3 min.
Mangan – właściwości, nadmiar, niedobór, źródła w diecie

ManganiStock
Mangan jest minerałem śladowym. Jest niezbędny dla ludzkiego ciała, ale ludzie potrzebują go tylko w niewielkich ilościach. Mangan przyczynia się do wielu funkcji organizmu, w tym do metabolizmu aminokwasów, cholesterolu, glukozy i węglowodanów. Odgrywa także rolę w tworzeniu kości, krzepnięciu krwi i zmniejszaniu stanu zapalnego.
Spis treści
Co to jest mangan?
Mangan (Mn) to pierwiastek zaliczany do metali przejściowych. Występuje w postaci 15 izotopów, z których tylko jeden jest trwały. Występuje w skorupie ziemskiej w postaci tlenków, krzemianów i węglanów. Mangan wykorzystywany jest jako dodatek do stali.
Właściwości manganu
Mangan w organizmie pełni wiele istotnych funkcji. Jest to aktywator enzymów regulujących metabolizm biotyny, witaminy B1 i E, a także energetycznych składników diety, kwasów nukleinowych, enzymów, m.in. neutralizujących wolne rodniki, jak dysmutaza ponadtlenkowa, czy hormonów m.in. tarczycy i płciowych. Jakie jeszcze funkcje w organizmie pełni mangan? Właściwości tego pierwiastka, które warunkują prawidłowe funkcjonowanie organizmu to wspomaganie działania układu nerwowego, udział w procesach krzepnięcia krwi, procesach trawienia tłuszczów i cholesterolu. Ponadto mangan wchodzi w skład kości.
Dzienne zapotrzebowanie na mangan
Dobowe zapotrzebowanie na mangan zależy od wieku i wynosi odpowiednio:
- do 6 m. ż. – 0,003 mg
- od 7 do 12 m. ż. – 0,6 mg
- od 1 do 3 r. ż. – 1,2 mg
- od 4 do 8 r. ż. – 1,5 mg
- od 9 do 13 r. ż. – 1,9 mg
- od 14 do 18 r. ż. – 2,2 mg
- kobiety – 1,8 mg
- mężczyźni – 2,3 mg.
Zwiększone zapotrzebowanie na mangan
Zwiększeniu zapotrzebowania na mangan sprzyja zażywanie preparatów wapnia i magnezu oraz stosowanie antykoncepcji hormonalnej, a także nadmiar fosforanów w diecie.
Źródła manganu w diecie
Najbogatsze źródła naturalne manganu to:
- pełne ziarna zbóż i zarodki pszenne
- awokado
- migdały, orzechy, pestki
- nasiona roślin strączkowych
- skorupiaki
- mięso
- żółtka jaj.
Poziom manganu w żywności maleje pod wpływem światła, wilgoci, niskiej i wysokiej temperatury.
W celu zapewnienia organizmowi odpowiedniej podaży manganu, można sięgać po suplementy zawierające mangan. Tabletki powinny zawierać organiczne związki manganu, które są doskonale przyswajalne.
Niedobór manganu w organizmie
Niedobory manganu mogą być spowodowane zbyt niskim jego spożyciem wraz z dietą, a także stosowaniem doustnej antykoncepcji hormonalnej. Objawy niedoboru manganu to:
Nadmiar manganu w organizmie
Do przedawkowania manganu i ewentualnego zatrucia manganem dochodzi niemal wyłącznie w efekcie ekspozycji na pyły czy dymy zawierające mangan. Nie jest możliwe przyjęcie zbyt wysokich dawek manganu wraz z dietą. Objawy nadmiaru manganu to obniżenie wchłaniania żelaza i anemia, bezsenność, depresja, zaburzenia neurologiczne, impotencja.
Nadmanganian potasu – na co i jak stosować?
Nadmanganian potasu to preparat, który w formie stałej ma postać fioletowych kryształków; kryształki rozpuszczalne są w wodzie. Roztwór nadmanganianu potasu przeznaczony jest do stosowania zewnętrznego – wykorzystywany jest do przemywania ran, gdyż działa odkażająco i utleniająco. Ma aktywność przeciwbakteryjną i przeciwgrzybiczą.
Bibliografia:
Li L., Yang X., The essential element manganese, oxidative stress and metabolic diseases; Link and interactions; Oxid Med Cell Longev, Apr 2018
Treści zawarte w serwisie mają wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.
Podoba Ci się ten artykuł?
Tak
Nie
Powiązane tematy:
Polecamy

29.05.2023
„20 proc. pacjentek, niejednokrotnie nawet z zaawansowaną endometriozą, nie ma żadnych dolegliwości bólowych” – mówi dr Jan Olek

27.05.2023
Uważano, że kobietom papierosy szkodzą szczególnie, niszcząc nie tyle ich zdrowie, co moralność. Jak kiedyś leczono tytoniem

25.05.2023
„Perspektywa psychoterapeuty nie ogranicza się do spojrzenia na indywidualne cierpienie. Sięga do tego, co się dzieje między światem a człowiekiem” – mówi Bogdan de Barbaro

23.05.2023