Krzywa cukrowa (OGTT) to badanie, dzięki któremu możemy sprawdzić, czy glukoza jest prawidłowo przetwarzana przez organizm. Powinni jest wykonać pacjenci z podejrzeniem cukrzycy. Jednak równie istotne, jak przeprowadzenie tego testu, jest to, żeby zrobić to dobrze. Czyli jak? Wyjaśnia diabetolożka Barbara Soróbka.
Jak prawidłowo wykonać krzywą cukrową?
Diabetolog Barbara Soróbka wyjaśnia, jak prawidłowo wykonać krzywą cukrową, czyli doustny test tolerancji glukozy (OGTT). Specjalistka zaznacza, że jest to preferowana metoda diagnostyki zaburzeń tolerancji węglowodanów (cukrzyca i stany przedcukrzycowe). Podkreśla, że nie należy stosować do celów diagnostycznych oznaczeń glikemii wykonywanych przy użyciu glukometrów.
Badanie OGTT należy wykonywać:
- bez wcześniejszego ograniczania spożycia węglowodanów przez co najmniej 72 godziny,
- w godzinach porannych u osoby będącej na czczo, wypoczętej, po przespanej nocy;
- dwugodzinny okres między wypiciem roztworu zawierającego 75 g glukozy a pobraniem próbki krwi osoba badana powinna spędzić w miejscu wykonania testu, w spoczynku;
- wszystkie oznaczenia stężenia glukozy powinny być wykonywane w osoczu krwi żylnej, w laboratorium;
- w przypadku konieczności wykonania OGTT u osoby z nietolerancją glukozy (tj. stanem przedcukrzycowym) przyjmującej z tego powodu metforminę, należy przerwać jej stosowanie na co najmniej tydzień przed badaniem.
Czym jest krzywa cukrowa?
OGTT (inaczej: krzywa cukrowa, krzywa glikemiczna, krzywa glukozowa) to doustny test obciążenia glukozą. Jego celem jest sprawdzenie reakcji organizmu na podanie dawki czystej glukozy. Na podstawie tego badania można określić nieprawidłowe reakcje i zdiagnozować problemy z przetwarzaniem glukozy przez organizm. Głównie badanie to stosowane jest przy diagnostyce cukrzycy, ale może służyć również do sprawdzenia stanu organizmu pod tym kątem przy innych dolegliwościach. OGTT pozwala dokładnie określić sposób wydzielania insuliny oraz sposób i szybkość wchłaniania się glukozy do tkanek. Sam test polega na zmierzeniu poziomu cukru we krwi po podaniu glukozy oraz pomiarach w pierwszej i drugiej godzinie po jej zażyciu. Istnieją dwa typy badania — dwu i trzypunktowe, polegające na dwóch oraz trzech pomiarach.
OGTT – jak przebiega badanie?
Badanie OGTT polega na pobraniu krwi z żyły łokciowej w określonych trzech punktach czasowych testu. Samo badanie wykonuje się na czczo i rozpoczyna właśnie od pobrania pierwszej próbki. Następnie osoba badana spożywa glukozę oraz pozostaje na terenie laboratorium. Kolejny pomiar wykonywany jest po 60 oraz 120 minutach od zażycia glukozy. Podczas oczekiwania na kolejne pomiary należy pozostać w spoczynku i np. siedzieć. Czasami w reakcji na zażycie glukozy osoby badane mogą czuć senność, ogólne osłabienie czy nudności. Podczas badania nie należy również spożywać żadnych posiłków. Pacjenci przeważnie powinni zakupić wcześniej i przynieść ze sobą glukozę, którą można kupić w aptekach. Na badaniu należy zjawić się też po przespanej nocy i min. 3 dniach normalnej diety z typową zawartością węglowodanów.
