Przejdź do treści

Co to jest cholestaza i jak się objawia? Cholestaza ciężarnych – czy jest powodem do niepokoju?

kobieta cierpiąca na cholestazę dotyka brzucha
Fot. blackday / stock.adobe.com
Podoba Ci
się ten artykuł?
Udostępnij bliskim

Pierwszym objawem cholestazy, czyli zaburzenia pracy komórek wątroby lub utrudnienia przepływu żółci w drogach żółciowych, jest zażółcenie skóry lub jej świąd. Przyczyn cholestazy jest wiele – od błahych, takich jak żółtaczka ciężarnych, do bardzo poważnych, jak rak trzustki.

W diagnostyce cholestazy ogromne znaczenie ma obraz kliniczny oraz dodatkowe badania laboratoryjne i obrazowe. Na ich podstawie lekarz jest w stanie odnaleźć przyczynę cholestazy oraz włączyć odpowiednie leczenie.

Co to jest cholestaza?

Cholestaza (potocznie zastój żółci) to zaburzenie czynności wątroby polegające na zwiększeniu we krwi oraz tkankach stężenia kwasów żółciowych. Jest ono wynikiem trudności w ich wydzielaniu z komórek wątroby, czasem też utrudnieniem przepływu przez drogi żółciowe znajdujące się wewnątrz wątroby (cholestaza wewnątrzwątrobowa) lub na zewnątrz wątroby (cholestaza zewnątrzwątrobowa). Chorobie tej może, ale nie musi towarzyszyć żółtaczka.

W przestrzeni zakupowej HelloZdrowie znajdziesz produkty polecane przez naszą redakcję:

Odporność
Bloxin Żel do nosa w sprayu, 20 ml
25,99 zł
Odporność
Naturell Omega-3 500 mg, 240 kaps.
30,00 zł
Odporność
Iskial MAX + CZOSNEK, Suplement diety wspierający odporność i układ oddechowy, 120 kapsułek
42,90 zł
Odporność
Bloxin Żel do jamy ustnej w sprayu, 20 ml
25,99 zł
Odporność
Naturell Immuno Hot, 10 saszetek
16,48 zł
żółtaczka

Przyczyny cholestazy

Do przyczyn związanych z zaburzeniami wytwarzania kwasów żółciowych (w przypadku cholestazy wewnątrzwątrobowej) należą:

  • marskość wątroby związana z nadużywaniem alkoholu, pozapalna, metaboliczna;
  • toksyczne uszkodzenie komórek wątroby – sepsa, ostre zatrucie alkoholem, zatrucie lekami lub substancjami toksycznymi. Cholestazę mogą wywoływać zioła chińskie, które w swoim składzie mają lukrecję oraz mieszanki zawierające glistnik jaskółcze ziele i wyciąg z kory szakłaku amerykańskiego, które są dostępne jako suplementy diety i używane przez pacjentów na różne dolegliwości;
  • nowotwory wątroby – pierwotne oraz przerzuty do tego narządu;
  • zakażenia – najczęściej wirusowe zapalenia wątroby, ale także inne choroby związane z martwicą komórek wątroby, ropień wątroby;
  • zaburzenia układu krążenia – niewydolność serca, zespół Budda i Chiariego;
  • przyjmowanie środków antykoncepcyjnych.

Cholestaza zewnątrzwątrobowa, inaczej żółtaczka mechaniczna, dotyczy osób z:

  • chorobami dróg żółciowych: kamicą, nowotworem, zapaleniem;
  • guzem trzustki.

Cholestaza ciążowa

Szczególną postacią cholestazy wewnątrzwątrobowej jest cholestaza w ciąży. Ma łagodny przebieg i pojawia się najczęściej dopiero w III trymestrze. Najbardziej narażone są osoby, u których w rodzinie kobiety zmagały się z tą dolegliwością. Jej przyczyną są zmiany hormonalne zachodzące w organizmie ciężarnej. Objawy cholestazy w ciąży są typowe dla tego schorzenia. Pierwszym zwiastunem choroby może być swędzenie skóry, które ustępuje ok. 2-3 tygodnie po porodzie. Cholestaza w ciąży może być przyczyną porodu przedwczesnego.

Zobacz także

Objawy cholestazy

W większości przypadków pierwszym objawem cholestazy jest żółtaczka, która początkowo pojawia się na twardówkach, następnie na skórze, ustępuje natomiast w odwrotnej kolejności.

Innym charakterystycznym objawem cholestazy, szczególnie pozawątrobowej, jest odbarwienie stolca w wyniku zmniejszonego przedostawania się bilirubiny do układu pokarmowego. Mocz z kolei ciemnieje z powodu zwiększenia wydalania bilirubiny związanej przez układ moczowy.

Osoby z cholestazą skarżą się zwykle na uporczywe swędzenie, co w konsekwencji prowadzi do drapania się i pozostawiania śladów na skórze – przeczosów. Charakterystyczne dla świądu jest to, że pojawia się najczęściej wieczorem, po kąpieli, czyli rozgrzaniu ciała.

Jakie badania w cholestazie należy wykonać?

Rozpoznanie choroby opiera się na obrazie klinicznym oraz zleconych badaniach dodatkowych. Podstawowe badania laboratoryjne w diagnostyce cholestazy obejmują:

  • poziom bilirubiny związanej, niezwiązanej oraz całkowitej (żółtaczka na skórze pojawia się już przy stężeniu 2,5 mg/dl),
  • czynność wątroby – enzymy wątrobowe,
  • badanie ogólne moczu.

