Żylaki powrózka nasiennego – leczenie, objawy i przyczyny

Żylaki powrózka nasiennego to patologiczne poszerzenia naczyń żylnych, które często prowadzą do niepłodności u mężczyzn. Żylaki powrózka nasiennego mogą być uwarunkowane wadami anatomicznymi lub wywołane czynnikami zewnętrznymi. Najczęściej zgłaszane objawy żylaków powrózka nasiennego to dolegliwości bólowe w obrębie jąder i pachwiny, ból podczas wzwodu, a także obrzęk i ocieplenie moszny.

Wielu chorych zastanawia się, czy żylaki powrózka nasiennego są groźne, czy trzeba je operować. Warto wiedzieć, że zabieg usunięcia żylaków powrózka nasiennego u większości chorych prowadzi do wyleczenia żylaków i poprawy płodności. Ponadto, rekonwalescencja po operacji żylaków powrózka nasiennego metodą laparoskopową jest znacznie krótsza niż po klasycznym zabiegu. Pamiętajmy też, że leczenie żylaków powrózka nasiennego metodami farmakologicznymi lub domowymi ma jedynie charakter wspomagający.

Żylaki powrózka nasiennego – przyczyny

Żylaki powrózka nasiennego występują u ponad 10% dorosłych mężczyzn. Są uwarunkowane nieprawidłowościami w budowie anatomicznej lub wywołane rozwijającą się chorobą. Powstają w wyniku nasilonego nacisku krwi na ściany naczyń żylnych i wzrostu ciśnienia hydrostatycznego w naczyniach żylnych powrózka nasiennego. Mogą być spowodowane uciśnięciem żyły przez inne naczynia lub narządy. Na powstanie żylaków powrózka nasiennego wpływa także niewydolność lub brak zastawek żył jądrowych, zwiotczenie moszny, zakrzepica żylna, choroby tkanki łącznej oraz guzy w jamie brzusznej.

Żylaki powrózka nasiennego – objawy

Żylaki powrózka nasiennego po prawej stronie występują bardzo rzadko, u 80-90% chorych diagnozowane są po stronie lewej. Wyróżnia się 3 stadia rozwoju żylaków, prowadzące widocznej deformacji worka mosznowego. Objawy żylaków powrózka nasiennego pojawiają się zwłaszcza w trzecim stadium rozwoju, wśród nich dominuje uczucie dyskomfortu, obrzęk i ocieplenie moszny oraz dolegliwości bólowe w obrębie moszny i/lub pachwiny. Objawy żylaków powrózka pogłębiają się w czasie długiego stania oraz w czasie wzwodu.

Żylaki powrózka nasiennego a płodność

Żylaki powrózka nasiennego to jedna z najczęstszych przyczyn niepłodności u mężczyzn. Wielu chorych przygotowujących się do zabiegu, zastanawia się, czy po operacji żylaków powrózka nasiennego wraca płodność, czy można mieć dzieci. Zgodnie z aktualnie dostępnymi danymi, chirurgiczne usunięcie żylaków powrózka nasiennego skutecznie leczy żylaki u większości chorych. Ponadto, u ponad 90% pacjentów następuje także poprawa płodności.

Żylaki powrózka nasiennego – jak rozpoznać?

Zwykle żylaki powrózka nasiennego odkrywane są przypadkowo (np. podczas badań kontrolnych). Patologiczne zmiany stwierdza się w trakcie wizualnej oceny miejsc intymnych oraz badania dotykowego moszny. Diagnozę potwierdza w badaniu dopplerowskim moszny. USG z dopplerem pozwala uwidocznić wsteczny przepływ krwi oraz nieprawidłowości w budowie naczyń żylnych w obrębie powrózków nasiennych. Dodatkowo wykonuje się laboratoryjne badanie nasienia.

Żylaki powrózka nasiennego – operacja

Metody chirurgicznego leczenia żylaków powrózka nasiennego obejmują zabiegi klasyczne, laparoskopowe, mikrochirurgiczne oraz wewnątrznaczyniowe. Klasyczna operacja żylaków powrózka nasiennego może być wykonana sposobem Benneta i Kochera, Palomo lub Bernardiego. Coraz częściej jednak klasyczne metody chirurgiczne zastępowane są przezlaparoskopowe usunięcie żylaków powrózka nasiennego, ze względu na mniejszą inwazyjność tego zabiegu i szybszy powrót do pełnej sprawności. Laparoskopowa operacja żylaków powrózka nasiennego polega na podwiązaniu i przecięciu poszerzonych naczyń żylnych. Zabieg trwa niecałą godzinę. Lepszym profilem bezpieczeństwa charakteryzuje się również embolizacja żylaków powrózka nasiennego, zabieg żylaków powrózka nasiennego polegający na wprowadzeniu za pomocą cewnika substancji obliterującej naczynia wraz ze spiralami embolizacyjnymi i ostatecznie prowadzący do zamknięcia żyły.

Żylaki powrózka nasiennego – powikłania

W około 10% przypadków, po operacji żylaków powrózka nasiennego dochodzi do powikłań w postaci wodniaka jądra. Zabieg usunięcia żylaków powrózka nasiennego może również powodować zaburzenia wzrostu i rozwoju jądra po stronie żylaków, obrzęk jądra, obniżenie jakości spermy, krwiaki w worku mosznowym, dodatkowo, objawy takie jak ból i dyskomfort. Chirurgiczne usuwanie żylaków powrózka nasiennego może powodować niepłodność. Możliwy jest także nawrót żylaków powrózka nasiennego.

Żylaki powrózka nasiennego – leczenie farmakologiczne

Żylaki powrózka nasiennego nie zawsze wymagają interwencji chirurgicznej. W początkowym stadium rozwoju, leczenie żylaków powrózka nasiennego prowadzi się metodami farmakologicznymi. W szczególności stosuje się przeciwutleniacze (np. witaminy) oraz leki poprawiające krążenie krwi (np. pentoksyfilinę). Leki na żylaki powrózka nasiennego wzmacniają śródbłonek naczyń żylnych, uszczelniają go i poprawiają właściwości reologiczne krwi.

Pamiętajmy, że w zaawansowanym stadium choroby, zabieg usunięcia żylaków powrózka nasiennego jest jedyną skuteczną metodą przeciwko żylakom.