OGTT — Normy i wyniki
Normy to prawidłowe dla organizmu stężenie cukru we krwi na czczo i po jedzeniu. To one są odniesieniem do wyniku badania. U mężczyzn oraz u kobiet, które nie są w ciąży norma na czczo wynosi od 70 mg/dl do 99 mg/dl. Wynik od 100 mg/dl od 125 mg/dl informuje o nieprawidłowej glikemii. Prawidłowa norma cukru we krwi po 120 minutach od zażycia glukozy nie powinna przekraczać 140 mg/dl. Zakres od 140 mg/dl do 199 mg/dl uznawany jest za glikemię nieprawidłową. O cukrzycy mówić można powyżej 200 mg/dl w czasie dwóch godzin po posiłku. Normy dla kobiet w ciąży wynoszą odpowiednio do 92 mg/dl na czczo, do 180 mg/dl po godzinie od zażycia glukozy i poniżej 153 mg/dl po dwóch godzinach od rozpoczęcia badania.
Kiedy należy wykonać OGTT?
Badanie OGTT wykonuje się w kilku przypadkach. Ogólnie przeprowadzić można je profilaktycznie nawet u zdrowych osób, ale szczególnie wskazane jest w sytuacjach podwyższonego ryzyka. Pierwszym takim wskaźnikiem jest wystąpienie zespołu metabolicznego — nawet przy prawidłowym stężeniu glukozy we krwi na czczo. Jednym z najczęstszych zaleceń wykonania tego badania jest podejrzenie cukrzycy typu 2 z różnych przyczyn np. genetycznych lub gdy w rodzinie pacjenta znajduje się osoba, która na nią choruje. Badanie OGTT wykonuje się również przy podejrzeniu lub wystąpieniu reaktywnej hipoglikemii, czyli zbyt niskim poziomie cukru we krwi po spożytym posiłku. Czasami wykonuje się również test u osób całkowicie zdrowych, które mają objawy związane z nieprawidłowościami cukrzycowymi.
OGTT to bardzo ważne badanie, które wykonywane jest podczas ciąży. Nieprawidłowe radzenie sobie organizmu z glukozą może być spowodowane jedynie ciąża i minąć lub być efektem cukrzycy przedciążowej. W wypadku ciąży badanie jest niezwykle ważne, gdyż w razie niewykrycia cukrzycy może ona doprowadzić nawet do poronienia czy spowodować makrosomię płodu.
Lekarz diabetolog na Instagramie
Barbara Soróbka to diabetolożka i certyfikowana lekarka Polskiego Towarzystwa Badań nad Otyłością. Zajmuję się nowoczesnym leczeniem wszystkich typów cukrzycy, otyłości, stanów przedcukrzycowych i insulinooporności. Jest członkiem Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego oraz Europejskiego Towarzystwa Badań nad Cukrzycą. Ukończyła Szkołę Pompową Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego.
Specjalistka jest też aktywna w mediach społecznościowych. Jej profil na Instagramie lekarz.diabetolog, na którym w przystępny sposób dzieli się wiedzą, śledzi niemal 2 tys. osób.
Zobacz także
„Jesteśmy w światowej czołówce, jeśli chodzi o spożywanie cukru. Jesteśmy jedną z najszybciej tyjących narodowości na świecie!” – mówi Agnieszka Wiśniewska
„Nawet 40 proc. kobiet po 30. roku życia ma problemy z nadwagą, a na otyłość cierpi 30 proc. z nich” – mówi bariatra dr n. med. Patrycja Wachowska-Kelly
„Nie polecam grup wsparcia, forów internetowych. Mam bardzo przykre doświadczenia z pacjentami, którzy zostali tam dotkliwie skrytykowani” – mówi Kamila Urbaniak, dietetyk i autorka bloga kreatorniazmian.pl
Spodobał ci się artykuł? Poleć go koleżance
Podoba Ci się ten artykuł?
Powiązane tematy:
Polecamy
„20 proc. pacjentek, niejednokrotnie nawet z zaawansowaną endometriozą, nie ma żadnych dolegliwości bólowych” – mówi dr Jan Olek
Uważano, że kobietom papierosy szkodzą szczególnie, niszcząc nie tyle ich zdrowie, co moralność. Jak kiedyś leczono tytoniem
„Perspektywa psychoterapeuty nie ogranicza się do spojrzenia na indywidualne cierpienie. Sięga do tego, co się dzieje między światem a człowiekiem” – mówi Bogdan de Barbaro
