymioty i silne bóle brzucha. Objawy fluorozy, która trwa długo, to:
- bóle kości, mięśni i stawów,
- deformacje kości,
- bóle głowy,
- ogólne osłabienie i apatia,
- zaburzenia gospodarki elektrolitowej,
- parestezje i drżenie mięśni,
- uszkodzenie błony śluzowej nosa, nieżyt nosa,
- zapalenie dziąseł,
- uszkodzenie wątroby i nerek.
Jak leczyć fluorozę?
Leczenie fluorozy zębów u dzieci, młodzieży i dorosłych wymaga stałej opieki stomatologicznej. Polega ono na uzupełnianiu powstających ubytków w szkliwie za pomocą płynnych materiałów kompozytowych i hydroksyapatytu, który odnawia szkliwo i prowadzi do jego remineralizacji. W niektórych przypadkach stosuje się ścieranie szkliwa lub wybielanie zębów, a nawet zakładanie licówek. Konieczne jest zaprzestanie korzystania z pasty do zębów i innych produktów do pielęgnacji zawierających w swoim składzie fluor. Ważna jest także prawidłowa codzienna higiena zębów: dokładne szczotkowanie oraz używanie nici dentystycznej.
Leczenie fluorozy obejmuje także stosowanie diety bogatej w wapń. Produkty, które są jego źródłem, to przede wszystkim: mleko, jogurt naturalny, twaróg, ser żółty, migdały, soja, fasola biała, tofu, natka pietruszki, jarmuż, sardynki, rodzynki, produkty zbożowe.
Polecamy
![Edyta Korsak - zdjęcia przed operacją dwuszczękową i po niej /fot. archiwum prywatne](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2024/06/ofkorsak-kopia-850x506.jpg)
Edyta przeszła operację dwuszczękową. „Progenia była moim dużym kompleksem”
![Usta i zęby - Hello Zdrowie](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2024/06/filip-mishevski-6mfbyr3xyr8-unsplash-kopia-850x425.jpg)
Koniec z implantami! Lek na… porost zębów ma szanse trafić do sprzedaży już całkiem niedługo
![Na zdjęciu: wnętrze jamy ustnej dziecka z dodatkowymi zębami, tekst o hieprdoncji /fot. Adobe Stock](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2024/06/hiperdoncja-850x567.jpeg)
Hiperdoncja – skąd się bierze i co wspólnego mają z tym złe nawyki żywieniowe. Obalamy popularny mit na temat dodatkowych zębów
![Kobieta w zaawansowanej ciąży w bluzce w paski siedzi na kanapie](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2019/03/rzucawka-850x567.jpg)