Kandydoza jamy ustnej – przyczyny, objawy i leczenie. Czy można leczyć kandydozę domowymi sposobami?

Kandydoza jamy ustnej to dość częsta przypadłość, wynikająca przede wszystkim z zaburzeń odporności organizmu. Jama ustna jest najczęstszą lokalizacją kandydozy. Choroba może pojawić się w każdym wieku.

Kandydoza jamy ustnej wywołana jest przez zakażenie drożdżakiem Candida albicans. Jest to drobnoustrój zasiedlający fizjologicznie przewód pokarmowy niemal 80% społeczeństwa. Właściwa flora bakteryjna i niezaburzone funkcjonowanie układu odpornościowego zapobiegają nadmiernemu rozrostowi Candidy w przewodzie pokarmowym. Kandydoza jamy ustnej może dotyczyć zarówno dzieci, w tym szczególnie niemowląt, jak również osób dorosłych i starszych. Najczęściej jest konsekwencją upośledzonej odporności. Pojawia się też w przebiegu niektórych schorzeń przewlekłych. Właściwa higiena jamy ustnej, zapobieganie zaleganiu resztek pokarmu, płukanie jamy ustnej preparatami antyseptycznymi to jedne z metod profilaktyki zakażeń drożdżakami.

Kandydoza jamy ustnej – przyczyny

Kandydoza jamy ustnej pojawia się przede wszystkim w momencie zaburzenia pracy układu odpornościowego. Dlatego też najbardziej podatne są niemowlęta i osoby starsze. W tych grupach fizjologicznie obserwuje się nieprawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego. Kandydoza jamy ustnej to jedno z powikłań niewłaściwie kontrolowanej cukrzycy, jak również takich stanów jak choroba nowotworowa, chemioterapia, zakażenie wirusem HIV, steroidoterapia. Zdarza się, że kandydoza jamy ustnej pojawia się u osób posiadających protezy zębowe. Jest również często obserwowana u niemowląt i określana mianem pleśniawek.

Objawy kandydozy jamy ustnej

Objawem kandydozy jamy ustnej jest biały nalot na języku czy błonie śluzowej wyściełającej wewnętrzną stronę policzka. Kandydoza jamy ustnej ma różne postacie. U niemowląt obserwuje się najczęściej kandydozę rzekomobłoniastą określaną mianem pleśniawek. U osób noszących protezy zębowe często dochodzi do powstania kandydozy zanikowej. W stanach immunosupresji pojawia się postać nadżerkowa, zapalenie dziąseł i romboidalne zapalenie języka. U niektórych osób kandydoza jamy ustnej przybiera postać zapalenia kącików jamy ustnej. Kandydoza rozpoznawana jest na podstawie typowego obrazu klinicznego. Jednak w razie wątpliwości lekarz może zdecydować o wykonaniu badania mykologicznego, które polega na pobraniu materiału ze zmian w jamie ustnej i oddaniu go do laboratorium celem określenia charakteru zmiany.

Leczenie kandydozy jamy ustnej

Dostępne są leki na kandydozę jamy ustnej do stosowania miejscowego. Czasami konieczne jest stosowanie leków ogólnych. W miarę możliwości konieczne jest wyeliminowanie przyczyn kandydozy. Wśród domowych sposobów leczenia kandydozy jamy ustnej można wymienić płukanie jamy ustnej antyseptycznymi płynami. Dobrze sprawdzają się naturalne napary z ziół, na przykład rumianku czy lipy. Leczenie domowe kandydozy jamy ustnej powinno stanowić jednak jedynie rodzaj profilaktyki.

Kandydoza jamy ustnej u niemowląt

Kandydoza jamy ustnej może pojawić się już w wieku niemowlęcym. Szczyt zachorowań to mniej więcej 2–3 miesiąc życia dziecka. Nadmierna kolonizacja jamy ustnej przez Candidę u niemowląt wynika nie tylko z faktu, że układ immunologiczny nie jest w pełni rozwinięty. Do zakażenia drożdżakami dochodzi również na skutek niewłaściwej higieny, nieodpowiedniego wyparzania smoczków, butelek. Kobiety karmiące piersią powinny przemywać brodawki sutkowe regularnie przed i po karmieniu piersią. U niemowląt warto również przemywać po karmieniach jamę ustną gazikiem nasączonym ciepłą wodą, by zapobiec zaleganiu pokarmu.

Kandydoza jamy ustnej – czy jest niebezpieczna

Kandydoza jamy ustnej nie jest stanem zagrażającym zdrowiu. Jeśli jednak nieznana jest przyczyna, a kandydoza jamy ustnej nawraca, warto przeprowadzić diagnostykę celem wykazania określonej przyczyny. W stanach znacznie upośledzonej odporności może dojść do szerzenia się zakażenia. Kandydoza może przyjąć formę ogólnoustrojową, która jest niebezpieczna. Częstą konsekwencją kandydozy jamy ustnej w stanach znacznie upośledzonej odporności jest kandydoza przełyku.