Dodatkowo konieczne może być wykonanie badań wirusologicznych, panelu toksykologicznego, badań immunologicznych. Jeśli podejrzewa się cholestazę zewnątrzwątrobową, lekarz zleca badanie USG. W przypadku uwidocznienia za jego pomocą poszerzenia przewodów żółciowych, kolejnym etapem jest wykonanie bardziej zaawansowanych badań obrazowych. W ostatecznych przypadkach i przy ujemnych wynikach wyżej wymienionych badań konieczne może być wykonanie biopsji wątroby.

Leczenie cholestazy

To, jak powinna być leczona cholestaza, zależy od choroby, która ją wywołała. Konieczna jest abstynencja alkoholowa, odstawienie leków działających destrukcyjnie na wątrobę, a także ziołowych suplementów diety. Lekarz może zlecić podanie leków rozszerzających drogi żółciowe oraz zaproponować tak zwane leki żółciopędne – kwas ursodeoksycholowy. Cholestaza w ciąży leczona jest zwykle za jego pomocą w celu łagodzenia objawów.

Dieta w cholestazie powinna być wzbogacona w kwasy tłuszczowe nienasycone, witaminy rozpuszczalne w tłuszczach (A, D, E, K). Należy pamiętać też o odpowiednim nawodnieniu organizmu.

Bibliografia

Przytrzymaj
i odkryj

A. Szczeklik, Interna Szczeklika, Medycyna Praktyczna, Kraków 2018.
G. Bręborowicz, Ginekologia i położnictwo, t. I, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2016.

Najnowsze w naszym serwisie

i
Treści zawarte w serwisie mają wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.

Podoba Ci się ten artykuł?

Tak
Nie

Powiązane tematy:

Zainteresują cię również:

Jak objawia się egzema i jak skutecznie pozbyć się plamek, wyprysków i nadżerek?

Białe plamy na paznokciach – co oznaczają i jak się ich pozbyć?

Kobieta - ból zeba

Co zrobić, kiedy boli ząb? Poznaj domowe sposoby, które przyniosą Ci ulgę!

Przelewanie w brzuchu – czy jest normalne? Co może oznaczać uczucie przelewania wody w brzuchu?

Uważano go za defekt skóry, a chorym podawano arszenik, jod i olej z wątroby dorsza. Jak kiedyś leczono toczeń

Kapsułka endoskopowa zastąpi gastroskopię i kolonoskopię? „Naszym celem jest, by badanie można było przeprowadzić całkowicie zdalnie w warunkach domowych”

Bruzdy na paznokciach – podłużne, poprzeczne. Przyczyny i leczenie bruzd na paznokciach

Tabletki dojelitowe – czym są i kiedy się je stosuje?

„Medycyna konwencjonalna nie stoi w sprzeczności z medycyną integralną czy holistycznym podejściem do zdrowia. Przeciwnie, jest jej częścią” – mówi Orina Krajewska

Nazywano go „złotem duszy”, wierząc, że poprawia nastrój, podawano z winem i gotowano w ryżu. Jak kiedyś leczono złotem

Kobieta

Ty zawsze w trzech swetrach, a dalej ci zimno? Oto kilka możliwych przyczyn

„Dzięki współpracy z pacjentami czuję spokój i nie boję się chorób” – mówi Robert Statkiewicz, osoba współtworząca aplikację „Pacjenci Pacjentom”, członkum zarządu Fundacji Ludzie i Medycyna

Jak Polacy oceniają szpitale?

Pacjenci i pacjentki ocenili polskie szpitale. Najczęściej narzekali na brak poszanowania prawa do intymności i kiepskie jedzenie

5 codziennych zagrożeń dla kręgosłupa. Unikaj jak ognia!

Dłonie

Dziewczynce amputowano wszystkie kończyny. Winą błędna diagnoza lekarzy

Jeden z najlepszych szpitali na świecie znajduje się w Krakowie. „Za konsolą robota i chirurg, i chirurżka mają taką samą doskonałość”, mówi prezeska Joanna Szyman

Czy masz obowiązek odwołać wizytę lekarską i co może ci grozić, jeśli tego nie zrobisz? Wyjaśnia prawniczka

Czy masz obowiązek odwołać wizytę lekarską i co może ci grozić, jeśli tego nie zrobisz? Wyjaśnia prawniczka

Największe naukowe odkrycia 2022 roku. Subiektywne zestawienie biotechnologa Dawida Polaka / AdobeStock

Największe naukowe odkrycia 2022 roku. Subiektywne zestawienie biotechnologa Dawida Polaka

Kobieta trzyma w rękach kubek z herbatą. Wlewa do niego miód

Co na zgagę po świętach?

Jedna, "centralna" kolejka sprawi, że szybciej dostaniemy się do specjalistów? Wyjaśniamy, co zakłada nowy projekt ustawy Ministerstwa Zdrowia

Jedna, „centralna” kolejka sprawi, że szybciej dostaniemy się do specjalistów? Wyjaśniamy, co zakłada nowy projekt ustawy Ministerstwa Zdrowia

Jak opanować przetłuszczające się włosy? Kosmetyki i domowa pielęgnacja

Ma 23 lata i pokaźny dorobek naukowy. Poznajcie Wojciecha Nazara, najmłodszego doktora w Polsce!

Ma 23 lata i pokaźny dorobek naukowy. Poznajcie Wojciecha Nazara, najmłodszego doktora w Polsce!

Lek. Ewa Stawiarska: Umniejszanie problemów pacjenta jest słabe i nie pozostawia profesjonalnego wrażenia

Lek. Ewa Stawiarska: Umniejszanie problemów pacjenta jest słabe i nie pozostawia profesjonalnego wrażenia

Od 2023 r. pielęgniarki będą miały większe uprawnienia. Co to dla nas oznacza?

Od 2023 r. pielęgniarki będą miały większe uprawnienia. Co to dla nas oznacza?

×