Mangan jest minerałem śladowym. Jest niezbędny dla ludzkiego ciała, ale ludzie potrzebują go tylko w niewielkich ilościach. Mangan przyczynia się do wielu funkcji organizmu, w tym do metabolizmu aminokwasów, cholesterolu, glukozy i węglowodanów. Odgrywa także rolę w tworzeniu kości, krzepnięciu krwi i zmniejszaniu stanu zapalnego.
Co to jest mangan?
Mangan (Mn) to pierwiastek zaliczany do metali przejściowych. Występuje w postaci 15 izotopów, z których tylko jeden jest trwały. Występuje w skorupie ziemskiej w postaci tlenków, krzemianów i węglanów. Mangan wykorzystywany jest jako dodatek do stali.
Właściwości manganu
Mangan w organizmie pełni wiele istotnych funkcji. Jest to aktywator enzymów regulujących metabolizm biotyny, witaminy B1 i E, a także energetycznych składników diety, kwasów nukleinowych, enzymów, m.in. neutralizujących wolne rodniki, jak dysmutaza ponadtlenkowa, czy hormonów m.in. tarczycy i płciowych. Jakie jeszcze funkcje w organizmie pełni mangan? Właściwości tego pierwiastka, które warunkują prawidłowe funkcjonowanie organizmu to wspomaganie działania układu nerwowego, udział w procesach krzepnięcia krwi, procesach trawienia tłuszczów i cholesterolu. Ponadto mangan wchodzi w skład kości.
Dzienne zapotrzebowanie na mangan
Dobowe zapotrzebowanie na mangan zależy od wieku i wynosi odpowiednio:
- do 6 m. ż. – 0,003 mg
- od 7 do 12 m. ż. – 0,6 mg
- od 1 do 3 r. ż. – 1,2 mg
- od 4 do 8 r. ż. – 1,5 mg
- od 9 do 13 r. ż. – 1,9 mg
- od 14 do 18 r. ż. – 2,2 mg
- kobiety – 1,8 mg
- mężczyźni – 2,3 mg.
Zwiększone zapotrzebowanie na mangan
Zwiększeniu zapotrzebowania na mangan sprzyja zażywanie preparatów wapnia i magnezu oraz stosowanie antykoncepcji hormonalnej, a także nadmiar fosforanów w diecie.
Źródła manganu w diecie
Najbogatsze źródła naturalne manganu to:
- pełne ziarna zbóż i zarodki pszenne
- awokado
- migdały, orzechy, pestki
- nasiona roślin strączkowych
- skorupiaki
- mięso
- żółtka jaj.
Poziom manganu w żywności maleje pod wpływem światła, wilgoci, niskiej i wysokiej temperatury.
W celu zapewnienia organizmowi odpowiedniej podaży manganu, można sięgać po suplementy zawierające mangan. Tabletki powinny zawierać organiczne związki manganu, które są doskonale przyswajalne.
Niedobór manganu w organizmie
Niedobory manganu mogą być spowodowane zbyt niskim jego spożyciem wraz z dietą, a także stosowaniem doustnej antykoncepcji hormonalnej. Objawy niedoboru manganu to:
Nadmiar manganu w organizmie
Do przedawkowania manganu i ewentualnego zatrucia manganem dochodzi niemal wyłącznie w efekcie ekspozycji na pyły czy dymy zawierające mangan. Nie jest możliwe przyjęcie zbyt wysokich dawek manganu wraz z dietą. Objawy nadmiaru manganu to obniżenie wchłaniania żelaza i anemia, bezsenność, depresja, zaburzenia neurologiczne, impotencja.
Nadmanganian potasu – na co i jak stosować?
Nadmanganian potasu to preparat, który w formie stałej ma postać fioletowych kryształków; kryształki rozpuszczalne są w wodzie. Roztwór nadmanganianu potasu przeznaczony jest do stosowania zewnętrznego – wykorzystywany jest do przemywania ran, gdyż działa odkażająco i utleniająco. Ma aktywność przeciwbakteryjną i przeciwgrzybiczą.
Bibliografia:
Li L., Yang X., The essential element manganese, oxidative stress and metabolic diseases; Link and interactions; Oxid Med Cell Longev, Apr 2018
Podoba Ci się ten artykuł?
Powiązane tematy:
Polecamy
„Z depresją się nie walczy. Z depresją się oswaja” – mówi Justyna Mazur-Kudelska, podcasterka
Anna Podgórska: Każdy może stać się obiektem napaści. Problem pojawia się wtedy, gdy instalujemy w sobie lękowe nastawienie
Renata Chrostowska: Śmierć samobójcza jest jak wybuch bomby
