Przejdź do treści

Mangan – właściwości, nadmiar, niedobór, źródła w diecie

suplement diety
ManganiStock
Podoba Ci
się ten artykuł?
Udostępnij bliskim

Mangan jest minerałem śladowym. Jest niezbędny dla ludzkiego ciała, ale ludzie potrzebują go tylko w niewielkich ilościach. Mangan przyczynia się do wielu funkcji organizmu, w tym do metabolizmu aminokwasów, cholesterolu, glukozy i węglowodanów. Odgrywa także rolę w tworzeniu kości, krzepnięciu krwi i zmniejszaniu stanu zapalnego.

Co to jest mangan?

Mangan (Mn) to pierwiastek zaliczany do metali przejściowych. Występuje w postaci 15 izotopów, z których tylko jeden jest trwały. Występuje w skorupie ziemskiej w postaci tlenków, krzemianów i węglanów. Mangan wykorzystywany jest jako dodatek do stali.

Właściwości manganu

Mangan w organizmie pełni wiele istotnych funkcji. Jest to aktywator enzymów regulujących metabolizm biotyny, witaminy B1 i E, a także energetycznych składników diety, kwasów nukleinowych, enzymów, m.in. neutralizujących wolne rodniki, jak dysmutaza ponadtlenkowa, czy hormonów m.in. tarczycy i płciowych. Jakie jeszcze funkcje w organizmie pełni mangan? Właściwości tego pierwiastka, które warunkują prawidłowe funkcjonowanie organizmu to wspomaganie działania układu nerwowego, udział w procesach krzepnięcia krwi, procesach trawienia tłuszczów i cholesterolu. Ponadto mangan wchodzi w skład kości.

Dzienne zapotrzebowanie na mangan

Dobowe zapotrzebowanie na mangan zależy od wieku i wynosi odpowiednio:

  • do 6 m. ż. – 0,003 mg
  •  od 7 do 12 m. ż. – 0,6 mg
  • od 1 do 3 r. ż. – 1,2 mg
  • od 4 do 8 r. ż. – 1,5 mg
  • od 9 do 13 r. ż. – 1,9 mg
  • od 14 do 18 r. ż. – 2,2 mg
  • kobiety – 1,8 mg
  • mężczyźni – 2,3 mg.

Zwiększone zapotrzebowanie na mangan

Zwiększeniu zapotrzebowania na mangan sprzyja zażywanie preparatów wapnia i magnezu oraz stosowanie antykoncepcji hormonalnej, a także nadmiar fosforanów w diecie.

Źródła manganu w diecie

Najbogatsze źródła naturalne manganu to:

  • pełne ziarna zbóż i zarodki pszenne
  • awokado
  • migdały, orzechy, pestki
  • nasiona roślin strączkowych
  • skorupiaki
  • mięso
  • żółtka jaj.

Poziom manganu w żywności maleje pod wpływem światła, wilgoci, niskiej i wysokiej temperatury.

W celu zapewnienia organizmowi odpowiedniej podaży manganu, można sięgać po suplementy zawierające mangan. Tabletki powinny zawierać organiczne związki manganu, które są doskonale przyswajalne.

Niedobór manganu w organizmie

Niedobory manganu mogą być spowodowane zbyt niskim jego spożyciem wraz z dietą, a także stosowaniem doustnej antykoncepcji hormonalnej. Objawy niedoboru manganu to:

  • zaburzenia płodności
  • problemy z koordynacją
  • rozwój cukrzycy
  • deformacja kości
  • zaburzenia rozwoju i uszkodzenie błędnika u dzieci
  • pogorszenie kondycji włosów i skóry.

Nadmiar manganu w organizmie

Do przedawkowania manganu i ewentualnego zatrucia manganem dochodzi niemal wyłącznie w efekcie ekspozycji na pyły czy dymy zawierające mangan. Nie jest możliwe przyjęcie zbyt wysokich dawek manganu wraz z dietą. Objawy nadmiaru manganu to obniżenie wchłaniania żelaza i anemia, bezsenność, depresja, zaburzenia neurologiczne, impotencja.

