Przeciwwskazania do porodu w wodzie. Jakie czynniki wykluczają rodzenie w wodzie?

Poród w wodzie jest bardzo naturalnym sposobem rodzenia. Zmniejsza poziom stresu u dziecka podczas porodu, gdyż przechodzi ono ze środowiska wewnątrzmacicznego, gdzie rozwijało się w wodach płodowych do równie ciepłej wody poza organizmem matki. Dodatkowo ciepła woda działa kojąco na ból porodowy. Poród składa się z czterech faz.  W pierwszej fazie porodu tzw. immersja wodna stanowi jedną z niefarmakologicznych metod łagodzenia bólu porodowego.

Kobiety od stuleci rodziły dzieci w wodzie. Obecnie odbywa się to w specjalnych ośrodkach, w odpowiednio przystosowanych pomieszczeniach, jednak nie są one dostępne w każdym szpitalu. Kobieta rodząca w wodzie nie może zostać sama, musi towarzyszyć jej partner lub inna bliska osoba i oczywiście położna. Temperatura wody powinna wynosić ok. 37℃. Niestety nie każda kobieta może rodzić w wodzie. Niektóre dolegliwości, schorzenia czy choroby wykluczają taki poród. Należą do nich przede wszystkim choroby układu krążenia oraz powikłania w czasie ciąży.

Na czym polega poród w wodzie?

Pomieszczenie oraz wanna do porodu w wodzie wymagają specjalnego przygotowania. Temperatura wody ma być przybliżona do temperatury ciała kobiety, czyli wynosić ok. 36–37℃. Temperatura w pomieszczeniu powinna osiągać 24–26℃. Wysokość wody w wannie ma być dostosowana do ciała kobiety, tak aby brzuch rodzącej częściowo był zanurzony w wodzie, ale równocześnie położna musi mieć łatwy dostęp do krocza rodzącej oraz dobrą widoczność, zalecana wysokość to 50–60 cm. Kształt wanny jest bardzo ważny, zwłaszcza kiedy zaczyna się drugi okres porodu – pojawiają się wówczas skurcze parte i rozpoczyna się „rzeczywiste” rodzenie dziecka. Kobieta musi mieć możliwość przyjęcia wygodnej pozycji oraz oparcia się.

W pierwszym okresie porodu, który może trwać nawet kilkanaście godzin, pobyt w wodzie nie powinien przekraczać 30 min. Przez cały czas musi być podłączony zapis kardiotokograficzny (KTG), czyli urządzenie, które monitoruje akcję serca płodu oraz akcję skurczową mięśnia macicy. W tym czasie pobyt w wodzie uznawany jest za jedną z niefarmakologicznych metod łagodzenia bólu porodowego, nazywaną immersją wodną. Oczywiście powtarzać można ją kilkukrotnie, najbezpieczniej korzystać z prysznica lub wanny co pół godziny, lub co godzinę.

W Polsce poród w wodzie jest odpłatny, w zależności od placówki ceny wahają się między 200 a 400 zł. Jeśli jednak kobieta decyduje się na poród w prywatnej klinice, zazwyczaj za poród w wodzie z całą opieką przed w trakcie i poporodową zapłaci kilka tysięcy złotych.

Gdy rozpoczyna się drugi okres porodu, temperaturę wody obniża się o kilka stopni, ponieważ przyspiesza to akcję porodową. Po urodzeniu się dziecka osoba przyjmująca poród (położna lub ginekolog-położnik) przytrzymuje je pod wodą przez kilka-kilkanaście sekund, a następnie noworodek jest z niej wyciągany. Na początku dziecko kładzie się na klatce piersiowej matki, odpępnia, a potem przekazuje lekarzowi pediatrze, by je zbadał. Wówczas niemowlę jest osuszane, badane, oceniane w skali Apgar, opatruje się kikut pępowinowy i jeśli nie ma przeciwwskazań, przekazywane jest matce i następuje pierwsze dostawianie do piersi. W czasie badania dziecka kobieta powinna urodzić łożysko.

Zalety porodu w wodzie

Zalety porodu w wodzie są w większości bezpośrednio związane z działaniem ciepłej wody:

• mięśnie się rozluźniają,
• następuje rozluźnienie lub złagodzenie napięcia nerwowo-mięśniowego,
• ciepła woda relaksuje, odpręża i uspokaja,
• łatwiej poradzić sobie ze skurczami mięśnia macicy,
• większy komfort psychiczny, gdyż kobiety w wodzie czują się swobodnie,
• statystycznie poród w wodzie trwa krócej niż poród tradycyjny,
• mniejsze ryzyko wystąpienia urazów krocza,
• szok poporodowy dziecka jest mniejszy niż przy porodzie tradycyjnym.

Przeciwwskazania do porodu w wodzie

Lista przeciwwskazań do porodu w wodzie nie jest długa, jednak są to czynniki, które bezwzględnie wykluczają rodzenie w wodzie:

• choroba zakrzepowo-zatorowa,
• infekcje dróg rodnych,
• infekcje dróg moczowych,
• infekcja w ostrej fazie z gorączką,
• zaburzenia tętna płodu,
• inne ułożenie płodu niż podłużne główkowe,
• poród przedwczesny,
• realne ryzyko wystąpienia stanu przedrzucawkowego bądź rzucawki,
• niektóre choroby skóry, np. ropne zakażenie skóry,
• choroby serca,
• krwawienie z dróg rodnych,
• nieprawidłowe ułożenie łożyska, np. łożysko przodujące,
• zielone, cuchnące odpływające wody płodowe, świadczące o niedotlenieniu płodu,
• zakażenie wirusem HIV lub jego nosicielstwo.