się ten artykuł?
CRP (z ang. C Reactive Protein) to białko C-reaktywne, którego pojawienie się w organizmie informuje o toczącym się w nim stanie zapalnym. Badanie poziomu CRP wykonuje się z krwi. Bardzo wysoki poziom białka C może świadczyć o rozwoju nowotworu, niski z kolei wskazuje na predyspozycje do zachorowania na choroby sercowo-naczyniowe.
Wytwarzanie CRP jest ściśle związane z cytokinami stanów zapalnych w komórkach tłuszczowych, ścianach naczyń albo w wątrobie. W organizmie pojawia się jako naturalna funkcja obronna organizmu w odpowiedzi na toczący się proces zapalny.
Jak wykonać badanie CRP?
Białko CRP bada się w laboratorium ‒ jest to badanie wykonywane z krwi. Wyniki badań CRPmożna odebrać tego samego dnia lub w dniu następnym. Cena takiego badania wynosi kilkanaście złotych.
Przy CRP, norma u zdrowego człowieka nie powinna przekraczać poziomu 3-5 mg/l. Jeśli tak się stanie, należy powtórzyć test. W niektórych przypadkach wartość białka C może przekroczyć ten poziom wielokrotnie. Badanie ponawia się wtedy po kilku dobach, by ocenić, czy wartość wróciła do stanu wyjściowego. Przyczyną tego zjawiska mogą być nagłe urazy, przyjmowanie niektórych leków albo problemy hormonalne. Mimo tego, podwyższone CRP to sygnał, którego nie wolno bagatelizować. U dzieci i kobiet w ciąży norma CRP wynosi poniżej 10 mg/l.
Co to jest CRP ilościowe?
Badanie CRP ilościowo jest wykonywane rutynowo przy podejrzeniu stanu zapalnego związanego z chorobą lub urazem. Prawidłowym poziomem jest wynik poniżej 5 mg/l. Inne wartości świadczą o procesie zapalnym.
Wynik CRP między 5 a 40 mg/l może sugerować infekcję wirusową, a przy wartościach wyższych ‒ bakteryjną lub pasożytniczą. Poziom powyżej 200 mg/l oznacza ostry stan zapalny.
Jak oznacza się CRP w ocenie ryzyka chorób sercowo-naczyniowych?
Przy niskich wartościach CRP, badanie ilościowe może być niewystarczające. W takich sytuacjach wykonuje się test o wysokiej czułości. Analiza ta została określona mianem hs-CRP ( od ang. High-Sensitivity). Mierzy on poziom białka C-reaktywnego (CRP) przy wartości 0,5-10 mg/l.
Hs-CRP: co to jest? Badanie sprawdza się u osób diagnozowanych pod kątem nowotworów lub poważnych chorób naczyniowych. Dzięki testom o wysokiej czułości można określić ryzyko wystąpienia choroby w przyszłości.
Zobacz także
CRP wysokie. O czym to świadczy?
Interpretacja wyników badań CRP jest zależna od jego poziomu. CRP podwyższone niekoniecznie wiąże się z poważną chorobą. Przy wysokim CRP przyczyny można upatrywać w infekcji. Niekiedy poziom białka podnosi się wielokrotnie tylko po to, aby następnie spaść do stanu wyjściowego, który jest prawidłowy.
Nowotwór złośliwy podnosi poziom CRP do wartości trzycyfrowej. Jest to wyraźny sygnał dla lekarza, że konieczne są dalsze badania diagnostyczne. Przy tak wysokich wartościach CRP, wynik nie zawsze jest jednoznaczny. Badanie powinno być powtórzone i porównane z pierwszym. Za wynik ostateczny uznaje się średnią wyciągniętą z obu badań.
Białko CRP jest na wysokim poziomie, gdy u pacjenta istnieje podejrzenie chorób reumatoidalnych. Jego wartość może dochodzić nawet do 1000 mg/l i jest związana z toczącym się lub wygasającym stanem zapalnym. Podobne wyniki towarzyszą cukrzycy 2 stopnia.
Niskie CRP ‒ wpływ leków na wynik
Na wyniki badań CRP wpływa wiele czynników. Jednym z nich są współistniejące choroby i stosowane leki. Dlatego u wielu chorych wykonuje się badania dodatkowe, np. profil lipidowy. Statyny, stosowane w leczeniu hipercholesterolemii, mogą obniżać poziom białka C nawet o 20%. Wartość zaniżają także betablokery ‒ leki stosowane głównie w chorobie niedokrwiennej serca oraz innych schorzeniach kardiologicznych.
Niskie CRP może oznaczać kłopot z wątrobą. Przy bardzo niskich wartościach można podejrzewać niewydolność tego organu. Wyniki trzeba skonsultować z lekarzem. Być może potrzebne będą inne badania diagnostyczne, aby wykluczyć lub potwierdzić te podejrzenia.
W aptekach można kupić testy diagnostyczne do pomiaru wskaźnika CRP w warunkach domowych. Koszt takich testów to wydatek rzędu kilkunastu złotych. Pomiar należy przeprowadzić zgodnie z instrukcją wewnątrz opakowania. W zależności od poziomu CRP, wyniki wskażą na ewentualne ryzyko wystąpienia stanu zapalnego. Takie testy nie są jednak dokładne. Wiarygodniejsze wyniki uzyskamy wykonując laboratoryjne badanie CRP. Cena jest podobna – to koszt około dwudziestych złotych.
CRP wysokie można mieć nawet na kilka godzin przed wystąpieniem objawów. Na tym polega różnica pomiędzy CRP a OB (tu poziom rośnie dopiero wtedy, gdy wystąpią objawy).