 

Nadmanganian potasu – na co i jak stosować?

Nadmanganian potasu to preparat, który w formie stałej ma postać fioletowych kryształków; kryształki rozpuszczalne są w wodzie. Roztwór nadmanganianu potasu przeznaczony jest do stosowania zewnętrznego – wykorzystywany jest do przemywania ran, gdyż działa odkażająco i utleniająco. Ma aktywność przeciwbakteryjną i przeciwgrzybiczą.

Bibliografia:

Li L., Yang X., The essential element manganese, oxidative stress and metabolic diseases; Link and interactions; Oxid Med Cell Longev, Apr 2018

i
Treści zawarte w serwisie mają wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.

Podoba Ci się ten artykuł?

Tak
Nie

Powiązane tematy:

Zainteresują cię również:

Cholesterol całkowity – co to? Kiedy jego poziom jest niebezpieczny?

Hiperkaliemia – kiedy poziom potasu we krwi stanowi zagrożenie?

Kto i kiedy powinien stosować dietę eliminacyjną?

Masz ciągłe uczucie głodu? Sprawdź, co to może oznaczać!

Na czym polega dieta niskotłuszczowa i kiedy ją stosować?

Witamina B2 – ważna nie tylko dla zdrowej skóry! Gdzie jej szukać?

Witamina A – na odporność, dobry wzrok i piękne ciało. Gdzie jej szukać, jak suplementować

Witamina B12 – pogromca anemii i zmian neurologicznych. Kiedy potrzebujesz jej więcej?

Dieta bogatoresztkowa – na czym polega i kiedy ją stosować?

Dieta bezglutenowa - dla kogo, efekty, co jeść?

Dieta bezglutenowa – dla kogo jest wskazana i co jeść?

„Działając zgodnie z wartościami, nie poniesiemy porażki. Tylko najpierw trzeba odróżnić je od celów”. O zastosowaniu terapii ACT w zmianie diety mówi Anna Paluch

Męczą cię zaparcia? Zobacz, jakie produkty powinnaś jeść, aby się ich pozbyć

Gdy jelita stają się leniwe. Jak je rozruszać, by poczuć się dobrze?

Tych rzeczy nie jedz przed randką! Sprawdź naszą czarną listę

kobieta pijąca koktajl

„Czysta micha” wcale nie taka czysta! Dlaczego trend „clean eating” przynosi więcej szkody niż pożytku?

5 sposobów na pogorszenie własnej odporności na jesień

„Bycie na diecie stało się w naszej kulturze atrybutem kobiety”. Psychodietetyczka Małgorzata Akkus wyjaśnia, dlaczego diety odchudzające są nieskuteczne i dlaczego warto zacząć jeść intuicyjnie

„Bycie na diecie stało się w naszej kulturze atrybutem kobiety”. Małgorzata Akkus tłumaczy, jak jeść intuicyjnie i dlaczego diety odchudzające są nieskuteczne

Dieta na urlopie. Jak uniknąć niezdrowych pułapek?

pms

„O PMS lubi się żartować, bo to przecież tylko gorsze dni kobiety. Tymczasem u podłoża PMS leży nierównowaga hormonalna”. Jak na nią wpłynąć, tłumaczy dietetyczka i naturopatka Monika Skuza

Źle śpisz? Przyczyna może być prozaiczna

Niedokrwistość z niedoboru żelaza. Jakie są przyczyny i objawy anemii, jak ją leczyć, jakie badania wykonać?

Jod - właściwości, niedobór i nadmiar, naturalne źródła /fot. iStock

Jod – właściwości, niedobór i nadmiar, naturalne źródła

Czy można pić kawę podczas…? Internistka odpowiada na najczęściej wyszukiwane hasła w Google

Gospodarka wapniowo-fosforanowa – zaburzenia. Fosforany wapnia w moczu